In Israël overheerst het gevoel van wraak: ‘We zullen Hamas verpletteren en vernietigen’

Na de schok over de ongelofelijke aanval van Hamas overheerst in Israël nu de woede. Een interview met de voormalige Israëlische premier Naftali Bennett door het Britse Sky News vat het gevoel goed samen. Als hem wordt gevraagd naar het lot van mensen die nu sterven in Gaza, roept hij: “Vraag je me echt naar Palestijnse burgers? Wat is er mis met je? Heb je niet gezien wat er gebeurd is? We vechten tegen de nazi’s!”

De slachtpartij die vorig weekeinde in Israël werd aangericht is ongekend, en nooit eerder vielen op één dag zoveel Israëlische slachtoffers. Het idee dat de almachtige Israëlische inlichtingendiensten en het geavanceerde Israëlische leger hun burgers konden beschermen, lag volkomen aan diggelen.

Normale mensen doen zoiets niet, hoor je overal in Israël. ‘Nazi’s’ dus. Of ‘beesten’ die ‘vergelijkbaar zijn met IS’, de extremistische groepering die gijzelaars het hoofd afsneed, vrouwen en kinderen als slaven hield en talloze aanslagen pleegde. En ze zullen voor hun daden moeten boeten.

Vrijwel direct na de aanval begonnen de bombardementen op Gaza. Talloze bommen regenen neer op een klein gebied waar 2,2 miljoen mensen niet uit weg kunnen vluchten. Het aantal gedode Palestijnen ligt nu op 1.800. De behoefte aan wraak is terug te horen in de Israëlische oorlogsretoriek. “Elk lid van Hamas is dood”, zei de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. “We zullen de organisatie verpletteren en vernietigen.”

De woede geldt echter niet alleen Hamas, maar ook de burgers van Gaza, zoals blijkt uit de reactie van oud-premier Bennett in het interview met Sky News, of de tweet van de Israëlische minister van Energie, Israel Katz: geen elektriciteit, water of brandstof voor Gaza tot alle gijzelaars zijn teruggekeerd. “En niemand hoeft bij ons te komen preken over moraal.”

Maar het uiteindelijke doel van de bombardementen en, straks, de grondaanval op Gaza, is strategisch: Hamas moet van de aardbodem worden ‘weggevaagd’ zodat de organisatie Israël nooit meer op deze manier kan aanvallen. Hierin wordt het land volledig gesteund door zijn bondgenoten, de Verenigde Staten voorop.

Er zijn eerdere oorlogen met Gaza geweest, in 2008, in 2014, en in 2021 bijvoorbeeld, waarbij het doel altijd is geweest om de militaire capaciteit van Hamas te kortwieken, maar de organisatie wel in het zadel te laten zitten. Israël verkoos de vijand die zij kende boven een mogelijk nog bloeddorstiger alternatief.

Bovendien was het land ervan overtuigd dat Hamas in toom kon worden gehouden, dat het af en toe raketten afvuurde om de bühne te laten zien dat zij nog strijdbaar was, maar zelf ook geen escalatie wilde. Dat was een misvatting, waarvoor Israël én de burgers van Gaza nu een hoge prijs betalen.

De risico’s van een grote oorlog kunnen echter niet genoeg onderstreept worden. Sociale media stromen al dagenlang vol met foto’s van dode Palestijnse baby’s, en hoe meer slachtoffers er vallen, hoe groter de woede in de Arabische wereld. Niet alleen bij de vijanden van Israël, zoals de Libanese organisatie Hezbollah, dat zegt klaar te staan om Hamas te steunen, of bij Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever, waar de spanning zo groot is dat er al maanden wordt gesproken over een mogelijke derde intifada.

Maar de beelden worden ook gezien door de Arabische inwoners van Israël, die tijdens de Gaza-oorlog in 2021 in opstand kwamen, door inwoners van de Arabische landen waarmee Israël de betrekkingen de afgelopen jaren heeft genormaliseerd, en door sympathisanten van Palestijnen wereldwijd.

Bovendien is Israël niet voor niets altijd huiverig geweest voor een groot grondoffensief in Gaza. Het zal veel Israëlische levens kosten, en wat moet er daarna met het gebied gebeuren? Een Hamas-regering is onacceptabel, maar Israël heeft geen trek om Gaza weer te bezetten. Het zal ook niet gemakkelijk zijn de inwoners een Fatah-regering door de strot te duwen, de politieke vijand van Hamas die nu de Westelijke Jordaanoever bestuurt en door veel Palestijnen gehaat wordt vanwege haar corruptie en samenwerking met Israël. En zelfs als de organisatie Hamas wordt verslagen, zal het idee van Hamas blijven voortleven. Er zullen weer talloze nieuwe strijders opstaan die de bezetter tot de dood willen bevechten.

Er zijn, kortom, weinig positieve scenario’s denkbaar. De komende weken zal duidelijk worden of de Gaza-oorlog het Midden Oosten nog verder in chaos zal doen zinken. Het enige minuscule lichtpuntje komt van commentatoren, die stellen dat deze crisis duidelijk maakt dat de wereld het zich niet kan veroorloven ‘het Palestijnse probleem’ te blijven negeren, en dat er samengewerkt moet worden om een oplossing te vinden.