Borstkanker is het meest voorkomende type kanker bij vrouwen. En dan speelt mammografie een belangrijke rol in de opsporing, behandeling en opvolging ervan. Alleen zijn röntgenfoto’s niet altijd even nauwkeurig: hoe hoger de dichtheid van het klierweefsel in de borst, hoe moeilijker het wordt om een mammografie te interpreteren. Om de nauwkeurigheid te verbeteren, maakt GZA Ziekenhuizen sinds kort gebruik van twee nieuwe technieken: contrastmammografie en artificiële intelligentie (AI).

In vergelijking met een klassieke mammografie laat contrastmammografie toe om met meer zekerheid een borsttumor uit te sluiten. Is er sprake van een tumor, dan maakt de techniek het mogelijk om de omvang ervan en eventuele meervoudige letsels beter te beoordelen.

“Bij contrastmammografie gebruiken we een jodiumhoudend contrastmiddel. Daardoor kleurt de tumor aan, waardoor die beter zichtbaar wordt in dicht klierweefsel. Die techniek werd tot nu toe ook al gebruikt bij andere onderzoeken, zoals CT- of MRI-scans, om bepaalde organen of weefsels beter zichtbaar te maken. Grote studies hebben nu aangetoond dat deze techniek ook effectief is in onderzoek naar borsttumoren”, legt radioloog Aljosja De Schepper uit.

Voor de patiënt zelf verloopt het onderzoek net zoals een klassieke mammografie. “Het enige verschil is dat er, enkele minuten voor het maken van de foto’s, contrastvloeistof wordt ingespoten via een bloedvat in de elleboogplooi.”

Contrastmammografie heeft een hoge negatieve predictieve waarde: als deze techniek geen afwijkingen toont, dan is de kans dat er een borsttumor aanwezig is, nagenoeg onbestaande. “We gebruiken deze techniek vandaag bij vrouwen met veel dicht borstklierweefsel. Bij hen daalt de gevoeligheid bij het opsporen tot 40% met een klassieke mammografie”, aldus De Schepper. “We gebruiken de techniek ook bij mensen met een bewezen structuur die met chemo behandeld wordt om te kijken of de tumor verkleint. Tot slot wordt contrastmammografie ook gebruikt na een afwijkende screeningsmammografie bij het gratis bevolkingsonderzoek.”

Artificiële intelligentie

Sinds een maand doen de radiologen van GZA ook een beroep op artificiële intelligentie om borstkanker beter te kunnen opsporen. De software ondersteunt de radioloog bij het interpreteren van de mammografie en moet op termijn zorgen voor een daling in de werkbelasting.

“We zijn nu telkens met twee onafhankelijke radiologen om een mammografie te lezen”, zegt De Schepper. “Daardoor is de werkbelasting erg hoog. AI zorgt voor tijdswinst maar ook voor nauwkeurigere detectie van borstkanker. De software duidt op de beelden duidelijk de risicozones aan én geeft een risicopercentage weer.”

Indien AI alleen gebruikt wordt om mammografieën te interpreteren, dan worden er minder tumoren ontdekt. Maar combineer je AI met het menselijk oog van één radioloog, dan worden er 4% meer tumoren ontdekt. “De meerwaarde zit hem dus in de synergie tussen mens en machine.” Vandaag worden nog altijd twee radiologen ingezet om de beelden te lezen, op termijn moet AI de tweede lezing overnemen.