Asielaanvraag verdachte aanslag Brussel al in 2020 afgewezen, maar bevel grondgebied te verlaten ‘kon niet afgeleverd worden’

Abdesalem Lassoued verbleef illegaal in België. Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (cd&v) meldde vanmorgen op een persconferentie dat de man van Tunesische afkomst is, en in november 2019 asiel aangevraagd heeft in ons land. In oktober 2020 werd die aanvraag afgewezen en kort nadien is hij van de radar verdwenen. De betrokkene verbleef nooit in een opvangcentrum van Fedasil.

Op 12 februari 2021 is hij door de gemeente geschrapt uit het Rijksregister. Door die schrapping kon hij niet gelokaliseerd worden “om de terugkeer te organiseren”, aldus de staatssecretaris. “Hij werd ook nooit door de politie na interceptie aangeboden bij de Dienst Vreemdelingenzaken om de terugkeer mogelijk te maken. Het bevel om het grondgebied te verlaten dat werd opgesteld in maart 2021 werd daardoor niet afgeleverd.”

Lassoued werd in juni 2022 één keer opgemerkt aan een moskee in Brussel. Het voorval werd gemeld, maar er werden geen verdere maatregelen genomen.

‘Geen acute dreiging’

Omdat er geen concrete aanwijzingen waren voor radicalisering stond de man niet op de OCAD-lijst.

Hij is wel bij de politie bekend voor onder meer verdachte handelingen, mensensmokkel, illegaal verblijf en veiligheid van de staat. Eerder dit jaar zou Lassoued een bewoner van een asielcentrum bedreigd hebben via sociale media. Die bewoner deed aangifte en beweerde dat de verdachte in Tunesië veroordeeld zou zijn voor terrorisme.

De federale gerechtelijke politie van Antwerpen had hierover dinsdag een meeting gepland om de informatie over die zaak samen te leggen. Intussen is wel bekend dat de man niet in Tunesië veroordeeld is voor terrorisme, wel voor feiten van gemeen recht. Het bijeenroepen van die meeting zou eerder preventief geweest zijn. “Van een echte concrete of acute dreiging was hier geen sprake”.

In juli 2016 werd al via een buitenlandse politiedienst onbevestigde informatie overgemaakt dat Lassoued een geradicaliseerd profiel had en wou vertrekken naar een conflictzone voor de jihad. Die informatie is toen volgens minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) onderzocht, maar daar kon toen verder niks mee gedaan worden. “Dat soort meldingen waren toen legio, er waren tientallen meldingen per dag van die aard”, aldus de minister.

Dinsdagochtend werd Lassoued doodgeschoten in een café in Schaarbeek. Hij had ook het wapen van de aanslag bij zich.

Filmpje

Lassoued – die op Facebook de nickname Slayem S. gebruikte – draagt in een filmpje dat hij na de aanslag op Facebook postte eenzelfde oranje jas als de dader van de schietpartij en lijkt op straat te lopen. Hij kijkt om zich heen, zegt zijn naam en noemt zichzelf een “strijder op weg naar Allah”. “Wij leven op de weg van ons geloof en wij sterven op de weg van ons geloof.” Dan herhaalt hij opnieuw zijn naam en zegt: “Ik heb drie Zweden vermoord, alle lof zij Allah.” Volgens de politie is er sprake van twee doden en één zwaargewonde.

Op beelden die verspreid worden via X is de vermoedelijke dader van de schietpartij ook te zien terwijl hij door de straten van Brussel rijdt op zijn scooter en “Allahoe akbar” schreeuwt. Hij zegt er ook dat zijn naam “Abdesalem J.” is.

Even daarvoor deelde de man nog een andere video met de boodschap “in het belang van het Boek van God worden zielen en bloed opgeofferd”. Het is niet duidelijk of het om dezelfde man gaat als van de eerste video. Hij draagt een voetbalshirt van Ajax en verbergt zijn gezicht onder een sjaal.

Islamitische Staat

“Dit is een bericht van een soldaat, een soldaat van de Islamitische Staat”, verklaart hij. “Dit is een bericht voor de dieren van de leiders en presidenten, koningen en parlementsleden. Wij willen zeggen, dat de Islamitische Staat er zal zijn tot het laatste uur, weet dat onze religie en ons boek een rode draad is van bloed. Wij leven omwille van ons geloof. En sterven omwille van ons geloof.”

Op Facebook – waar hij meer dan 3.000 vrienden heeft – postte de man eerder een bericht waarin hij verwees naar de moord op een 6-jarige Palestijns-Amerikaanse jongen in de Verenigde Staten. De jongen werd neergestoken door de huisbaas van zijn moeder. De dader vertelde de politie later dat hij beide slachtoffers had belaagd vanwege hun islamitische geloof en in reactie op de recente aanval van Hamas op Israël.

“Het kind dat vandaag in Amerika werd gedood met 26 messteken, noemden ze een brute misdaad omdat hij moslim was. Als de vermoorde jongen een christen was geweest en de moordenaar een moslim, zouden ze het terrorisme genoemd hebben”, schreef hij.