‘In de periode dat ik zonder zit, verdik ik in korte tijd enorm’: diabetespatiënten moeten op zoek naar Ozempic

Johny Folens: ‘Ook de fout van artsen die onterecht voorschrijven’

“In de periode dat ik zonder zit, verdik ik in korte tijd enorm”, zegt Johny Folens. Folens kreeg vier jaar jaar geleden de diagnose diabetes, en gebruikt sindsdien Ozempic om zijn bloedsuikerspiegel te stabiliseren. Van eind juli tot eind september slaagde hij er niet in het middel in handen te krijgen. “Bij mijn vaste apotheek zou het nog binnenkomen, maar dat werd altijd maar uitgesteld. Ik heb toen alle apotheken hier in de omgeving afgelopen, maar die geven natuurlijk voorrang aan hun vaste klanten.”

Het middel van Novo Nordisk bevat de werkzame stof semaglutide, die het hormoon GLP-1 nabootst en zo de insulineproductie reguleert. Daarnaast heeft de stof een impact op het verzadigings- en hongergevoel, waardoor patiënten vaak ook gewicht verliezen.

Voor Folens is het middel onderdeel van een totaalpakket. “Ik ben altijd sportief geweest. Ik heb een roeitoestel, fiets op een hometrainer en probeer genoeg te wandelen. Ik let ook op mijn voeding, maar Ozempic maakt daarbovenop echt een groot verschil. Er mag een berg eten voor je liggen, je hebt er gewoon geen zin in. Zonder het middel zie ik niet alleen mijn bloedsuikerspiegel meer schommelen, ik heb ook meer eetlust. Je eet dan al snel een paar boterhammen meer omdat je lichaam daarom vraagt. Tijdens het vorige tekort kwam ik zes kilogram bij. Dat gejojo is natuurlijk niet gezond.”

En nu dreigt er dus opnieuw een tekort, omdat producent Novo Nordisk de vraag niet kan bijhouden. “Ik kan nog een maand verder en mijn apotheker verwittigt mij zodra er een levering binnenkomt. Maar tegen het eind van het jaar verwacht ik opnieuw problemen.”

De grote vraag heeft te maken met de populariteit van Ozempic bij niet-diabetici, doordat het middel vaak tot fors gewichtsverlies leidt. Specifiek voor de behandeling van obesitas ontwikkelde Novo Nordisk het middel Wegovy, met een hogere dosis semaglutide. Dat medicijn is in België echter nog niet te krijgen. “De mensen die daarom Ozempic gebruiken, zouden er toch eens moeten bij stilstaan dat ze diabetici in de problemen brengen. Al ligt de fout natuurlijk ook bij de artsen, die het middel onterecht voorschrijven omdat ze geen patiënten willen verliezen.”

Franklin Vandeputte: ‘Last van misselijkheid na een onderbreking van de behandeling’

Franklin Vandeputte kon nog net een voorraad Ozempic voor één maand op de kop tikken. “Zes apotheken zaten al zonder doseringen van 1 milligram, en krijgen die op korte termijn niet meer binnen. Wat dat de komende maanden zal geven, blijft koffiedik kijken.”

Producent Novo Nordisk laat alvast weten dat de dosering van 1 milligram tot eind december niet beschikbaar zal zijn. Vandeputte moest vorig jaar al eens zijn toevlucht nemen tot lagere dosissen, van 0,5 of 0,25 milligram. “Dat is erg onhandig want je moet dan telkens twee of vier injecties toedienen, maar het is natuurlijk beter dan de behandeling onderbreken. Want na zo’n onderbreking moet je lichaam toch weer even wennen en kan je last krijgen van misselijkheid en darmen die overhoop liggen. En zonder het middel heb je meer last van een te hoge of te lage bloedsuikerspiegel.”

Het medicijn leidde bij Vandeputte niet tot spectaculair gewichtsverlies. “Dat effect is niet bij iedereen even groot en bij mij was het helaas beperkt (lacht). Maar het helpt wel enorm om mijn bloedsuikerspiegel te controleren.”

Ozempic is niet het enige middel dat diabetici ter beschikking hebben. Rybelsus bevat ook semaglutide, maar dan in pilvorm. Ook voor dat middel verwacht producent Novo Nordisk tekorten. Victoza, een ouder middel, zal vanaf november niet meer beschikbaar zijn. “Verschillende producten zitten in hetzelfde schuitje. AstraZeneca heeft ook een middel op de markt, maar niet alle medicijnen zijn zomaar inwisselbaar. Voorlopig redeneer ik zoals oud-premier Jean-Luc Dehaene: ik zal het probleem wel bespreken met mijn arts wanneer het zich stelt.”

De Diabetes Liga pleit ervoor om ook voor obesitaspatiënten zonder diabetes snel nieuwe medicijnen te erkennen en terug te betalen, omdat die ook voor hen veel gezondheidswinst kunnen betekenen. Dat sommigen in afwachting daarvan naar Ozempic grijpen, kan Vandeputte nog enigszins begrijpen. “Ik ken mensen met ernstige obesitas die er enorm mee geholpen zijn. Maar er zijn ook mensen die het gebruiken als een makkelijke manier om af te slanken, puur om esthetische redenen. Helaas ten koste van anderen met grotere noden.”