Direct naar artikelinhoud
OpinieMaarten Boudry

Als Israël dat wilde, had het de hele Gazastrook al ontelbare keren van de kaart kunnen vegen

Maarten Boudry - De Israëlische defensieminister Yoav Galant spreekt zijn troepen toe aan de grens met Gaza. Eerder had Galant het over 'menselijke beesten'.Beeld Florian Van Eenoo - ANP/EPA

Volgens Maarten Boudry, wetenschapsfilosoof aan de UGent, gaapt er een grote morele kloof tussen Israël en Hamas.

Valt er een “morele hiërarchie” aan te brengen tussen Israël en Hamas? Is de ene partij erger dan de andere? Velen vinden zo’n morele rangschikking onkies. In de oorlog tussen Israël en Hamas halen ze liever het morele wafelijzer boven, dat het deeg netjes over twee kanten verdeelt: beide partijen vermoorden onschuldige burgers, beiden schenden het oorlogsrecht. Natuurlijk was de aanval van Hamas afschuwelijk, zo schreef Bart Eeckhout, maar anderzijds doet het Israëlische leger nu “met gelijkaardige bloeddorst” aan vergelding (DM 14/10).

Dat morele wafelijzer klinkt redelijk en evenwichtig, maar in werkelijkheid is het obsceen. Er gaapt wel degelijk een grote morele kloof tussen Israël (zelfs het huidige ultranationalistische Israël onder Netanyahu) en Hamas.

Daarvoor moet je kijken naar de intenties en doelstellingen van beide partijen, in plaats van een spreadsheet te maken met het aantal slachtoffers aan weerszijden. Waarom doodt Hamas niet méér onschuldige Israeli’s? Omdat Hamas daar doorgaans de kans niet toe krijgt en te zwak is. Waarom maakt het Israëlische leger niet méér onschuldige burgers? Omdat ze dat in de mate van het mogelijke tracht te vermijden.

Als Israël dat wilde, had het de hele Gazastrook al ontelbare keren van de kaart kunnen vegen, sinds de eenzijdige terugtrekking uit het gebied in 2005. Als de krachtverhoudingen omgekeerd waren, zou Hamas zonder aarzelen heel Israël van de aardbodem doen verdwijnen, ‘from the river to the sea’, met zoveel mogelijk burgerdoden.

Dat weten we omdat het gewoon zwart op wit staat in het genocidale, racistische en totalitaire charter van Hamas (waarvan de beweging nooit expliciet afstand nam). “Israël zal bestaan en zal blijven bestaan totdat de islam het zal vernietigen”, lezen we in dat document. En instemmend wordt deze hadith geciteerd: “De Dag des Oordeels zal pas plaatsvinden als moslims de joden bevechten (en doden)”. Elke onderhandeling over “zogenaamde vreedzame oplossingen” wordt resoluut van de hand gewezen.

Ook deze krant berichtte dat Netanyahu gedreigd zou hebben om van Gaza een “onbewoond eiland” te maken, maar in werkelijkheid is dat citaat verzonnen, wellicht door een vertaalfout van Al Jazeera.

Die morele kloof in intenties uit zich ook op het terrein. Israël lost al jaren waarschuwingsschoten met losse flodders op de daken van gebouwen (“roof knocking“) om Palestijnse burgers te verwittigen voor een nakend bombardement. Het verstuurt tekstberichten en dropt flyers met hetzelfde oogmerk. Hamas daarentegen gebruikt de eigen burgers als levend schild door doelbewust vanuit scholen of ziekenhuizen raketten te lanceren. Israël riep de Gazanen vorige week op om bepaalde wijken te verlaten om de vallende bommen te ontwijken, terwijl Hamas mensen juist oproept om te blijven en als kanonnenvlees te dienen. (De bominslag deze week in een ziekenhuis in Gaza kwam wellicht niet van Israël, zoals veel media aanvankelijk berichtten, maar van een mislukte raketlancering van Islamic Jihad.)

Stel je even voor dat het andersom was: dat Israël eigen burgers als levend schild zou gebruiken tegen Hamas. Diep vanbinnen beseft zelfs de grootste criticus van Israël hoe surrealistisch dit scenario is, zoals de filosoof Sam Harris betoogt. Niet alleen zouden menselijke schilden geen enkele indruk maken op Hamas, maar ze zou het juist toejuichen! Het hele gedachte-experiment eindigt in een ‘Monty Python sketch waarin alle joden doodgaan’.

Natuurlijk zijn er begrijpelijke gevoelens van wraak en woede onder Israëli’s na de gruwelijke pogrom. Niet alle Palestijnen steunen Hamas, maar een schokkend hoog percentage helaas wel. Maar dat het Israëlische leger “met gelijkaardige bloeddorst” opereert als Hamas, slaat nergens op. Het Israëlische leger valt de Gazastrook niet aan om zoveel mogelijk burgers koelbloedig af te slachten, om kinderen te vermoorden en in brand te steken, om vrouwen te verkrachten en trots de beelden te verspreiden.

Ja, je kan vinden dat de vergeldingsactie in Gaza te driest en nietsontziend is, dat Israël zelf het oorlogsrecht schendt door het water in Gaza tijdelijk af te sluiten (inmiddels kondigde het aan om water en noodhulp toe te laten via de Egyptische grens), of dat hun defensieminister zélf aan ontmenselijking doet door hun vijanden als “beesten” te beschrijven.

Maar dan nog gaapt er een morele kloof tussen Israël en Hamas. De geallieerden hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog ook oorlogsmisdaden gepleegd tegen Nazi-Duitsland en Japan (zoals het tapijtbombardement op Dresden of brandbommen op Tokio), maar het zou volkomen obsceen zijn om geen morele hiërarchie te zien tussen beide partijen.

We meten Israël (terecht) aan een hogere morele standaard af, omdat het land (nog steeds) een liberale democratie en westerse bondgenoot is. Van Nazi’s en genocidaire jihadisten verwachten we niks beter.