De aanslag in Brussel, maar ook eerder de oorlogen tussen Israël en Hamas en Rusland en Oekraïne zorgen voor een golf aan desinformatie op sociale media. Maandag sijpelde foutieve informatie in de nieuwsberichten van VRT en vtm. Vlaams minister van Media Benjamin Dalle (cd&v) wil dergelijke desinformatie grondig aanpakken, zo vertelde hij aan Business AM.

Beluister hieronder het volledige interview met minister Dalle:

In het nieuws: Zowel VRT als vtm kregen kritiek op hun verslaggeving over de aanslag in Brussel afgelopen maandag. Informatie zou niet grondig gecheckt zijn en bepaalde berichten bleken niet te kloppen.

• Minister Dalle erkent dat het fout is gelopen: “In the heat of the moment is het bij die twee zenders niet goed gelopen. Dat is jammer, maar ik heb wel vastgesteld dat ze zich de afgelopen dagen sterk herpakt hebben met kwaliteitsvol nieuws. Want dat is wel belangrijk. In tijden waar er heel veel berichten circuleren op sociale media, is het een grote troef die we hebben. Dat we journalisten en redacties hebben die de feiten echt nagaan, die berichten selecteren, die zaken dubbelchecken.”
• “De media proberen zich aan te passen aan een context waarbij heel veel mensen nieuws lezen via sociale media. Het is belangrijk om ook daar aantrekkelijk te zijn, om vervolgens te kunnen doorverwijzen naar betalende abonnementen of inkomsten te verwerven via reclame. Maar de journalistieke deontologie is ook heel duidelijk, namelijk dat waarheid, waarachtigheid en juiste informatie altijd voorgaat op snelheid en zeker voorgaat op clickbait. Dat is een evenwichtsoefening.”

Vlamingen wapenen tegen desinformatie

Opgesomd: Dalle ziet drie belangrijke punten om desinformatie tegen te gaan:

• “De sociale mediaplatformen hebben een grote verantwoordelijkheid om fake news tegen te gaan. Zeker als er berichten zijn waar bijvoorbeeld haat of geweld verheerlijkt wordt. Dat wordt vooral Europees aangepakt met de DSA, de Digital Services Act, die platformen verplicht om maatregelen te nemen.”
• “Het is belangrijk dat alle Vlamingen en iedereen in ons land gewapend is tegen desinformatie. We gaan valse berichten nooit uit de wereld kunnen halen. Maar vandaag met sociale media is het steeds frequenter en het is belangrijk dat mensen, jong en oud, het verschil zien tussen echte berichten en valse berichten. Dat is het beleid rond digitale geletterdheid of mediawijsheid.”
• “Onze klassieke nieuwsmedia spelen ook een belangrijke rol, omdat zij als journalisten het best geplaatst zijn om feiten te controleren en om in hun berichtgeving te fungeren als filter waar valse berichten eruit gehaald worden en waar waarheidsgetrouw wordt bericht.”

Digital natives aantrekken

• “Vanuit de Vlaamse overheid hebben we voor de eerste keer fors geïnvesteerd in projecten rond desinformatie. We hebben daar in totaal een bedrag van 3 miljoen euro voor uitgetrokken. Er worden vijf projecten van mediabedrijven en academische instellingen ondersteund. Zo versterken we ook journalisten met technologie die helpt om valse berichten te ontmaskeren, bijvoorbeeld deepfake-video’s en -foto’s.”
• “Op ons departement hebben we jonge mensen aangetrokken die social mediaplatformen goed kennen, die digital natives zijn. Tegelijk moeten we ook beseffen dat het internet en de sociale media heel breed is. Als Vlaanderen alleen kunnen we dat niet aan. Ook op het Europese niveau moeten we investeren in competenties en in technologie om die uitdaging aan te kunnen”, besluit Dalle.