Wie erft het luxe-imperium van Bernard Arnault? ‘Mijn opleiding in de bedrijfskunde begon toen ik 9 was, aan de ontbijttafel’

Op een middag in juli, niet lang nadat hij door Forbes was uitgeroepen tot rijkste man ter wereld (hij zakte deze week terug naar plaats drie), nam Bernard Arnault, het hoofd van het luxegoederenimperium Louis Vuitton Moët Hennessy (LVMH), plaats op een podium met uitzicht op de Eiffeltoren. Hij stond voor een volle menigte Franse hoogwaardigheidsbekleders en verslaggevers. Op de eerste rij zaten vier van zijn vijf volwassen kinderen. De vijfde keek toe vanuit New York, waar hij een leidinggevende functie heeft bij Tiffany & Co. Alle vijf zijn ze door hun vader zo opgevoed dat ze op een dag het LVMH-conglomeraat zouden kunnen leiden.

Arnault kondigde die dag aan dat LVMH 150 miljoen euro beschikbaar zou stellen om de Olympische Spelen van 2024 in Parijs te sponsoren. Zo zal Chaumet, een Parijse juwelier tot wiens klanten Joséphine, de vrouw van Napoleon, behoorde, de olympische medailles ontwerpen en zullen in de suites de wijnen van Moët Hennessy vloeien. “De samenwerking zal helpen Frankrijk over de hele wereld te promoten”, verklaarde Arnault. Terwijl de televisiecamera’s op het podium inzoomden, sprak zijn oudste zoon Antoine, hoofd communicatie en imago van LVMH, woorden die de slogan zouden kunnen zijn voor het enorme bedrijf dat zijn vader heeft opgebouwd: “Voor een droom bestaat geen prijs.”

De groei van het LVMH-imperium

Acquisities of investeringen

Jaarlijkse omzet

aangepast aan inflatie

jaar van aankondiging

Pommery*, Lanson* (champagne)

1990 €7,2 miljard

Berluti (schoenen), Kenzo (mode)

Guerlain (parfum)

1995 €10,9 milj.

Celine (mode), Loewe (lederwaren)

Marc Jacobs (mode), Sephora (retail)

Krug (champagne), Thomas Pink* (mode),

Tag Heuer (horloges)

Emilio Pucci (mode), Donna Karan* (mode)

2000 €17,1 milj.

Fendi (mode)

Belvedere (vodka)

Glenmorangie (whiskey)

2005 €24,5 milj.

Les Echos (krant)

Moynat (bagage)

2010 €34,2 milj.

Bulgari (sieraden, horloges),

Ole Henriksen (huidverzorging)

Loro Piana (mode)

Repossi (sieraden)

2015 €46,2 milj.

Rimowa (bagage)

Christian Dior (mode)

Patou (mode), Belmond (reizen)

Tiffany & Company (sieraden)

2020 €54,5 milj.

Officine Universelle Buly

(parfum, cosmetica)

2022 €78,7 milj.

*inmiddels alweer van de hand gedaan

BRON FactSet, News reports

De groei van het LVMH-imperium

Acquisities of investeringen

Jaarlijkse omzet

aangepast aan inflatie

jaar van aankondiging

1990 €7,2 miljard

Pommery*, Lanson* (champagne)

Berluti (schoenen), Kenzo (mode)

Guerlain (parfum)

1995 €10,9 milj.

Celine (mode), Loewe (lederwaren)

Marc Jacobs (mode), Sephora (retail)

Krug (champagne), Thomas Pink* (mode),

Tag Heuer (horloges)

2000 €17,1 milj.

Emilio Pucci (mode), Donna Karan* (mode)

Fendi (mode)

Belvedere (vodka)

Glenmorangie (whiskey)

2005 €24,5 milj.

Les Echos (krant)

2010 €34,2 milj.

Moynat (bagage)

Bulgari (sieraden, horloges),

Ole Henriksen (huidverzorging)

Loro Piana (mode)

2015 €46,2 milj.

Repossi (sieraden)

Rimowa (bagage)

Christian Dior (mode)

Patou (mode), Belmond (reizen)

Tiffany & Company (sieraden)

2020 €54,5 milj.

Officine Universelle Buly

(parfum, cosmetica)

2022 €78,7 milj.

*inmiddels alweer van de hand gedaan

BRON FactSet, News reports

Het was een moment van publieke triomf voor Arnault, een signaal van hoe verweven LVMH is geraakt met het weefsel van Frankrijk. In meer dan dertig jaar heeft hij LVMH omgevormd tot ’s werelds grootste luxegroep en het waardevolste bedrijf in Frankrijk, met een aanwezigheid in 81 landen. Zijn 75 merken zijn belangrijke spelers in de wereld van de luxegoederen; onder andere Louis Vuitton, Christian Dior, Tiffany en het champagnemerk Dom Pérignon zijn van hem. Dankzij dit imperium heeft Arnault contact met premiers en presidenten en heeft hij een museumwaardige kunstcollectie kunnen vergaren.

Maar zijn succes brengt ook uitdagingen met zich mee. In Frankrijk is Arnault een focuspunt geworden voor de woede over de groeiende economische ongelijkheid. In april, tien dagen nadat Forbes hem bovenaan zijn jaarlijkse lijst van rijkste mensen had gezet, bestormden demonstranten Arnaults kantoor in Parijs tijdens landelijke stakingen tegen de verhoging van de pensioenleeftijd. Zijn beeltenis werd in brand gestoken als symbool van het kapitalistische kwaad.

‘Succession’

De vijf kinderen van Arnault kregen les op de beste scholen van Frankrijk en werden klaargestoomd om leidinggevende functies in het bedrijf te bekleden. Maar Arnaults droom om LVMH in de familie te houden zal hem misschien dwingen om er een boven de rest te verheffen. Bovendien heeft het aandeel LVMH de voorbije maanden klappen gekregen; het is momenteel bijna een kwart minder waard dan medio juli. Het bedrijf rapporteerde een daling van de omzet in de VS in het tweede kwartaal, en de Chinese economie, een grote bron van inkomsten voor LVMH, hapert.

Door de gekelderde aandelen zakte Arnault, die nu een vermogen van zo’n 146 miljard euro zou hebben, deze week naar de derde plek op de lijst der rijkste mensen − hij werd nu ook door Jeff Bezos ingehaald, eerder al door Elon Musk. LVMH is sinds deze maand ook niet meer het waardevolste bedrijf van Europa; het is gepasseerd door het Deense Novo Nordisk, de maker van geneesmiddelen als Ozempic en Wegovy.

Arnault is 74 jaar en probeert ervoor te zorgen dat zijn bedrijf, dat bestaat uit opgekochte Europese luxehuizen die waren verzwakt door ruziënde familie-eigenaren, stevig in handen van zijn familie blijft, veilig voor zakelijke kapers zoals hijzelf. Vorig jaar haalde hij de raad van bestuur over om de verplichte pensioenleeftijd voor de CEO en de voorzitter te verhogen van 75 naar 80 jaar, en creëerde hij een bedrijfsstructuur die de controle van de familie over LVMH verzekert. Daarbinnen werden zijn kinderen de belangrijkste besluitvormers.

De veranderingen zorgen ervoor dat Arnault volgend jaar niet met pensioen hoeft te gaan, zoals oorspronkelijk verwacht. Dat heeft de speculaties niet tegengehouden over de vraag of hij een Succession-achtig drama zal kunnen vermijden. De Franse media staan vol met krantenkoppen waarin de Arnaults worden vergeleken met de Roys, de fictieve familie in de HBO-serie. Er zijn TikTok-video’s waarin wordt uitgelegd waarom de Arnaults ‘de echte Succession-familie’ zijn. De familie heeft een hekel aan deze praatjes en doet haar best om de parallellen met de serie te bagatelliseren.

Het oudste kind is Delphine (48). Zij is voorzitter en CEO van Christian Dior Couture en lid van het directiecomité en de raad van bestuur van LVMH. Antoine (46) is niet alleen verantwoordelijk voor de inspanningen van de groep op het gebied van imago en duurzaamheid, maar ook CEO van het herenmodemerk Berluti, voorzitter van het Italiaanse luxehuis Loro Piana, CEO van Christian Dior SE en lid van het LVMH-bestuur. Beiden zijn kinderen uit Arnaults eerste huwelijk, met Anne Dewavrin. De jongste drie zijn kinderen uit Arnaults tweede huwelijk, met Hélène Mercier, een Canadese concertpianiste. Alexandre (31) is executive vice president van product en communicatie bij Tiffany, Frédéric (28) is CEO van Tag Heuer en Jean (24) is de directeur van de horlogeafdeling van Louis Vuitton.

In het discreet en weelderig ingerichte hoofdkantoor van LVMH in Parijs wuift Arnault elke vergelijking met Succession weg. “Het is geen must noch onvermijdelijk dat een van mijn kinderen mijn opvolger wordt”, zegt hij, achteroverleunend in een lederen stoel aan een ronde tafel in zijn privéconferentiekamer. Aan één muur hangt een Picasso, aan twee andere Warhols. Aan de overkant van de tafel zit zijn zoon Antoine, in zijn rol als poortwachter van het imago.

Arnault draagt een wit overhemd, een blauwe stropdas, een marineblauw jasje en een zwarte broek, hoewel hij tegenwoordig meestal geen stropdas draagt, aldus Antoine, aangezien het bedrijf de laatste tijd dichter bij de buitenwereld probeert te staan. De kinderen hebben er bij hun vader op aangedrongen om meer openheid te geven over het conglomeraat. “De beste persoon binnen de familie of buiten de familie zou op een dag mijn opvolger moeten worden”, vervolgt Arnault. “Maar ik hoop niet dat dit duel in de nabije toekomst wordt uitgevochten.”

Toch denkt Arnault duidelijk aan zijn nalatenschap. Hij groeide op in Roubaix, ooit een bloeiend textielcentrum in het noorden van Frankrijk. Hij zag er hoe industriële dynastieën in de familie ineenstortten doordat kinderen of kleinkinderen hun familiebedrijven verlieten of erfenissen verkwistten. “Na één of twee generaties ging het kapot omdat ze het te makkelijk hadden”, zegt Arnault. Het was een fout die hij gezworen had niet te begaan met zijn eigen kinderen. “Ik wilde niet dat ze naar grote feesten zouden gaan. Ik heb ze laten werken.”

Elke maand ontmoeten de vijf broers en zussen hun vader bij de lunch op de bovenste verdieping van het hoofdkantoor van LVMH. Anderhalf uur lang bespreken ze zaken, waaronder financiën, de kromming van de armband van een nieuw Vuitton-horloge van 50.000 euro, aankomende productintroducties en de social media pay-off van over-the-top evenementen. Een Vuitton-herenshow van de nieuwe ontwerper van het merk, Pharrell Williams, legde bijvoorbeeld de Pont Neuf in Parijs plat en trok namen als Kim Kardashian en LeBron James, wat resulteerde in meer dan 16 miljoen YouTube-hits. “Vergis je niet”, zegt Jean. “We bespreken dingen, maar uiteindelijk is hij degene die beslist.”

Arnault is afgestudeerd aan de prestigieuze École Polytechnique in Frankrijk. Antoine herinnert zich dat minder dan een perfect cijfer voor belangrijke examens “niet acceptabel” was. Jean grapt dat hij “24 jaar ervaring heeft, omdat elke lunch en elk diner altijd over werk ging”. Ian Rogers, een voormalig chief digital officer bij LVMH, stelde eens dat Alexandre hem op een keer had gezegd: “Mijn opleiding in de bedrijfskunde begon toen ik 9 was, aan de ontbijttafel.” Op 10-jarige leeftijd vergezelde Delphine haar vader naar Diorwinkels. Al meer dan drie decennia lang zijn weekendinspecties van LVMH-eigendommen in Parijs met zijn kinderen routine. Alexandre zegt: “Ik weet nog dat ik op 7-jarige leeftijd dacht: ‘Waarom doet hij dit en waarom stelt hij elke zaterdag van het jaar dezelfde vraag aan dezelfde verkoper?’”

Zaken aan de eettafel

De vader koppelde elk van zijn kinderen aan een mentor toen ze in de zaak stapten, om hen de merken te leren en hun prestaties in de gaten te houden. Delphine en Antoine begonnen met kleine functies en klommen op. De drie jongsten zijn sneller doorgegroeid naar leidinggevende functies, “waarschijnlijk omdat hij voelt dat de tijd opraakt en hij het leerproces moet versnellen”, aldus Pierre-Yves Roussel, voormalig hoofd van de LVMH-modegroep en huidig CEO van Tory Burch.

Ze begrijpen allemaal dat de familie zelf nu net zo goed een merk is als de merken die ze bezitten, en ze hebben geen tijd verspild om hun aanwezigheid kenbaar te maken. In minder dan twee jaar bij Tiffany hielp Alexandre een deal te sluiten met Beyoncé en Jay-Z, wat een socialemediasensatie teweegbracht. In 2016 overhaalde Alexandre zijn vader over om Rimowa over te nemen, een Duitse fabrikant van aluminium koffers die in 1898 werd opgericht. Hij ging meteen aan de slag om het bedrijf cool te maken. Delphine creëerde de LVMH Prize for Young Fashion Designers. En Antoine heeft de voorheen gesloten deuren van veel LVMH-bedrijven opengegooid met een reeks ‘open dagen’ waarop het publiek uitgenodigd wordt in fabrieken en ateliers. Hun vader heeft hen nooit gedwongen om bij LVMH te gaan werken, stellen de kinderen. Toch “vond hij een manier om me, net als hijzelf, mijn leven aan het familiebedrijf te laten wijden”, zegt Frédéric.

De clan is groter geworden na twee glamoureuze huwelijken: Antoine is getrouwd met model en filantroop Natalia Vodianova, en Alexandre met Géraldine Guyot, die een accessoiremerk heeft, Destree genaamd, dat onafhankelijk is van LVMH. Delphines partner, Xavier Niel, is een digitaal ondernemer en miljardair. Toen Alexandre in 2021 in Venetië met Guyot trouwde, waren onder anderen Beyoncé, Jay-Z en Roger Federer − die vaak tennist met Arnault − te gast. Zijn drie broers waren bruidsjonkers. Ze delen een familiegroepschat, waarin ze babyfoto’s uitwisselen. “Ik weet dat het voor veel mensen teleurstellend is”, zegt Antoine, “maar we kunnen het eigenlijk goed met elkaar vinden.”

Arnaults vader had een bouwbedrijf dat opgericht was door zijn grootvader. Die begon hem mee te nemen naar werven toen hij 7 was en toen Arnault 28 was, gaf zijn vader het bedrijf aan hem door. Hij richtte zich op onroerend goed en verhuisde kort daarna naar New Rochelle, in New York, om uit te breiden in een omgeving die vriendelijker was voor ondernemers dan het linkse Frankrijk. Het was het tijdperk van de bedrijfskaper en Arnault koos voor de agressievere aanpak van fusies en overnames.

Toen hij op zijn 35ste na een nogal onsuccesvolle periode als ontwikkelaar van appartementen in Palm Beach, Florida terugkeerde naar Parijs, had hij een nieuw idee. Een taxichauffeur uit New York had hem verteld dat hij de naam van de Franse president niet kende, “maar Dior ken ik wel”. Het toeval wilde dat de Franse regering een failliet textielconglomeraat waar Dior deel van uitmaakte, wilde verkopen. Arnault kocht het voor 1 frank, ontsloeg negenduizend mensen en deed alles weg, behalve Dior. Vervolgens gebruikte hij het bedrijf om een vijandige overname te helpen financieren van LVMH, een groep die onlangs was gevormd uit Louis Vuitton en Moët Hennessy.

De strijd om LVMH maakte hem beroemd. Aangetrokken door Henry Racamier, een van de oprichters van LVMH, om aandelen te kopen en te voorkomen dat een andere groep de controle zou krijgen, deed Arnault wat hem gevraagd werd. Uiteindelijk draaide hij de rollen om; hij nam de controle over LVMH over en verdreef Racamier, die destijds zei: “We zouden graag een modus vivendi vinden, maar dat is moeilijk met zo’n persoon.”

Zijn stijl stuurde schokgolven door de Franse zakenwereld, waar hij bekend werd als ‘de wolf in kasjmier’. Het was het begin van een imperium. Hij richtte zich op familiebedrijven die bekendstonden om hun vakmanschap en stijl: Pucci, Fendi, Celine, Loro Piana. Sommige waren blij om uitgekocht te worden, andere niet. Arnault verloor zelden, alleen Gucci en Hermès glipten door zijn vingers na lelijke publieke gevechten. Tijdens Arnaults overname van Tiffany in 2020, toen de pandemie de inkomsten drukte, werd hij ervan beschuldigd de Franse overheid te hebben ingeschakeld om het sluiten van de deal te vertragen.

De afgelopen jaren heeft Arnault het assortiment van LVMH uitgebreid met luxehoreca. LVMH bezit nu onder andere het Ciprianihotel in Venetië, de Orient Express en de 21 Club in New York. Er zijn restaurants in flagshipstores van Tiffany en Dior en er is een nieuwe, vier verdiepingen tellende Moët-cocktailbar in Parijs. Arnaults strategie heeft in de meeste gevallen gewerkt: luxe, in al zijn vormen, is een van de meest veerkrachtige investeringen, is de afgelopen tien jaar gebleken. Voormalig chief digital officer Rogers: “Hij zei altijd: ‘De iPhone is geweldig, maar wie weet met zekerheid of we over tien jaar nog wel een iPhone zullen gebruiken? Waar ik echter niet aan twijfel, is dat mensen Dom Pérignon zullen blijven drinken.”

Arnault heeft weinig scrupules wanneer het op de omgang met polariserende wereldleiders aankomt. Hij knipte samen met Donald Trump het lint van een nieuwe Vuitton-fabriek in Texas door en had een ontmoeting met de Russische president Vladimir Poetin om een kunstuitleen te bezegelen aan zijn museum in Parijs, de Fondation Louis Vuitton. “We zijn als Henry Kissinger”, zegt Arnault. “We zijn er niet om het eens of oneens te zijn over het politieke aspect van het land waarin we zaken doen.”

Arnault benadrukt herhaaldelijk dat zijn belangrijkste doel niet winst was. “Het draait om begeerlijkheid. We moeten ervoor zorgen dat we over vijftig jaar nog altijd aan de top staan.”

“Begeerlijkheid”, aldus Roussel, de voormalige LVMH-directeur, is het populairste woord binnen het bedrijf. Maar er is een potentieel probleem met deze doelstelling: “Wil je een product kopen van de rijkste man ter wereld?” Deze zomer was dit sentiment in ieder geval nog niet merkbaar toen Arnault China bezocht, een van LVMH’s meest lucratieve markten. De ‘rijkste man’-krantenkoppen van maanden eerder leverden hem een rocksterontvangst op. In Shanghai en Chengdu werd hij gevolgd door massa’s mensen die met elkaar om selfies wedijverden. Moeders vroegen hem hun baby’s te zegenen. “Net als de paus. Kun je dat geloven?”, aldus Arnault. Hij werd, zegt hij lachend, “de geluksgod” genoemd.

In zijn thuisland, waar de passie voor sociale en financiële ongelijkheid teruggaat tot de Franse Revolutie, wordt Arnault anders bekeken. Hij wordt geprezen door de zakenwereld en de politiek voor het opbouwen van het grootste bedrijf van Frankrijk, maar tegelijk wordt hij door anderen verguisd om zijn bijna onvoorstelbare rijkdom. Voor een familie die haar fortuin discreet probeert te houden, brengt de ‘rijkste man’-rangschikking nog steeds een onwelkome spotlight met zich mee. Antoine: “De aandacht die je krijgt als je bovenaan op die lijst staat, daar kun je je niet echt op voorbereiden.”

In april, toen de nationale protesten tegen het voorstel van president Emmanuel Macron om de pensioengerechtigde leeftijd te verhogen op gang kwamen, braken demonstranten het hoofdkantoor van LVMH binnen. Ze staken er rookbommen aan en hekelden Arnault als de belichaming van de ultrarijken. “Hij is een symbool van wat er mis is in deze maatschappij!”, riep een van de betogers. Anderen droegen borden waarop Arnault stond afgebeeld als Mr.

Monopoly, met daarnaast beschuldigingen van belastingontduiking en uitbuiting van arbeiders. Toen Arnault deze maand aankondigde dat de familie 10 miljoen euro zou doneren aan de voedselbank Restos du Coeur, zeiden critici dat het een druppel op een hete plaat was.

“Ze hebben een vijand nodig”, zegt Arnault. “Frankrijk is geen land waar men gemotiveerd wordt door zakelijk succes, in tegenstelling tot de Verenigde Staten.” Als zijn vriend Warren Buffett in New York rondloopt, voegt Arnault eraan toe, “is hij net een Beatle”. Maar wanneer Arnault zijn winkels in Frankrijk bezoekt, moet hij naar eigen zeggen voorzichtig zijn. Arnault: “Ik vind het niet leuk, maar ik heb lijfwachten nodig.” Tegenwoordig benadrukt Arnault, op aanraden van Antoine, de economische bijdragen van het bedrijf: honderdduizenden banen wereldwijd, 5,5 miljard euro die jaarlijks aan Franse belastingen wordt betaald, enorme bedragen voor kunst en cultuur, duurzame energie, wetenschappelijk onderzoek, sport en jongeren.

Wie is de volgende?

Wat niemand betwist is dat Arnault als een van de allereersten het potentieel van luxe als winstgenerator begreep. De vraag is nu wie LVMH begeerlijk kan houden in een tijdperk van protesten en wereldwijde economische onzekerheid. Vorig jaar sleutelde Arnault aan de bedrijfsstructuur van zijn imperium en concentreerde hij de besluitvorming bij zijn vijf kinderen. Elk heeft een belang van 20 procent en ze kunnen hun aandelen dertig jaar lang niet verkopen zonder unanieme goedkeuring van de raad van bestuur. Zijn erfgenamen “zijn geschoold door de beste speler ter wereld, ze kennen allemaal het vak”, zegt Sidney Toledano, hoofd van de LVMH-modegroep en een van Arnaults langstzittende leidinggevenden. “Worden zij de piloten? Misschien.”

Als de volgende CEO niet Arnault heet, vinden de kinderen dat prima. Tenslotte, zo stelt Alexandre, “bestaat het risico dat niemand van ons in staat is om het bedrijf zo goed te leiden als hij”. De broers en zussen beginnen te bespreken hoe ze hun eigen kinderen kunnen opvoeden met het plichtsgevoel dat hén is ingeprent, zegt Delphine. Arnault is begonnen haar dochtertje, dat naar de basisschool gaat, mee te nemen op zijn weekendrondes door de winkels. Maar Alexandre voegt eraan toe: “Tegen de tijd dat ze de leeftijd bereiken waarop ze verantwoordelijkheden kunnen dragen, zal mijn vader waarschijnlijk nog steeds CEO van LVMH zijn. Hij zal 110 jaar zijn.”

_{© The New York Times}