Falend IT-systeem en sociale onrust saboteren Staatsveiligheid

Met het nieuwe centrale computersysteem Atlas zou de Staatsveiligheid een nieuw tijdperk ingaan, schetst de krant de situatie. Maar vier maanden na de introductie blijkt het systeem van de inlichtingendienst bijna onwerkbaar. De Standaard vernam van verschillende bronnen binnen de Staatsveiligheid dat Atlas regelmatig foutieve info weergeeft.

Een voorbeeld: in de plaats van iemands overlijdensdatum produceert het systeem volgens die informatie soms de dag waarop de identiteitskaart van die persoon verloopt, waardoor het overlijden plots in de toekomst ligt. Verder zijn documenten moeilijk terug te vinden en crasht het systeem geregeld. Zo zakt de motivatie om alle informatie netjes in te geven, tot een dieptepunt, klinkt het. Een lijvig rapport schrijven zou nu geen uren, maar dagen werk betekenen.

De aangehaalde bronnen willen niet met hun naam in de krant omdat het niet de bedoeling is dat er publiekelijk wordt gesproken over de dienst. Het is ook hoogst ongebruikelijk dat er vanuit de inlichtingendienst klachten naar buiten komen, wat er op wijst dat de ontevredenheid diep zit, stipt De Standaard aan.

De IT-problemen zouden vertraging veroorzaken in het beantwoorden van informatievragen van buitenlandse inlichtingendiensten. “Zoiets kan een serieuze impact hebben op de mate waarin de Staatsveiligheid nog iets kan betekenen voor buitenlandse partners”, zegt Kenneth Lasoen, docent inlichtingenstudies aan de UAntwerpen, in De Standaard. “Als zij niets van ons mogen verwachten, waarom zouden ze dan informatie in ruil geven?”

Francisca Bostyn, de administrateur-generaal van de Staatsveiligheid, ontkent dan weer met klem dat buitenlandse diensten bedenkingen hebben bij de Belgische werking. “Maar het klopt wel dat sommige vragen uit het buitenland niet altijd bij de juiste persoon terechtkwamen. In het begin kwamen daar extra vragen over. We pakken dat telkens aan.”

Lasoen heeft de indruk dat de dienst niet klaar is om veiligheidsuitdagingen aan te pakken. “Al jaren pleit ik voor meer middelen. Nu zijn die er en staan we voor een kritieke omslag, maar zien we dat de investeringen niet het gewenste resultaat opleveren”, zegt hij in de krant. Volgens Bostyn worden de verkeerde conclusies getrokken. “Onze dienst werkt op volle capaciteit’, reageert ze. Niettemin erkent Bostyn dat de Staatsveiligheid zich op een kruispunt bevindt, doordat er niet minder dan acht verschillende ‘werven’ lopen, zoals het nieuwe IT-systeem, de reorganisatie, de verhuizing naar een andere locatie en de uitbreiding van de dienst. “Waarschijnlijk is dit de grootste hervorming ooit. Dat vraagt veel van het personeel en ik heb veel respect voor hun weerbaarheid. Een aantal bemerkingen is terecht, maar de conclusies zijn te kort door de bocht”, aldus Bostyn.