Belgische huisartsen kunnen nog dit najaar intekenen op de nieuwe antibioticabarometer. Een nieuwe tool die hen inzicht moet geven in hoe ze het doen. “De bedoeling is dat we artsen kunnen vertellen hoe hun praktijk presteert en hen feedback kunnen geven over hoe ze het beter kunnen doen”, zegt huisarts en professor huisartsgeneeskunde Bert Vaes (KU Leuven). “Hoeveel patiënten met longontsteking zijn er het afgelopen kwartaal langsgekomen en hoeveel hebben er antibiotica gekregen? Dokters weten dat vaak niet. Dat cijfer kunnen we dan toetsen aan de algemene richtlijn. Stel dat een praktijk 80 procent antibiotica gaf, dan kan de barometer melden dat dat gemiddeld 90 procent zou moeten zijn. Bij een keelontsteking of sinusitis is de richtlijn maar 20 procent.”

LEES OOK. Water staat huisartsen aan de lippen: een op vier denkt aan stoppen, een op acht neemt geen nieuwe patiënten meer op (+)

Weet een huisarts dan niet wat voor te schrijven voor welke ziekte? “We weten dat huisartsen de meeste kennis hebben op het moment dat ze afstuderen”, zegt professor Vaes. “Dan zijn ze op de hoogte van de recentste inzichten. Intussen blijft de geneeskunde met een rotvaart evolueren. Het is zeker voor huisartsen moeilijk om tot in de puntjes op de hoogte te blijven van álle domeinen. De barometer is een manier om hen up-to-date te houden én dat te koppelen aan hun eigen patiënten.”

Geen controlesysteem

Huisartsenvereniging Domus Medica ondersteunt het plan om de barometers uit te rollen. “We begrijpen dat er hier en daar wel wat weerstand zal zijn”, zegt voorzitter Jeroen van den Brandt. “Maar we willen benadrukken dat het geen systeem is om de dokters te controleren. We willen collega’s die bezig zijn met kwaliteit net belonen: wie participeert, kan daarmee de geïntegreerde praktijkpremie van 6.000 euro krijgen. Bovendien is uit onderzoek al vaak gebleken dat bepaald voorschrijfgedrag bestraffen niet zo goed werkt.”

(Lees verder onder de foto)

“De artsen kunnen ook enkel de gegevens van de eigen praktijk inkijken”, zegt professor Vaes. “De resultaten blijven ook beperkt op praktijkniveau. We willen artsen niet tegen elkaar uitspelen. Wel is de feedback een uitnodiging om met de hele praktijk te evalueren hoe de dokters werken.”

Mentale gezondheid

De antibioticabarometer wordt dit najaar gelanceerd, van het proefproject met de diabetesbarometer zijn er nu al resultaten. “En daar zien we dat de meeste artsen een jaarlijks suikeronderzoek afnemen bij hun diabetespatiënten. Een jaarlijks urineonderzoek – dat ook aangeraden wordt – zien we maar bij 30 procent van de patiënten. Daar is dus nog veel verbetering mogelijk.”

En zo kan die barometer ook ingezet worden als instrument in de proactieve geneeskunde. “De huisartsen kunnen dan met één klik op de knop zien wie nog geen onderzoek kreeg dit jaar. Een verpleegkundige kan die patiënten meteen contacteren om hen zo blijvend op te volgen. Dat leidt tot betere zorg, want zo vermijden we dat mensen verder ziek worden en naar de dokter komen met nierproblemen of wonden die niet meer dichtgaan.”

De bedoeling is dat de barometers de komende jaren nog verder uitgebreid worden. “We werken momenteel nog aan een barometer rond nierinsufficiëntie (nierfalen, red.) en ook mentale gezondheid staat op de planning”, besluit Vaes.