Wetenschappers waarschuwen: ineenstorten van West-Antarctische ijsplaten mogelijk niet meer te stoppen

Wetenschappers waarschuwen dat de zeespiegel mogelijk sneller zal stijgen dan eerder werd aangenomen. Dat blijkt uit een nieuwe studie die eerder deze week in Nature werd gepubliceerd. De reden hiervoor is de toename in smelting van de ijsplaten in West-Antarctica die de gletsjers tegenhouden. “Het lijkt erop dat we de controle over het smelten van het ijsplateau van West-Antarctica in de 21e eeuw mogelijk hebben verloren,” zei hoofdauteur Kaitlin Naughten van de British Antarctic Survey. Mogelijk nadert het enorme ijsplateau van West-Antarctica een kantelpunt.

_{Lees verder onder het social media bericht}

In 2021 schatte het IPCC een wereldwijde gemiddelde zeespiegelstijging van tussen 0.28 en 1.01 m tegen 2100. Het vermelde daarbij al dat grotere stijgingen mogelijk waren als gevolg van ijsplaat gerelateerde processen. Die vrees lijkt nu waarheid te worden.

Antarctica bevat genoeg ijs om de wereldwijde zeespiegel met ongeveer 58 meter te laten stijgen als het volledig zou smelten. Gelukkig bevindt zich het grootste deel daarvan in Oost-Antarctica, dat de afgelopen jaren relatief stabiel is gebleven. Maar een aanzienlijk deel, genoeg om de zeespiegel met ongeveer 5 meter te laten stijgen, bevindt zich in West-Antarctica. En daar is de toestand minder stabiel.

In het westen van Antarctica strekken veel gletsjers zich uit tot over het oceaanoppervlak, waar het ijs drijft en zogenaamde ijsplaten vormt. Deze spelen een cruciale rol bij het tegenhouden van het ijs erachter. Maar het smelten van de ijsplaten door warmer oceaanwater vermindert dit beschermend effect, waardoor de gletsjers erachter versnellen.

_{Lees verder onder de afbeelding}

De studie toont dat de Amundsenzee, voor de kust van West-Antarctica, naar schatting ongeveer drie keer sneller zal opwarmen dan het historische tempo gedurende de rest van deze eeuw. Dit heeft een veel snellere smelting van de ijsplaten als gevolg. De studie is daarnaast verontrustend omdat deze toont dat dit zelfs in de meest gunstige klimaatscenario’s zal gebeuren. Verder onderzoek blijft wel nodig om het vertrouwen in hun conclusies te vergroten aangezien andere factoren zoals sneeuwval, smelten aan het oppervlak en de snelheid van gletsjerstroming ook invloed hebben op hoe het ijsplateau reageert op opwarming.

De autheurs van de studie benadrukken dat hun bevindingen geen reden zijn om op te geven. Maatregelen om het verlies van ijs te vertragen door het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen zijn cruciaal om de tijd te geven ons voor te bereiden op en aan te passen aan de stijgende zeespiegel. De studie zou als een waarschuwing moeten dienen, een “wake-up call” om andere ernstige klimaatimpacten te vermijden, waaronder het smelten van het ijsplateau van Oost-Antarctica. Zo kunnen we nog steeds de rest van het Antarctische ijsplateau redden, dat ongeveer een tienvoud in zeespiegelstijging kan veroorzaken.

LEES OOK:

Vroeger mekka van zomerskiën, nu nog amper grootte van tuintje: Alpe d’Huez verliest officieel zijn gletsjer

Zee-ijs nog nooit zo laag op Antarctica sinds begin metingen: “Zuidpool niet langer ongevoelig voor klimaatverandering” (+)

Aarde wordt steeds donkerder en dat is geen goed nieuws: “Extra opwarming door verminderde weerkaatsing van zonlicht”