Onderwijsinspectie heeft te weinig impact op kwaliteit onderwijs

Sinds vijf jaar hanteert de onderwijsinspectie een nieuwe aanpak. Geen pure controle meer, maar ook een dialoog met de scholen over hun kwaliteitsbeleid. Ook de leerlingen en de ouders worden bevraagd om een goed beeld te krijgen van de school. 

De aanpak van de zogenoemde "Inspectie 2.0" wordt gewaardeerd in het werkveld, aldus het onderzoek. Professor Jan Vanhoof (UA): "Driekwart van de respondenten is van mening dat het doorlichtingsproces eerlijk, transparant en met de juiste informatie in handen is verlopen. Als dat het geval is, blijken schoolleiders en leraren zich meer te kunnen vinden in het eindoordeel en de ontvangen feedback."

Toch heeft de waarderende inschatting van de inspecties een keerzijde. "Scholen ondernemen wel actie op basis van een doorlichtingsverslag, maar de impact van de doorlichting blijkt niet groot genoeg om onderwijskwaliteit te garanderen", klinkt het bij de onderzoekers.

"Grote groepen leerlingen bereiken de minimumdoelen vandaag niet", zegt Vanhoof. "Je zou verwachten dat scholen na het bezoek van de inspectie achterblijven met het gevoel dat er werk aan de winkel is. Die boodschap krijgen ze niet vaak meer." Met het oog op de kwaliteitsuitdagingen waar ons onderwijs mee kampt, zijn de onderzoekers dus niet tevreden met de huidige impact van de inspecties.

Schooldirecteuren geven in het onderzoek aan dat ze het gevoel hebben "aan hun lot te zijn overgelaten". Er is ook bezorgdheid over het gebrek aan opvolging door de inspectie, al zijn er hiervoor weinig alternatieven.

"Het is een interessante studie die ons een kritische spiegel voorhoudt", zegt inspecteur-generaal van de onderwijsinspectie Lieven Viane in "De ochtend". "We zullen attent blijven om de lat hoog te houden. Maar het is niet makkelijk, door onder andere het lerarentekort. Het is als inspectie niet makkelijk om de school dan heel streng met de resultaten te confronteren." 

"De Onderwijsinspectie mag niet terugkeren naar de gevreesde billentikker van vroeger", reageert minister Weyts. "Maar de slinger is wat te ver doorgeslagen. De inspectie moet kordater zijn wanneer de onderwijskwaliteit ondermaats is."

Er is volgens de minister op minstens twee manieren voor gezorgd dat de Onderwijsinspectie die rol vanaf dit schooljaar kan opnemen. "Ten eerste met extra inspecteurs en dus extra controles en bezoeken om de drie jaar. Ten tweede met de start van de Vlaamse Toetsen waardoor we gericht kunnen optreden wanneer scholen duidelijk ondermaats presteren", besluit Weyts