© AFP

Rode Kruis-Vlaanderen haalt met moeite donaties binnen voor oorlog tussen Israël en Hamas: “Fundamenteel verschil tussen natuurramp en door de mens veroorzaakt conflict”

Rode Kruis-Vlaanderen zamelde nog maar 9.000 euro in voor het conflict in het Midden-Oosten. Nochtans is dat één van de grootste crisissen uit de recente geschiedenis. Hoe komt het dat de Vlaming zijn portefeuille nu minder opentrekt dan voor bijvoorbeeld de rampen in Marokko en Turkije?

Laurence Torck

“Het is echt opvallend en in schril contrast met het conflict en de noden die er nu zijn”, zegt Joachim Damen, woordvoerder van Rode Kruis-Vlaanderen. Ter vergelijking: in Oekraïne werden op twee jaar tijd 10.000 mensen gedood en werd er 13 miljoen euro opgehaald. Het dodentol van het conflict tussen Hamas en Israël is op drie weken tijd al opgelopen tot meer dan 6.000. “Het gaat hier over de grootste humanitaire ramp van de geschiedenis. Dan is 9.000 euro echt heel laag”, klinkt het.

De fondswerving die vijftien dagen geleden werd opgestart, bracht tot nu toe veel minder op dan wat gedoneerd werd voor de recente rampen in Marokko, Turkije en Syrië. Volgens Damen zijn het net die recente rampen die ervoor zorgen dat we minder donaties doen nu. “De mensen hebben de voorbije twee jaar al veel steun geboden. Ik kan me inbeelden dat sommige mensen het niet meer rond krijgen nu. Maar er zijn natuurlijk ook erg gegoede mensen in ons land, die wel nog zouden kunnen steunen.”

LEES OOK. Leerkrachten worden overstelpt met vragen over oorlog tussen Israël en Hamas, maar hoe leg je dat uit aan kinderen?

(Lees verder onder de foto)

Miljoenen Palestijnen zijn al bijna drie weken op de vlucht voor de aanvallen in de Gazastrook.© AFP

Fundamenteel verschil

Volgens expert fondsenverwerving Ilja De Coster kan de opeenvolging van rampen voor een deel verantwoordelijk zijn voor het lage bedrag. Maar hij ziet eerder een mix van redenen. “Het zal misschien een kleine rol spelen, maar met de vorige gevallen ging het over natuurrampen. Het is hard om te zeggen maar er is voor veel mensen een fundamenteel verschil tussen een natuurramp en een door de mens veroorzaakt conflict.”

Het is hard om te zeggen, maar er is voor veel mensen een fundamenteel verschil tussen een natuurramp en een door de mens veroorzaakt conflict”

Ilja De Coster

Expert fondsenverwerving

Dat bevestigt ook Erik Todts, voormalig directeur van het Consortium 12-12 en voorzitter van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenverwerving (VEF): “Donatiemoeheid? De feiten spreken dat tegen. Oorlogssituaties scoren gewoon altijd veel lager dan een natuurramp. Als slachtoffers onschuldig zijn – iets overkomt hen zomaar – dan is dat voor velen een sterke stimulans. Dat zagen we ook destijds met het Consortium 12-12 destijds voor de oorlog in Syrië. Dat was de minst succesvolle campagne die we ooit gedaan hebben.”

Slagkracht van het Rode Kruis-Vlaanderen

De Hamas-Israël-oorlog ging op 7 oktober van start, maar is geen nieuw conflict en duurt intussen al 75 jaar. Dat het ingewikkeld en polariserend is, maakt het volgens De Coster en Todts ook moeilijker voor de Belg om te doneren. Nochtans benadrukt Rode Kruis-Vlaanderen dat het onpartijdig is en dus slachtoffers langs beide kanten steunt. “Wij steunen het Internationale Rode Kruis, zij zijn ter plaatse actief in alle regio’s. De focus ligt op urgente medische hulp maar ook het faciliteren van de vrijlating van gijzelaars”, zegt Damen.

Maar dat kan misschien net een probleem vormen. “Ik kan me wel inbeelden dat een moslim nu zegt: zij zijn neutraal en dus gaat er ook geld naar de Israëlische kant dus gaan we niet meteen storten”, zegt De Coster. “Al denk ik niet dat de impact hiervan zo groot kan zijn op de fondswerving van het Rode Kruis”. Volgens De Coster kan dat wel liggen aan de positie van het Rode Kruis. “Er is de laatste tijd een imagoprobleem. Denk bijvoorbeeld aan de overstromingen, mensen vragen zich af in welke mate het slagkrachtig is.”

Oorlogssituaties scoren gewoon altijd veel lager dan een natuurramp. Als slachtoffers onschuldig zijn – iets overkomt hen zomaar – dan is dat voor velen een sterke stimulans”

Erik Todts

Voormalig directeur Consortium 12-12

“De vraag is ook of het voldoende duidelijk is voor de mensen dat hulpverlening wel degelijk kan helpen, zelfs in die regio”, zegt Erik Todts over die slagkracht. “De verwoesting is zo immens dat het voor de mensen niet duidelijk is dat er hulp kan worden geboden.” Maar voldoende slagkracht om een Consortium 12-12 op te starten? Dat betwijfelt hij: “Er wordt altijd de afweging gemaakt of er voldoende hulp kan worden geboden ter plaatse. Momenteel lukt dat enkel voor de Verenigde Naties om binnen te geraken in de Gazastrook. Ik denk dus niet dat een Consortium 12-12 er zal komen.”

LEES OOK. Hoe de watermeloen uitgroeide tot symbool van steun voor de Palestijnen

Van sommige wijken blijft niets meer over.© AFP

De eerste VN-trucks komen Gaza binnen.© AFP