Horror tussen humor en goor: 30 topfilms voor Halloween

Klassiekers

Voor de oude Kelten was Halloween de dag waarop de wereld van de doden en die van de levenden elkaar eventjes raken. Dat u echter moet opletten met zulke heidense tradities bewijst wellicht onze eerste classic: in The Wicker Man (1973, op VOD via Apple of Android), gaat een puriteinse flik (Edward Woodward) op zoek naar een vermiste jonge vrouw in een eilanddorpje voor de Schotse kust, waar de inwoners maar niet van hun vreemde oude gebruiken af willen geraken.

Maar de ware horrorklassiekers stammen uit de jaren 80, het tijdperk waarin ook de meeste subgenres uit de proefbuis kwamen. Zie bijvoorbeeld weerwolfprent The Howling (1981, op VOD), de tijdloze besmettingsgruwel van John Carpenters The Thing (1982, op VOD) of de lichaamshorror van David Cronenbergs The Fly (1986, Disney+ of VOD). In diezelfde eighties vallen ook heel wat horrorfilms terug te vinden die niet meteen in een genre te vatten zijn, zoals Clive Barkers Hellraiser (1987, op GoPlay, Amazon Prime Video en VOD).

Sinds Amazon stilaan de back catalogue van zijn recente aanwinst MGM op zijn streamingdienst aan het pleuren is, treft u daar onverhoeds de meest interessante oudjes op aan. We vonden er bijvoorbeeld Return of the Living Dead (1985): niét een film uit de befaamde zombiecyclus van George A. Romero, wel een waanzinnige horrorkomedie van diens voormalige medestander John Russo, die de rechten op de titel Living Dead behield. Op Amazon vonden we ook Army of Darkness (1992), de afsluiter van Sam Raimi’s Evil Dead-trilogie, maar we raden voor een Halloween-visie eerder diens gortigere middenluik Evil Dead 2 (1987, VOD) aan.

De nineties waren het tijdperk waarin horror een mainstreamgenre werd, maar met Abel Ferrara’s filosofische vampierenfilm The Addiction (1995, VOD) en John Carpenters halfgare vampierenwestern Vampires (1998, VOD) treffen we ook daar een paar verrassende toppers aan. Uit de jaren 2000 onthielden we vooral hoe The Descent (2005, VOD) een potente creature feature was met persoonlijke trauma’s als thema, en hoe Rob Zombie de gitzwarte humor opzocht met zijn uitzinnig gory The Devil’s Rejects (2005, VOD).

Contemporaine toppers

Als u toch een avondvullend programma met meerdere films plant, is dit misschien het moment voor een Ari Aster- of Jordan Peele-marathon. Waar de horrorclassics van hierboven vooral gericht waren op de sublimatie van zeer brede persoonlijke maatschappelijke angsten, pakten zeker die twee horrorcineasten een bredere waaier aan thema’s aan. Aster vatte familiale beklemming in Hereditary (2018, op VOD), privilege en verbrokkelende relaties in Midsommar (2019, op Netflix of VOD) en, recentelijkst, diepgaande mommy issues in Beau is Afraid (2023, VOD).

Peele dan, tegelijkertijd comedian en horrorcineast, onderzoekt in zijn films de dagelijkse trauma’s van ras en identiteit. Zo ging zijn Get Out (2017, op Amazon Prime Video en VOD) over het gruwelijke gevoel van nergens bij te horen, mikte zijn Us (2019, VOD) op sociale tegenstellingen, en pakte hij hebzucht aan in zijn recentste Nope (2022, Netflix en VOD).

Ook mee met de waan van deze tijd is de nieuwe Netflix-serie The Fall of the House of Usher, een nieuwe adaptatie van het kortverhaal van Edgar Allan Poe, waarin de gegoede familie die haar gruwelijke ondergang vindt deze keer duidelijk gebaseerd is op de Sacklers, die met hun middel Oxycontin een opiatencrisis veroorzaakten in de VS.

Op Amazon Prime Video doet Suspiria (2018, ook op VOD), een remake van Dario Argento’s klassieker uit 1977, een dansvoorstelling uitmonden in een orgie van stijlvolle gruwel. Min of meer hetzelfde doet Nicolas Winding Refns The Neon Demon (2016, op Amazon en VOD) met de fashionindustrie. En voor metaforische zwart-witgruwel over eenzaamheid en geestelijke gezondheid moet u bij The Lighthouse (2019, VOD) zijn.

Verrassingen

Als het een beetje verder uit de band mag springen zijn er metaforische verrassingen als The Killing of A Sacred Deer (2017, VOD), waarin een breed scala een menselijke angsten overgaan in langzaam opgebouwde waanzin. Of de Franse topper Grave, internationaal hertiteld tot Raw (2016, VOD) met Garance Marillier als een jonge studente die een plotse voorliefde voor mensenvlees kweekt. Alex Garland bracht vorig jaar met Men (Amazon Prime Video, VOD) een horrorfilm naar het scherm waarin de demonen uit het verleden van een jonge vrouw (Jessie Buckley) op een bevreemdende manier tastbaar worden.

Meer waanzin wordt opgediend in Tusk (2014, VOD) waarin slacker comedy-regisseur Kevin Smith een zijstapje maakte naar horror, en de deels in onze Ardennen opgenomen wraakslasher Mandy (2018, VOD), met Nicholas Cage als wanhopige vader die zijn gezin wil redden uit de kladden van een moorddadige hippiesekte.

De afgelopen jaren hebben we ook vernieuwend werk in aloude horrorsubgenres zien opduiken: demonische bezetenheid werd bijvoorbeeld op een verrassende manier aangepakt in Saint Maud (2019, VOD). En in Pearl (2022, Netflix of VOD) zien we de ijzige transformatie van een jong boerenmeisje tot een seriemoordenaar. Ook Guillermo Del Toro’s Netflix-anthologie Cabinet of Curiosities (2021) pakt een aantal oude horrormotieven aan.

En waarom duikt u niet eens héél diep de tijd in, met een van de films die rechtstreeks verantwoordelijk waren voor de befaamde Hays Code die Hollywood decennialang verbraafde? Todd Brownings Freaks (1932, VOD), over een rondreizend circus met menselijke misbaksels, is bijna honderd jaar na zijn bioscooprelease nog altijd even verontrustend.