© AFP

Israël voert aantal bombardementen en grondtroepen in Gazastrook fors op: dit weten we al

Het Israëlische leger heeft de aanvallen op het noorden van de Gazastrook sinds vrijdagavond gevoelig opgedreven. Er heerst totale chaos, blijkt uit de weinige getuigenissen die vanuit Gaza naar buiten komen. Telefonie en internet zijn er quasi volledig afgesloten.

Guy Stevens

Al dagenlang werd in angst afgewacht wanneer Israël met een grondoffensief zou beginnen. Er waren de voorbije dagen al enkele invallen door grondtroepen, die ’s nachts het gebied binnentrokken “op zoek naar Hamas-terroristen”, waarna ze terugkeerden naar Israëlisch grondgebied. Maar het grote offensief, dat er volgens Israël zeker zou komen “om Hamas volledig te vernietigen”, dat bleef uit.

LEES OOK. LIVE. Oorlog tussen Israël en Hamas: volg het nieuws hier op de voet 

Nu lijkt een nieuwe fase aangebroken te zijn. Vrijdagavond werd het aantal bombardementen fors opgedreven. In de nacht van vrijdag op zaterdag werden volgens het Israëlisch leger meer dan 150 ondergrondse doelwitten getroffen. Ook bovengronds vonden bombardementen plaats, volgens getuigen de ergsten sinds Hamas op 7 oktober Israël binnenviel en de situatie escaleerde.

Op beelden van het Israëlische leger is ook te zien hoe talrijke tanks de grens met Gaza zijn overgestoken. De legerleiding maakt er geen geheim van dat er hevige gevechten plaatsvinden en dit lijkt dan ook nog maar het begin van een grootschalig offensief.

LEES OOK. Midden-Oostenexpert Didier Leroy: “Als Israëlisch grondoffensief veel burgerslachtoffers maakt, vergroot bij ons de kans op terroristische aanslagen” 

Wat is de situatie in Gaza?

Er is nog heel weinig geweten, omdat Israël de twee grootste telecomoperatoren in het gebied heeft geraakt en zo quasi alle telefonie en internet aan banden gelegd hebben. Volgens een BBC-journalist in Gaza heerst er “totale chaos”. Uit zijn en de weinige andere getuigenissen blijkt dat zelfs de hulpdiensten bereiken niet mogelijk is. Ambulanciers hebben getuigd dat zij dan maar zelf naar plaatsen rijden waar ze ontploffingen horen, om daar te kijken of er gewonden hulp nodig hebben.

Hulporganisaties laten er geen twijfel over bestaan: de situatie is uiterst kritiek. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) verloor bijvoorbeeld het contact met meerdere van zijn medewerkers, zorgfaciliteiten en andere partners in de Gazastrook verloren. Topman Tedros Adhanom Ghebreyesus zegt zich “ernstige zorgen” te maken over het WHO-personeel en “kwetsbare patiënten” in de Gazastrook. “We dringen aan op onmiddellijke bescherming voor alle burgers en volledige humanitaire toegang.”

Ook Unicef, de kinderrechtenorganisatie van de VN, heeft geen contact meer met medewerkers in het gebied. “Ik ben extreem bezorgd over hun veiligheid en over een nieuwe nacht van onuitsprekelijke horror voor 1 miljoen kinderen in Gaza”, aldus topvrouw Catherine Russell op X. Op de sociaalnetwerksite laat ook Artsen Zonder Grenzen weten dat sommige Palestijnse medewerkers niet te bereiken zijn. “We maken ons vooral zorgen over de patiënten, medische staf en duizenden families die onderdak zoeken in het Al-Shifa-ziekenhuis en andere gezondheidsfaciliteiten”, klinkt het. “We roepen op tot de ondubbelzinnige bescherming van alle medische faciliteiten, personeelsleden en burgers in de Gazastrook.”

LEES OOK. Mustafa Barghouti: “Het echte doel van deze oorlog is een etnische zuivering van Gaza”

Wat weten we over de slachtoffers?

Heel weinig. Het Israëlische leger claimt wel al meerdere Hamas-commandanten en -strijders gedood te hebben sinds vrijdagavond. Het gaat onder meer om Issam Abu Rukbeh, die aan het hoofd stond van de divisie die instaat voor de drones, luchtafweersystemen en andere luchtverdediging van Hamas. Hij zou een grote rol gespeeld hebben bij het plannen van de grootschalige inval op 7 oktober, toen militanten van de beweging de grens overstaken en brutaal toesloegen in de grensstreek. Het was het begin van de escalatie, waarna Israël fors repliceerde met andere bloedvergieten.

Of en hoeveel slachtoffers er zijn bij de Israëlische troepen en de burgerbevolking in Gaza is niet duidelijk.

Waarom weten we zo weinig?

Dat heeft alles te maken met de communicatieblack-out. Daar moet een einde aan gemaakt worden, zegt Human Rights Watch (HRW). Ze zouden immers gebruikt kunnen worden als “dekmantel voor massale wreedheden”. “De bijna volledige telecommunicatieblack-out in de Gazastrook snijdt de toegang van 2,2 miljoen mensen tot de buitenwereld af en verhindert mensen in de Gazastrook om met naasten te communiceren en toegang te krijgen tot levensreddende en andere essentiële diensten”, zegt Deborah Brown van HRW. “Deze informatieblack-out dreigt een dekmantel te bieden voor massale wreedheden en bij te dragen aan straffeloosheid voor mensenrechtenschendingen.”

Hoe reageert Hamas?

Hamas bevestigde afgelopen nacht dat er meer Israëlische invallen waren en dat er gevochten werd, maar sindsdien werd niets meer vernomen van de officiële kanalen van de groepering. Ook dat is wellicht het gevolg van de communicatieblack-out.

Hoe reageert de rest van de wereld?

Het zegt alles dat vrijdagavond, net voor Israël de bombardementen op Gaza opschaalde, in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties een resolutie werd goedgekeurd over een staakt-het-vuren. Die is niet bindend, door het verzet van onder meer China, de VS en Rusland. Israël kon de resolutie daarom gewoon naast zich neerleggen en deed dat ook. Een “verachtelijke” oproep tot staakt-het-vuren, noemde buitenlandminister Eli Cohen het.