De e-step is niet meer weg te denken uit het verkeer. Maar de opmars van het populaire elektrische vervoermiddel heeft ook een donkere keerzijde: het aantal ongevallen met e-steps, waarbij gebruikers gewond raken, stijgt explosief. In Antwerpen is sprake van een stijging van meer dan 700% in de periode van 2019 tot en met 2022. In 2019 werd nog afgeklokt op 34 gewonde slachtoffers, in 2022 telde de Antwerpse politie 248 e-stepgebruikers die een letsel opliepen.

In het overgrote deel van de gevallen gaat het gelukkig om lichtgewonden, maar er vallen ook steeds vaker zwaargewonden. Sinds 2020 werden in Antwerpen al vier doden betreurd bij ongevallen met e-steps.

Die officiële cijfers geven volgens Bart De Wever een te fraai beeld van de werkelijkheid. “We weten dat er een groot dark number is aan ongevallen die niet in de statistieken voorkomen”, zegt de Antwerpse burgemeester. “Mogelijk komt dat doordat er vaak geen ander voertuig betrokken is. Gebruikers van e-steps vallen vaak over stoepranden of gaan onderuit in scherpe bochten. Uit een screening van de GZA-ziekenhuizen weten we dat er alleen al in de eerste drie maanden van vorig jaar 110 ongevallen gebed worden. Daar kunnen we dus uit besluiten dat het werkelijke aantal veel hoger ligt dan het officiële cijfer. Uit de cijfers van de GZA-ziekenhuizen blijkt dat slachtoffers vaak ernstige letsels oplopen aan de polsen en het aangezicht. Er worden ook veel inwendige letsels gemeld. De verklaring daarvoor is dat gebruikers het stuur in de buikstreek krijgen als ze abrupt remmen of vallen.”

Particuliere steps gaan te snel

Opvallend is dat vooral gebruikers van particuliere e-steps betrokken raken bij ongevallen. De gebruikers van elektrische deelsteps maken in Antwerpen ongeveer 15% van het totale aantal slachtoffers uit.

“De verschillen tussen deel- en particuliere steps blijkt ook uit de handhavingscijfers van de politie”, zegt de Antwerpse burgemeester. “Bij deelsteps stelt de politie vooral roekeloos rijgedrag vast. Bij particuliere e-steps gaat het vooral over snelheidsovertredingen. Zo heeft ons wijkteam vorig jaar een e-step in beslag genomen die een snelheid haalde van 95 kilometer per uur. En onlangs heeft ons ORIDA-fietsteam een e-step onderschept die 70 kilometer per uur kon rijden. De bestuurder was onderweg met een kind dat ondertussen een gsm vasthield en zich dus maar met één hand aan de bestuurder kon vastklampen. Een levensgevaarlijke situatie.”

Strengere handhaving

De e-steps bezorgen de politie steeds meer werk. De Antwerpse politie stelde tussen juli 2022 en augustus 2023 in totaal 1.993 inbreuken vast. Een kwart van de overtredingen gaat over het vervoeren van een passagier op de e-step. Verder blijken e-steps nogal vaak het stoplicht te negeren en rijden ze op verboden plaatsen zoals het voetpad.

“De federale regering heeft op 1 juli 2022 nieuwe regels ingevoerd om het aantal ongevallen en het roekeloos rijgedrag terug te dringen”, aldus De Wever. “De belangrijkste maatregelen waren het invoeren van een leeftijdsbeperking van minimum 16 jaar en het beperken van het gebruik tot één persoon, waardoor het vervoeren van passagiers werd verboden. Deze nieuwe regels gaven de politie bijkomende handvatten om de handhaving te verstrengen.”

Helmplicht en snelheidsbeperking

Bart De Wever meent dat er nog extra maatregelen nodig zijn om de problematiek van de e-steps onder controle te krijgen. Zo pleit hij voor het invoeren van een helmplicht. “Onze fractie in de Kamer zal hierrond een initiatief nemen. De helmplicht lijkt ons eigenlijk een vanzelfsprekende manier om bestuurders te beschermen. Daarnaast moet er op vlak van snelheidsbegrenzing gedacht worden aan een meer uniforme technische homologatie, met bijvoorbeeld een lagere snelheid. Dat dossier zou op Europees niveau besproken moeten worden. De regels tussen de verschillende lidstaten verschillen nogal. In Duitsland is de maximumsnelheid bijvoorbeeld 20 kilometer per uur, bij ons is die 25 per uur. Dat is verwarrend.”

De Wever wil een strenger beleid rond e-steps ook uitspelen in de verkiezingscampagne. “Als ik tijdens werkbezoeken het woord e-step nog maar uitspreek, hoor je het publiek grommen als een kudde gnoes. Ik hoor overal dezelfde klachten over e-steps.Van Zandvliet tot Hoboken, en van Deurne tot Linkeroever. En uit de cijfers van de politie blijkt dat die klachten volledig terecht zijn.”