Bart Somers (Open VLD) stapt uit de Vlaamse regering en kiest voor het burgemeesterschap in Mechelen

"Na rijp beraad heb ik beslist mijn mandaat als Vlaams minister neer te leggen", schrijft Somers op X. "Deze keuze is op de allereerste plaats ingegeven uit liefde voor mijn stad. Mechelen komt voor mij op één." Maar Somers zegt ook de weg te willen vrijmaken voor verdere vernieuwing van Open VLD.

Momenteel geldt Bart Somers als zwaargewicht van Open VLD in de Vlaamse regering: hij is viceminister-president en Vlaams minister van Binnenlands Bestuur, Bestuurszaken, Inburgering en Gelijke Kansen. Daarnaast is hij titelvoerend burgemeester van Mechelen. 

Zijn terugkeer naar Mechelen betekent ook dat zijn partijgenoot Alexander Vandersmissen zijn sjerp aan Somers doorgeeft.

"Af en toe dient er zich een situatie aan en die heb ik vier jaar geleden met beide handen aangepakt. Ik ben oprecht dankbaar en trots dat ik de voorbije vier jaar als burgemeester dienstbaar mocht zijn tijdens enkele van de grootste crisissen die ons land ooit gekend heeft: corona, Oekraïne, de energiecrisis", schrijft Vandersmissen op sociale media.

Somers is het tweede kopstuk van de Vlaamse liberalen die de nationale politiek voor bekeken houdt en zich terugplooit op de lokale politiek. Vorige maand nam Vincent Van Quickenborne ontslag als federaal minister van Justitie nadat aan het licht was gekomen dat er bij het Brusselse parket een fout was gemaakt in het dossier van de terreuraanslag in Brussel van 16 oktober. Ook Van Quickenborne heeft de burgemeestersjerp weer omgord in zijn thuisstad Kortrijk.

"Nooit gedacht dat hij nu al, zo veel maanden voor de verkiezingen, ontslag zou nemen", zegt Wetstraatwatcher Ivan de Vadder in "De wereld vandaag", op Radio 1. "Zo merkwaardig."

Volgens De Vadder blijft het gissen naar de argumentatie van Somers om zijn beslissing nu te nemen. Een partij die voor vernieuwing kiest, is één ding, maar daarbij alle stemmentrekkers vóór de verkiezingen overboord gooien, is nog iets anders. "Een heel merkwaardige zet en een geweldige gok van Open VLD", vindt hij.

Ook voor de Vlaamse regering, waar Somers een soort van bemiddelaarsrol speelde in het moeilijke stikstofdossier, is zijn opstappen misschien geen goed nieuws.

Premier Alexander De Croo (Open VLD) zegt in een eerste reactie dat zijn partij de tijd zal nemen om een opvolger te kiezen. "Ik wil Bart Somers bedanken", zegt hij ook. "Hij is een schitterende minister geweest die een zeer belangrijke rol heeft gespeeld in de Vlaamse regering en in voorgaande Vlaamse regeringen."

"Iedereen weet dat Bart een groot hart heeft voor Mechelen en dat hij zijn politieke energie voort in Mechelen wil steken", vervolgt de premier. "Hij had bij de lijstvorming al aangegeven dat hij geen lijsttrekker meer wil zijn."

Open VLD-voorzitter Tom Ongena zegt over de opvolging dat de knoop "in de komende dagen" zal worden doorgehakt. "Bart Somers heeft voor zichzelf uitgemaakt dat zijn werk af is en dat hij terugkeert naar zijn eerste liefde: de stad Mechelen. "Hij maakt plaats voor nieuwe mensen. we kunnen die keuze alleen maar respecteren."

Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) betreurt het ontslag van Bart Somers (Open VLD) als viceminister-president. "De voorbije jaren hebben Bart en ik uitstekend samengewerkt", zegt hij.

"Zowel op menselijk als professioneel vlak hadden we een zeer goede verstandhouding", aldus Jambon. "Binnen de Vlaamse Regering slaagden we er steeds in om in belangrijke, vaak moeilijke dossiers, tot besluitvorming te komen."

Jambon hoopt dat Open VLD nu zo snel mogelijk voorziet in een goede opvolging, "zodat de Vlaamse Regering verder kan werken aan de belangrijke dossiers die op tafel liggen".

"Dit komt ongelooflijk slecht uit", reageert N-VA-voorzitter Bart De Wever in "Terzake". Zijn partijgenoot Jan Jambon leidt de Vlaamse regering, waaruit Somers opstapt. "Een minister-president bestuurt in eerste plaats met de viceministers-presidenten. Dat daar nu net op dit moment een wissel komt, kon niet slechter uitkomen."

De Wever verwijst naar het stikstofdossier, dat in de laatste rechte lijn zit. "Dat is een van de moeilijkste milieuproblematieken die we hebben, met een enorme economische impact."