“Ze stierven binnen een zeer smal tijdsbestek. Dat is een van de meest raadselachtige delen van de hele puzzel. Zoveel dieren die dicht bij elkaar sterven, maar niet vlak naast elkaar, en in zo’n klein tijdsbestek. Volgens mij is het tamelijk uniek, zeker in dit deel van de wereld”, zei Chris Foggin, een dierenarts bij Victoria Falls Wildlife Trust in Zimbabwe, en medeauteur van het onderzoek naar de oorzaak van de sterfte.

35 olifanten overleden in het noordwesten van Zimbabwe tussen eind augustus en november 2020. Elf van hen stierven binnen een periode van 24 uur. Eerder dat jaar stierven maar liefst 350 olifanten in het naburige Botswana. Ook daar waren de overlijdens plots en kort op elkaar. De kuddedieren stierven allemaal op drie maanden tijd.

Experts dachten aanvankelijk aan stroperij en vergiftiging, maar een echt eenduidig antwoord kwam er nooit. Nu, drie jaar later, is er dan toch een duidelijke oorzaak. Het blijkt namelijk –na onderzoek van 15 verschillende olifanten uit Zimbabwe – dat ze een bacteriële infectie hadden. Uit het onderzoek, gepubliceerd in Nature Communications, blijkt dat de weinig bekende bacterie ‘Bisgaard taxon 45’ het bloed van de olifanten vergiftigde. Meer details werden echter nog niet bekendgemaakt. Volgens Foggin is er ook geen bewezen verband tussen de olifantsterfte in Zimbabwe en Botswana aangezien enkel olifanten uit het eerste land onderzocht werden.

(Lees verder onder de foto’s)

Droogte

De sterfte vond plaats toen de voedsel- en watervoorraden afnamen, tijdens het droge seizoen. Hierdoor moesten de olifanten steeds grotere afstanden afleggen om te eten en te drinken. Volgens de auteurs van de studie hebben hitte, droogte en bevolkingsdichtheid in dat gebied waarschijnlijk bijgedragen aan de uitbraak. Door de extremere weersomstandigheden, denken de wetenschappers dat we in de toekomst meer dode olifanten zullen zien.

“Het is voorbarig om te zeggen dat klimaatverandering hier invloed op heeft gehad, maar dat kan in de toekomst wel het geval zijn als we meer en langere droogtes krijgen, of als de neerslagpatronen veranderen en we een veel strenger droog seizoen krijgen”, aldus Foggin. “Ik denk dat als dat het geval is, de kans groter is dat dit soort sterfgevallen zich opnieuw voordoen.”