Nieuw Brits onderzoek: "Het horen van grammaticale fouten wekt stressreactie op"
Nieuw Brits onderzoek wijst uit dat mensen lichamelijk reageren op taalfouten. Je lichaam zou in stressmodus gaan bij het horen van een grammaticale taalfout. Cognitief psycholoog Tom Beckers licht het onderzoek toe in "Nieuwe feiten" op Radio 1.
Taalfouten blijken toch niet zo onschuldig te zijn. Onderzoekers aan de Universiteit van Birmingham vonden dat mensen een stressrespons vertonen wanneer ze iemand een grammaticale fout horen maken in hun moedertaal.
“Het onderzoek was eigenlijk opgezet om grammaticale kennis te testen”, zegt cognitief psycholoog Tom Beckers in “Nieuwe feiten” op Radio 1. Daarbij lieten de onderzoekers 41 deelnemers een veertigtal uitspraken horen. Sommige waren volledig grammaticaal correct, terwijl andere meerdere fouten bevatten.
Wat blijkt? “Als je mensen laat luisteren naar fragmenten die grammaticale fouten bevatten, dan vermindert hun hartslagvariabiliteit.”
BELUISTER - Cognitief psycholoog Tom Beckers licht het onderzoek toe in "Nieuwe feiten":
Onderzoek wijst uit: grammaticafouten zijn slecht voor je gezondheid
Hoe meer fouten, hoe constanter je hartslag
HVR of hartslagvariabiliteit is de tijd tussen je hartslagen in. Die tijd kan constant zijn – zoals bij een metronoom – of er kan veel variatie tussen de slagen zitten.
Consistentie is in dit geval een boosdoener. “Het is misschien contra-intuïtief, maar het is beter als daar wat verschil op zit. Hoe gezonder je hart, hoe meer variabiliteit er in je hartslag zit.”
Wanneer we gestresseerd zijn, gaat niet alleen onze hartslag omhoog, maar neemt de variabiliteit ook af
Wanneer de deelnemers taalfouten te horen kregen, nam die variabiliteit juist af. Dat wijst op een stressreactie. “Wanneer we gestresseerd zijn, gaat niet alleen onze hartslag omhoog, maar neemt de variabiliteit ook af.”
Ook moedertaal speelt een rol
Daarnaast deden de onderzoekers nog een belangrijke ontdekking: spreekt iemand niet in zijn moedertaal, dan gaat ons lichaam minder heftig op de fouten reageren.
“Als je diezelfde fragmenten laat inspreken door iemand die niet in de moedertaal spreekt, en waar je een duidelijk accent hoort, dan reageren deelnemers veel minder uitgesproken op de taalfouten. Dan vinden we het dus meer acceptabel”, zegt Beckers.
Verwachtingen aan diggelen
De automatische reactie van het menselijk lichaam heeft volgens Beckers te maken met ons verwachtingspatroon. "Je verwacht dat iemand foutloos zijn moedertaal zal spreken. Zodra die verwachting doorbroken wordt, vinden we dat stresserend en reageert ons lichaam automatisch.”
Of “taalnazi’s” effectief een heftigere lichamelijke respons hebben dan zij die zich niets van taalfouten aantrekken, werd niet onderzocht. “Maar in ieder geval moeten we sympathie hebben voor de taalnazi: die kan er niets aan doen”, lacht Beckers.