"Laat de Kerk dit nooit meer zelf oplossen", vraagt priester Rik Devillé aan onderzoekscommissie naar seksueel misbruik

Devillé, van de werkgroep Mensenrechten in de Kerk, was met een zeer uitdrukkelijke vraag naar de commissieleden in de Kamer afgezakt. “Neem de dossiers uit handen van de huidige kerkelijke overheid. Laat hen dit nooit meer zelf oplossen”, zo klinkt zijn pleidooi. “Als je iets op touw zet, doe dat dan alstublieft zonder tussenkomst van bisschoppen”, vervolgt hij. “Neem dat zelf in handen.”

Hij verwijst daarmee onder meer naar de arbitragecommissie die na de vorige commissie over seksueel misbruik in de Kerk werd opgericht om slachtoffers van verjaarde dossier te vergoeden. De kerkelijke overheden werden daar toen bij betrokken.

Devillé kaart ook aan dat de slachtoffers van seksueel misbruik in de Kerk vaak nog altijd onvoldoende weten waar ze terecht kunnen wanneer ze erkenning willen krijgen. “Hoe komt het dat ik na al die jaren nog altijd brieven moet krijgen?”

“De problematiek is zo oud en door zo weinigen behartigd, dat u nu geconfronteerd wordt met een (bijna, nvdr.) 80-jarige die het soms maar moeilijk uitgelegd kan krijgen”, zo illustreerde hij dat probleem ook bij de start van zijn uitleg aan de parlementsleden.

Voor Devillé is het ook noodzakelijk dat de vergoedingen, die in 2010 door de vorige commissie waren overeengekomen, worden opgetrokken. Hij wijst erop dat de kerkelijke stichting Dignity zes miljoen euro heeft uitbetaald aan slachtoffers, wat overeenkomt met gemiddeld 5.386 euro per persoon. “We weten daarmee sinds de vorige commissie wat een verwoest leven waard is”, klinkt het. Volgens Devillé is “het honderdvoud” nodig om de reële schade te dekken.

Tot slot vraagt hij ook om de verjaringstermijn nogmaals te herbekijken. De Kamer heeft eind 2019 al beslist dat seksueel misbruik bij minderjarigen niet meer kan verjaren, maar die wet kan niet retroactief worden toegepast. Feiten die voordien al verjaard waren, bijven dus verjaard. “We zitten met een probleem. Je moet maar die 74-jarige zijn die tussen de mazen van het net valt”, zegt Devillé.

“Ik weet ook niet hoe dat moet worden opgelost. Maar is er geen juridische mogelijkheid om ervoor te zorgen dat die slachtoffers met respect ten grave gedragen kunnen worden?”

Commissielid Koen Geens (CD&V), gewezen minister van Justitie, wijst er wel op dat zoiets juridisch “geen sinecure” is. “We moeten heel voorzichtig zijn met goede mensen valse hoop te geven”, zegt hij.

Het is al de tweede keer dat een Kamercommissie zich over het onderwerp buigt. In 2010, in het kielzog van het gerechtelijke onderzoek ‘Operatie Kelk’, was al eens een ‘bijzondere commissie’ opgericht. “Waarom zitten we hier nu terug?”, zegt Devillé. “Er zijn misschien verschillende redenen, maar een van de oorzaken is dat we ons te onderdanig hebben opgesteld ten opzichte van het instituut Kerk”, stelt hij. Zo wijst hij nogmaals naar de betrokkenheid van de Kerk bij de arbitragecommissie. “We waren toen blij dat er iets kwam. Maar toen de uitwerking ervan gebeurde....”

De beslissing om nu een volwaardige onderzoekscommissie, met meer bevoegdheden, samen te stellen kwam er na de VRT-documentairereeks ‘Godvergeten’. Alle Nederlandstalige fracties in de Kamer raakten het snel eens over de nood aan een nieuwe commissie rond seksueel misbruik, waarbij de slachtoffers meer centraal worden geplaatst. Komende maandag wil de commissie nog meer slachtofferverenigingen horen.