Red de Toekomst

‘Maak het cursusmateriaal van het hoger onderwijs gratis’, en hoe u denkt over levenslang leren

© belga

Een week lang ging De Standaard op zoek naar frisse oplossingen om de toekomst van het onderwijs veilig te stellen. Ook u debatteerde uitgebreid mee. Uit meer dan duizend reacties distilleerden we volgende opmerkelijke ideeën over het levenslang leren van de toekomst.

Amber Janssens

Hoe slagen we erin om continu te blijven leren? Wat is er nodig om mee te zijn met de kennis en vaardigheden van de 21ste eeuw? En hoe kunnen werkgevers daarbij helpen? We haalden volgende opvallende voorstellen uit de reacties van lezers.

1. Werkgevers helpen om te blijven leren

Het merendeel van de lezers is ervan overtuigd dat levenslang leren noodzakelijk is. Dat proces mag zich niet enkel beperken tot vakinhoudelijke kennis, ook persoonlijke ontplooiing is essentieel. Over de manier waarop we kunnen blijven leren, zijn de meningen verdeeld. Sommige lezers vinden dat werkgevers levenslang leren moeten faciliteren, onder meer via educatief verlof en een opleidingsbudget voor hun werknemers.

‘Geef elke werknemer de kans om een keer in zijn loopbaan met behoud van een deel van het loon terug te gaan studeren. Nu kan je sommige opleidingen volgen via de VDAB, maar dan moet je eerst werkloos zijn. Een sabbatjaar nemen via verlof zonder wedde is enkel voor mensen die een flinke spaarpot hebben. Door eenmalig een opleidingsbudget te voorzien dat gelijkwaardig is aan een minimumloon, verhoog je de kans op sociale mobiliteit, ook voor laaggeschoolde beroepen.’ - Godelieve H.

‘Een maand per jaar student zijn, is niet voor iedereen haalbaar. Maar veertien dagen betaald educatief verlof per jaar voor iedere werknemer in de arbeidswetgeving kan misschien wel? Learning on the job is waardevol, maar niet voldoende. Want wat is een organisatie zonder werknemers die op de hoogte zijn over de laatste evoluties in hun vakdomein?’ - Vince M.

‘Stem het opleidingsaanbod beter af op werkuren, zodat mensen die werken effectief les kunnen volgen, in combinatie met een individuele leerrekening. Met die rekening kan iedereen die werkt doorheen zijn loopbaan rechten opbouwen om verlof te nemen om bij te leren en opleidingen te volgen.’ - Ward V.H.

2. Neem zelf het heft in handen

Andere lezers vinden dan weer dat mensen die willen bijleren vooral het heft in eigen handen moeten nemen. Dankzij podcasts, webinars, YouTube en moocs zijn er mogelijkheden genoeg. Zelfs het lezen van de krant of een boek kan al volstaan om je kennis uit te breiden.

‘Levenslang leren en bijscholen zijn een evidentie. Maar dat moet zich niet tot vakinhoudelijke kennis beperken (hoe noodzakelijk ook om menig vak te kunnen blijven uitoefenen). Ook de levenslange ontwikkeling van maatschappijkennis, historisch inzicht, cultuurvergelijking, etc. zou wel eens heel nuttig kunnen zijn om verzuring en/of radicalisering in te perken. Initiatieven als de Universiteit van Vlaanderen, maar ook menige podcast/YouTube-kanaal kan daar een belangrijke bijdrage in leveren.’ - Luc M.

‘Er zijn honderden moocs (massive open online courses) beschikbaar. Die kan je gratis volgen op je eigen tempo van waar dan ook (thuis, op kantoor, op de trein ...).’ - Els H.

‘Om een leven lang bij te blijven, hoef je niet noodzakelijk terug naar de schoolbanken. Veel lezen (kranten, tijdschriften en literatuur van vroeger en nu), praten met alle soorten mensen, ook met andersdenkenden, en regelmatig stilstaan bij jezelf en je leven om te kijken wat je geleerd hebt en hoe je daarmee verder kan.’ - Mia S.

3. Maak de cursus gratis

Tot slot vindt een deel van de lezers dat universiteiten en hogescholen hun cursusmateriaal gratis beschikbaar moeten stellen. Op die manier kunnen ook mensen voor wie een extra opleiding volgen financieel niet haalbaar is, blijven bijleren.

‘Elke cursus van elke lesgever (docent, prof ...) van elke school of andere gesubsidieerde instantie (hogeschool, universiteit, Syntra, VDAB ...) zou wettelijk verplicht gratis online beschikbaar moeten zijn, aangezien dit alles met ons belastinggeld gefinancierd wordt. Wanneer alles zo gratis online beschikbaar wordt, is er alvast geen financieel excuus om zichzelf niet permanent bij te scholen.’ - Rik H.

‘Levenslang leren is absoluut noodzakelijk. De meeste werkgevers hebben dat al ingezien, maar hun opleidingen zijn alleen gericht op de directe behoeften van het bedrijf. De overheid zou de cursussen die op school (middelbaar en hoger) gegeven worden, gratis online ter beschikking kunnen stellen van de hele bevolking. Dat zou ook handig zijn voor de ouders. Zoiets kan sinds corona niet zo’n groot probleem zijn. Een (klein) deeltje van de sociale bijdragen gaat trouwens al naar de opleidingssector. - Rudy T.