Meer dan 3 uur in de cinema: waarom duren films tegenwoordig zo lang? “Het is een probleem”

Bioscopen aller landen voeren het kwartiertje pauze terug in. Aanvankelijk werd dat op vraag van bepaalde regisseurs niet meer ingelast, omdat ze vonden dat dat teniet deed aan hun film. Sommige bioscopen gingen daarop in, maar daar komen ze nu massaal op terug.

Hoewel dat vooral te maken heeft met de verkoop van snacks, is de gemiddelde kijker het laatste jaar blij met de paar minuutjes respijt. Kaskraker ‘Oppenheimer’, van Christopher Nolan, duurde 3 uur. ‘Killers of the Flower Moon’ een spetterende 3 uur en 26 minuten. Uit 2022: ‘Avatar: The Way of Water’ duurde 3 uur en 12 minuten. ‘Babylon’ duurde 3 uur en 6 minuten.

_{(Kijk verder onder de trailer van ‘Oppenheimer’}

Zelfs hoofdrolspeler Brad Pitt had zijn bedenkingen bij die laatste. “Ik belde regisseur Damien Chazelle: ‘Ik heb het script van 180 pagina’s gelezen en het is een meesterwerk, maar wat gaat er geschrapt worden?’ Hij zei me: ‘Niets’. En hij kreeg op de één of andere manier nog gelijk ook. Bizar, want het is doorgaans al moeilijk om 120 pagina’s goedgekeurd te krijgen door de studio.”

Goed voor Chazelle, iets minder goed voor zijn publiek. De meesten waren het er namelijk over eens dat de film te lang duurde. Films werden de voorbije jaren systematisch langer. In 2002 was de gemiddelde duur van een film (ondanks de immers populaire ‘Lord of the Rings’-films van 3 uur) zo’n 119 minuten. Twintig jaar later, waren daar 13 minuten bijgekomen. Dit jaar is de gemiddelde lengte 143 minuten, en de enige films die minder dan twee uur duren zijn kinderfilms zoals ‘Minions’ of de sporadische horrorprent zoals ‘Smile’.

Dit jaar werden bovendien de langste versies ooit gemaakt van een ‘Indiana Jones’- of ‘The Little Mermaid’-film. Die laatste was bijna een uur langer dan de originele tekenfilm. Ook superheldenfilms worden steeds langer, met ‘Guardians of the Galaxy: Vol. 3' (2 uur en 29 minuten) als één van de langste Marvelfilms ooit.

_{(Kijk verder onder de trailer van ‘The Little Mermaid’)}

Er zijn verschillende redenen voor dat fenomeen. Dat films tegenwoordig langer duren dan gemiddeld, stamt onder andere uit de coronacrisis. Normaal gezien worden er elk jaar testscreenings georganiseerd, voor de films op het grote publiek losgelaten worden. Zulke screenings zijn er om de eerste reacties van het publiek te peilen, en eventueel nog iets bij te sturen waar mogelijk, zoals de lengte van een film. Tijdens de coronajaren was dat niet mogelijk vanwege de social distancing-regels, en kregen de regisseurs iets te veel vrij spel.

De lange speelduur die we nu vaak zien, heeft dus gedeeltelijk te maken met de ‘eigendunk’ van regisseurs. Zij vinden natuurlijk dat elke seconde van hun werk het bekijken waard is, en zonder testscreenings om daar tegenin te gaan, hebben vele studio’s de gok gewaagd. En waar dat opvallend goed meeviel voor ‘Oppenheimer’, werd er al iets meer gemopperd over ‘Killers of the Flower Moon’, de nieuwste prent van Martin Scorsese.

_{(Kijk verder onder de trailer van ‘Killers of the Flower Moon’)}

Daarnaast is er de aanhoudende concurrentie met de streamingzenders, en de cultuur van het bingewatchen. Regisseurs kijken met lede ogen toe hoe de tv-wereld steeds meer prestige met zich meebrengt, terwijl de filmwereld zijn glorie lijkt te verliezen.

Het was niet toevallig Scorsese die zich verontwaardigd liet ontvallen: “Kijkers kunnen thuis makkelijk vijf uur aan een stuk een serie bingewatchen, waarom kunnen ze dat in de bioscoop dan niét?” Voor een gekwelde artiest is dat vanzelfsprekend, maar voor de gemiddelde kijker is de vertrouwde omgeving van thuis tegenover die van een bioscoop uiteraard iets heel anders. “Als ik iets aan het bingewatchen ben, ben ik niet constant aan het kíjken”, reageert iemand op X. “Ik ben terwijl op mijn gsm aan het scrollen, de was aan het ophangen, aan het fitnessen of aan het koken. Ik zit in mijn pyjama of mijn ondergoed. Soms val ik in slaap op de zetel. Dat zijn niet echt opties in een bioscoopzaal. Dus nee, je kan dat niet vergelijken.”

_{(Lees verder onder de foto)}

In de filmwereld begint men te erkennen dat er een probleem is. Dat zegt producer Jason Blum, bekend van horrorfilms ‘M3gan’ en ‘Paranormal Activity’, aan ‘Vanity Fair’. “In plaats van zich zorgen te maken over de kwaliteit van de films, zitten de meeste studio’s vooral te berekenen hoeveel ze kunnen verdienen”, klinkt het. “Je kan namelijk meer geld vragen voor een lange film, of mensen het idee geven dat ze meer waar krijgen voor hun geld. Het wordt steeds moeilijker om kijkers naar de zalen te lokken, terwijl er thuis op de bank zoveel moois te zien is. Maar de filmsector heeft dringend geld nodig, na de coronajaren en de recente stakingen in Hollywood. De laatste tijd doen filmstudio’s een poging door langere prenten uit te brengen.”

Maar of kijkers daar echt op zitten wachten? “Slechts in uitzonderlijke gevallen, zoals bij ‘Lord of the Rings’, vonden kijkers het aangenaam om méér te zien. Extra speelduur zou enkel toegelaten mogen worden als het echt iets toevoegt aan het verhaal of aan de kijkervaring. Iets waar ‘Killers of the Flower Moon’ bijvoorbeeld, niet aan voldeed.”

Hij betwijfelt dus of de trend zich kan verderzetten. “Zowel als medewerker in de industrie én als consument zegt ik: het is genoeg geweest. Laten we de lange films terugbrengen naar wat ze vroeger waren: uitzonderingen.”

‘Captain America’ schuift op naar 2025, ‘Deadpool 3’ is wel voor volgende zomer: Disney herschikt planning na einde acteursstaking

‘Barbie’, maar dan met de kernbommen van ‘Oppenheimer’? Officiële ‘Barbenheimer’-film in de maak

“‘Saw’ durft onbeschaamd goor en vettig te zijn”: hoe pure martelporno uitgroeide tot een onverwacht succes