plusartikels
Klimaatactivisme
Geen straf, wel proeftijd voor actievoerders Greenpeace die gasterminal bezetten: ‘Zet rem op activisme’
© epa-efe
De rechtbank in Brugge heeft veertien activisten van Greenpeace een opschorting van een straf gegeven voor het binnendringen van de gasterminal van Fluxys in Zeebrugge dit voorjaar. De rechtbank acht hen dus wel schuldig, en ze krijgen een proeftijd van vijf jaar. Greenpeace noemt de uitspraak ‘dubbel’.
Met rubberboten, kajaks en klimmateriaal trokken activisten van Greenpeace eind april naar de gasterminal van Fluxys in de haven van Zeebrugge. Sommigen blokkeerden de terminal langs de waterkant. Anderen klommen in torens waaraan gastankers worden geladen en gelost. Greenpeace eist dat Fluxys stopt met nieuwe gasprojecten. Verder blijven investeren in onder meer vloeibaar gas uit de Verenigde Staten heeft ‘rampzalige gevolgen voor het milieu en het klimaat’, vindt de milieuvereniging.
Tegen veertien activisten werd een rechtszaak opgestart wegens het binnendringen van de haven van Zeebrugge. Het openbaar ministerie had zes maanden effectieve gevangenisstraf gevorderd. De advocaten vroegen de zaak niet ontvankelijk te verklaren. ‘U moet oordelen of het recht op vrije meningsuiting hier zwaarder weegt dan de toepassing van de strafwet’, pleitte advocate Joke Callewaert nog begin oktober.
Daar stapte de rechter niet in mee. Ze wijst op beperkingen aan de vrijheid van meningsuiting, en geeft aan dat alleen die actievoerders werden vervolgd die ook na een persmoment de terminal niet wilden verlaten. ‘Hoewel een protestactie in het kader van de klimaatverandering in beginsel als een vorm van vrije meningsuiting moet worden beschouwd, gaat dit niet op voor de met deze protestactie gepaard gaande bijna vijf uur durende gijzeling van de totale havenfaciliteit.’
Geen strafblad
De rechtbank achtte de veertien vervolgde activisten dus schuldig, maar gaf hen geen straf. De feiten worden dus ook niet vermeld op hun strafblad. Ze kregen wel een proeftijd opgelegd en mogen in de komende vijf jaar geen soortgelijke feiten plegen. Doen ze dat wel, dan kan het parket de activisten voor de feiten in Zeebrugge opnieuw voor de rechter brengen.
Ook klimaatactivist Wouter Mouton, die zich in julihad vastgelijmd aan een kunstwerk van Jan Van Eyck in het Brugse Groeningemuseum, kreeg dinsdag al een opschorting. Het werk zelf was niet beschadigd geraakt doordat het beschermd werd met een glazen wand.
‘Het verschil is dat bij hem in ondergeschikte orde de opschorting van straf was gevraagd, wat wij in deze Fluxyszaak niet hebben gedaan’, reageert Callewaert. ‘Het is ongewoon dat de rechter dan toch de opschorting heeft toegekend. Ze verleende de opschorting omdat de actie geweldloos was en geen schade heeft berokkend. Ze wilde ook de mensen niet belasten met een strafblad.’
‘Terechte kwestie’
‘Dit is een onverwachte, en een gedeeltelijke overwinning, maar het is dubbel’, reageert Joeri Thijs, woordvoerder van Greenpeace. ‘We zijn opgelucht dat onze actievoerders geen straf krijgen, dus de rechter eert wel het recht op protest, maar ze acht hen tegelijkertijd wel schuldig aan het overtreden van de strafwet. Met ook de langst mogelijke proefperiode van vijf jaar gaan onze activisten voortaan twee keer nadenken of ze opnieuw zouden deelnemen aan acties. Het zet een rem op hun activisme en dat van anderen. We hadden gehoopt op een sterk signaal van de rechter dat dit soort acties legitiem zijn voor een terechte kwestie die de klimaatcrisis is.’
Of de actievoerders in beroep gaan, wordt in de komende dagen en weken bekeken. ‘Welke beslissing ze ook nemen, we blijven hen ten volle steunen’, aldus Thijs.
