LIVE WATEROVERLAST. Rampenplan blijft tot vrijdagavond van kracht door aankomend doodtij: “Structurele zakking van waterpeil noodzakelijk”

Steeds meer geëvacueerde inwoners gaan weer terug naar huis. In Diksmuide kunnen Guido en Trees straks weer in hun eigen bed slapen. Even verderop in Vleteren is een andere Guido weer herenigd met zijn vrouw Paula. Zij zocht onderdak bij de kinderen, maar hij weigerde hun huis achter te laten. De enige keren dat de twee in 55 jaar huwelijk van elkaar gescheiden waren, was toen Paula in de kraamkliniek lag.

Terwijl het waterpeil verder zakt, geraken er ook maatregelen bekend om de wateroverlast in de toekomst beter te kunnen bestrijden. De deputatie van de provincie West-Vlaanderen trekt 5 miljoen euro uit voor De Vlaamse Waterweg, de beheerder van de waterlopen.

“Als we échte oplossingen willen voor de overlast, moeten we het water meer ruimte geven via het ‘vernatuurlijken’ van het landschap.” Dat zegt Robin Verachtert van Natuurpunt namens de Watercoalitie, een groep van organisaties die streven naar een beter waterbeleid. De coalitie geeft drie mogelijke oplossingen waar onze overheid mee aan de slag moet.

Vijftien van de mensen die geëvacueerd werden mochten ondertussen na een controle van hun huis weer thuis slapen. Het gaat om negen woningen, waarvan er zeven waterschade opliepen. In totaal bezocht de brandweer 23 woningen, elf bleven onbereikbaar.

Na het crisisoverleg was er ook goed nieuws. In Stavele houden de dijken van zandzakken stand. De ondergrondse garage in Diksmuide werd weer vrijgemaakt. En twee pompen van de Civiele Bescherming gaan weer naar Brasschaat. De andere extra pompen blijven ter plekke om klaar te staan wanneer nieuwe problemen zich zouden voordoen.

De gouverneur wees tijdens de persconferentie ook op de specifieke situatie in de Westhoek, waardoor overstromingen als deze in de toekomst moeilijk voorkomen kunnen worden. Door de ligging tussen de kustpolders, de zee en Noord-Frankrijk is er niet één enkele oplossing voor het probleem mogelijk. De verschillende ondergronden in de streek zorgen er bovendien voor dat enkel baggeren niet voldoende is volgens Decaluwé.

Ondertussen is het crisisoverleg afgelopen in Diksmuide. Provinciegouverneur Carl Decaluwé (CD&V) meldde tijdens de persconferentie dat het rampenplan tot vrijdagavond blijft gelden. "Volgende week wordt doodtij verwacht en daarom kan er geen waterlozing plaatsvinden." 

Het waterpeil zal dus maar gestaag zakken. Het waterpeil aan de Winterdijk bedraagt nu 4,7 meter en dat is nog steeds hoog. "Er is een structurele zakking nodig", aldus de gouverneur. Hij lanceerde ook de oproep om niet met de wagen langs overstroomde wegen te rijden. Dinsdagochtend nog reed een schoolbus zich vast in een gracht.

Wateroverlast is niet enkel vervelend voor bewoners die hun huis zien onderlopen, het is ook gewoon gevaarlijk. In Noordschote - één van de zwaarst getroffen dorpen in West-Vlaanderen - is dinsdagochtend een schoolbus in de gracht beland. Dat gebeurde toen de chauffeur het verschil tussen de rijbaan en de gracht niet meer kon zien door het overtollige water. De straat was nochtans afgesloten, maar de chauffeur verklaarde dat het verbodsbord niet meer op zijn plaats stond.

Dinsdagmiddag zal er opnieuw een crisisoverleg plaatsvinden in Diksmuide. Vanaf 12.30 uur wordt daar de huidige situatie besproken.

Niet alleen in het IJzerbekken staat het water sinds gisteren weer wat hoger, ook de afvoer op de Leie is gestegen. Verwacht wordt dat de afvoer nog een hele tijd hoog kan blijven door de verse neerslag. 

De regenval van maandag heeft in het IJzerbekken een tijdelijke stijging van het waterpeil veroorzaakt. In de Fintele (Lo-Reninge) zal de alarmdrempel volgens Waterinfo mogelijk net overschreden worden. In Roesbrugge kan het water dan weer boven de waakdrempel uitkomen. Op het kanaal Duinkerke-Nieuwpoort schommelt het peil door de nieuwe regenval tussen de prewaakdrempel en de waakdrempel. In Woumen bij Diksmuide zakt het waterpeil wel verder. Door de aangekondigde droge periode van de komende dagen zal de algemene daling zich verder doorzetten.

 Zowel in Middelkerke als in Brugge wordt meteen gestart met de oeverherstellingen. De oevers zakten in als gevolg van de verhoogde waterafvoer. De Vlaamse Waterweg stelde een aannemer aan die onmiddellijk aan de slag gaat. De herstellingswerken zullen meerdere weken duren.

De uitbaters van dierenopvangcentrum De Zonnegloed kijken stilaan vooruit. Het water is er nog niet weggetrokken, dus een definitieve balans kan er nog niet opgemaakt worden. Maar ze vrezen wel voor veel schade. Om alles te herstellen, hopen ze op donaties. “Eén ding staat vast: het zal niet min zijn.”

Heel wat geëvacueerde mensen mogen vanaf vandaag weer naar huis, maar niet iedereen is daar even enthousiast over. Stefaan wacht liever nog wat af. “Pas als het peil nog 10 centimeter lager staat, zal ik gerust zijn”, zegt hij. “De schrik dat het water alsnog zal binnenlopen, is nog niet helemaal weggeëbd." Bovendien is snel terugkeren ook niet zo gemakkelijk, zo blijkt.

Het water loopt al dagenlang zijn huis binnen, maar Gabriël Vandamme weigert zijn woning in Noordschote te verlaten. “Ik moet het huis redden”, vertelde de man daar eerder over in deze krant. En hij houdt woord, want de zeventiger wil van geen wijken weten. En zijn verjaardag zondag? Die viel niet in het water. Dankzij kruiwagens konden zelfs de kleinkinderen komen meegenieten.

Provinciegouverneur Carl Decaluwé (CD&V) reageerde verrast op de weersvoorspellingen voor maandag. In de regio rond Poperinge kan namelijk opnieuw tot 30 liter kan vallen. "Dat is heel veel. We moeten kijken wat er effectief zal vallen. Want voor de duidelijkheid: het gevaar is nog niet geweken."

Decaluwé wil alleszins geen risico's nemen. "Ik begrijp dat het vervelend is. Zeker voor de mensen die momenteel niet naar huis kunnen. We gaan evacuaties niet langer rekken dan nodig, maar we willen zeker zijn dat mensen op een veilige manier naar huis kunnen en dat de toegangswegen vrij zijn. En dat het veilig blijft vooral. Willen geen ping pong spelen door mensen eerst naar huis te laten gaan en na nieuwe regen opnieuw te evacueren. En ook hun woning moet veilig zijn. Elektriciteit en gas zullen bijvoorbeeld gecontroleerd worden.

In totaal werden de bewoners van zeventien woningen geëvacueerd. Aanvankelijk wilde de gouverneur 50 woningen laten evacueren, maar die andere bewoners wensten hun huis niet te verlaten. Ondertussen verklaarden vrijwilligers van het Rode Kruis zich bereid om te helpen met de opkuis indien nodig.

De West-Vlaamse amateurweerman Geri Haerynck, die er met zijn voorspellingen al een heel jaar ‘boenk’ bovenop zat, had het noodweer in 'zijn' Westhoek niet zien aankomen. Hij voorspelde voor begin november bewolkt met opklaringen. “Maar wie schrijft er nu eens geen fout? Ik ben niet te beschaamd om dat toe te geven”, zegt hij. 

In enkele dijken in de Westhoek zijn door het zakkende water niet-kritische erosieplekken aan het licht gekomen. Aan de Winterdijk werden in dat kader zaterdag al herstellingen uitgevoerd. Maandag wordt opnieuw regen voorspeld, maar dat zal in principe niet voor grote problemen zorgen.

De erosieplekken kunnen onder andere veroorzaakt zijn door golfslag, konijnenpijpen en doorsijpeling. Met het oog op herstelling werden de bewuste erosieplekken in kaart gebracht. In de loop van het weekend werden aan de Winterdijk al herstellingen uitgevoerd door technische ploegen onder leiding van dijkingenieurs.

De dalende trend van het waterpeil in de Westhoek blijft zich zondag doorzetten. Enkel in de Fintele (Lo-Reninge) flirt het peil volgens Waterinfo nog met de alarmdrempel. Maandag wordt in de regio wel opnieuw regen verwacht.

"Mede dankzij de inzet van de waterbeheerders en verschillende hulpdiensten, zet de dalende trend van het peil van de IJzer zich voort", meldt Waterinfo. In Haringe (Poperinge) en Roesbrugge (Poperinge) was er wel een beperkte stijging of stagnatie van het waterpeil, maar daarna zette de daling zich toch opnieuw door.

Ter hoogte van de Fintele (Lo-Reninge) schommelt het peil ondertussen rond de alarmdrempel. In de loop van de nacht zal het water er voor het eerst sinds lang tot onder het alarmpeil zakken. Maandag is een nieuwe tijdelijke overschrijding niet uitgesloten, maar in de daaropvolgende dagen wordt opnieuw een daling verwacht.

Vanaf het westen trekt maandag een nieuwe regenzone het land binnen. Gemiddeld wordt in het IJzerbekken vijf tot tien liter neerslag per vierkante meter voorspeld. Lokale onweerachtige buien kunnen op sommige plaatsen voor een piek tot twintig of eventueel zelfs vijfentwintig liter water per vierkante meter zorgen.