Pijlsnelle klim, pijnlijke val: hoe Vooruit-voorzitter Conner Rousseau zichzelf de afgrond inreed 

"We hebben eerst onszelf hervormd en nu zijn we klaar om het ganse land te hervormen. Niemand houdt ons nog tegen." Het zijn woorden die Conner Rousseau in juni nog triomfantelijk uitspreekt bij zijn herverkiezing als voorzitter van Vooruit, amper 4 jaar nadat hij op het politieke voorplan is getreden.

Want inderdaad, we moeten amper 4 jaar terugspoelen naar het moment dat het brede publiek voor het eerst kennismaakt met de dan 26-jarige Rousseau. Bij de Vlaamse verkiezingen in 2019 is de jonge Belselenaar de verrassende lijsttrekker voor de socialisten in Oost-Vlaanderen. Zijn partij SP.A - nu dus Vooruit - krijgt die verkiezingen klappen, maar Rousseau zelf raakt vlot verkozen in het Vlaams Parlement.

Niet dat hij helemaal uit het niets opduikt: Rousseau komt uit een rood nest. Hij is de zoon van Christel Geerts, gewezen senator en oud-SP.A-burgemeester van Sint-Niklaas. Zijn overgrootmoeder was Maria Desmet, die als een van de eerste vrouwen ooit even in de Senaat zat. Vader Jo is dan weer SP.A-gemeenteraadslid in Nieuwpoort en was in die kustgemeente 38 jaar lang directeur van De Barkentijn, een jeugdvakantiecentrum van het socialistische ziekenfonds.

Waar Rousseau voor die Vlaamse verkiezingen nog wat meer in de luwte aan de slag is bij SP.A, als communicatiedirecteur, gaan nadien alle sluizen open. Rousseau wordt fractieleider in het Vlaams Parlement en niet veel later stelt hij zich ook kandidaat als voorzitter van zijn partij. Hij haalt het overtuigend in november 2019, met 72 procent van de stemmen.

Daarmee is Rousseau op zijn 26e de jongste Belgische partijvoorzitter ooit. Het record stond lang op naam van Guy Verhofstadt, die op 29-jarige leeftijd voorzitter werd van de PVV, de voorloper van Open VLD, tot Tom Van Grieken het als 28-jarige in 2014 overnam bij Vlaams Belang.

Zijn belofte aan zijn partijleden is dat hij de partij, die dan al jaren stemmen verliest, een "elektroshock" zal geven. Dat doet hij op dat moment al op sociale media: een partijvoorzitter die zinsnedes gebruikt als "ni fokke me mij gast' of zijn volgers aanspreekt met "matekes" hebben politieke analisten nog niet gezien.

En Rousseau lijkt, in zijn eigen stijl, woord te houden. In 2020 loodst hij zijn partij op kousenvoeten - of beter: "basketsloefkes" - de federale regering binnen, in een coalitie met liberalen, groenen en christendemocraten. Hij heeft dan al zijn eerste controverse als voorzitter achter de rug, wanneer hij in volle coronacrisis al dansend en zonder de "social distancing" van die periode wordt gefilmd op een trouwfeest in Frankrijk. 

Rousseau stapt in die regering met een opvallende casting: hij haalt Frank Vandenbroucke terug als minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken. "Een bom" noemt Rousseau dat nog voor de aankondiging, om later een welgemikte "he's back, bitches" in de ether te gooien. De academicus in Vandenbroucke laat het allemaal over zich heen komen. "We zijn complementair", klinkt het diplomatisch over die nieuwe communicatieaanpak.

En Rousseau gaat nog verder met zijn "elektroshock". In maart 2021 gaat de naam SP.A de vuilnisbak in en varen de socialisten verder onder de vlag van Vooruit. Hij kondigt een breuk aan met de "oude politiek".

De kernwaarden van zijn partij blijven wel dezelfde, klinkt het, solidariteit op kop. "En dat is de dag van vandaag iets heel simpels: dat is uw deel doen en uw deel krijgen, dat is bijdragen naar vermogen en krijgen naar noden, dat is niet alleen overleven, maar ook goed leven."

Rousseau zelf zoekt intussen almaar meer de media op. Eind 2020 doet hij mee aan de "De slimste mens ter wereld". In 2021 is er een passage in "Het huis" van Eric Goens, waarin hij laat vallen dat hij ooit premier wil worden.

En in 2022 doet Rousseau liefst 7 afleveringen mee aan "The masked singer", verkleed als een konijn. De kritiek die hij daarover krijgt, glijdt van hem af. "Men wil altijd dat politici tussen de mensen staan. Ik ben een gewone gast van 29 die ook eens iets anders wil doen, naast mijn job."

De aparte aanpak van Rousseau lijkt effect te hebben op zijn partij. Langzaam maar zeker lijken de socialisten, althans in de peilingen, uit het dal te kruipen. Hij kiest voor wat hij "winnaarssocialisme" noemt, "een assertievere vorm van aan linkse politiek doen". Hij trekt tegelijk de aandacht met forse uitspraken over financiële sancties voor ouders die weigeren Nederlands te spreken of over "zich in Molenbeek niet in België voelen".

Het zijn uitspraken waarbij de traditionele socialisten zich in het haar krabben, maar dat neemt niet weg dat hij in juni van dit jaar vlot herverkozen raakt als voorzitter van zijn partij. "Vier jaar geleden was niemand nog geïnteresseerd in wat we te zeggen hadden, vier jaar later staan we er weer", klinkt het zelfbewust, inclusief die "niemand houdt ons nog tegen" van hierboven.

Maar nog diezelfde maand komen er donkere wolken aandrijven. Rousseau lost een video waarin hij onthult dat hij worstelt met zijn geaardheid - hij zegt dat hij op zowel mannen als vrouwen valt - en waarin hij zegt zich "opgejaagd wild" te voelen. Dat lijkt een verwijzing te zijn naar geruchten die dan beginnen te gonzen over seksueel grensoverschrijdend gedrag. 

Bij het gerecht vallen daarover twee meldingen en een klacht binnen, die moeten worden onderzocht. Rousseau en zijn partij spreken van een "heksenjacht". Wanneer in september de klacht wordt geseponeerd bij gebrek aan bewijs, gaat een zucht van verlichting door de partij. 

Lang zal die opluchting niet blijven hangen: midden september raakt bekend dat Conner Rousseau een paar weken eerder stomdronken in een café in zijn thuisstad Sint-Niklaas racistische praat heeft staan verkopen tegen enkele politieagenten. Het parket van Oost-Vlaanderen start een onderzoek. 

Rousseau excuseert zich publiekelijk voor zijn "foute uitspraken over een aantal mensen van de Roma-gemeenschap", al blijft het flou wat zijn exacte bewoordingen waren. Deze week raakt bekend dat het parket de feiten bewezen acht en een bemiddelingsprocedure start, inclusief een bezoek aan de Dossin-kazerne en sessies bij een therapeut.

Daarop publiceert Het Nieuwsblad een artikel waarin meer details staan over de bewuste avond in Sint-Niklaas. Het gaat dan om grove citaten als "bruin gespuis", "bruin mannen", of "die Roma, gewoon op slaan". Hij zou ook seksueel ongepaste opmerkingen hebben gemaakt over een vriendin die bij hem was.

Daar waar Rousseau wellicht had gehoopt dat de heisa zou uitdoven na de bemiddelingsprocedure en alle blikken voortaan gericht zouden zijn op de komende verkiezingen, laait de verontwaardiging nu in alle hevigheid op.

Maar bij Vooruit houdt zowat iedereen de lippen stijf op elkaar: een gewrongen situatie die om een partijbureau schreeuwt. Met het bekende resultaat.