“Ze gaan geen succes zijn, en de staat weet dat”: waarom de nieuwe staatsbons geen interessante belegging zijn

Het is misschien een beetje bijzonder dat we categoriek ‘neen’ antwoorden op de vraag of de nieuwe staatsbons interessant zijn, omdat hun rente nog niet bekend is. Die wordt pas vastgelegd op 28 november. Maar die rente komt niet zomaar uit de lucht vallen. Ze zal afhangen van wat de marktrente is voor België op vijf en acht jaar. En die rente kennen we al. Voor leningen op vijf jaar betaalt de Belgische staat nu ongeveer 2,8%. Voor leningen op acht jaar is dat 3,05%. Als de staat bij de burgers een lening aangaat, zal die rente dus rond diezelfde percentages zweven. De kans dat de rente tegen 28 november nog fors verandert, is heel klein.

LEES OOK. Nieuwe staatsbon brengt minder op dan veel spaarboekjes

Bovendien moet je op de rente die je op de staatsbon krijgt, een roerende voorheffing van 30% betalen. Dat betekent dat het nettorendement van een staatsbon op vijf jaar zal schommelen rond 1,96% per jaar. Voor de staatsbon met een looptijd van acht jaar mag je een nettorente van ongeveer 2,13% per jaar verwachten. Dat is dus een pak minder dan de 2,81% nettorente die je krijgt voor de vorige staatsbon, die op 4 september is uitgegeven. Maar wacht eens even. Als je geld voor vijf of acht jaar afgeeft aan de staat, zou je dan niet juist meer rente moeten krijgen dan wanneer je je geld maar voor één jaar afstaat? Ja, volgens de wetten van de logica. Maar economie is niet altijd logisch …

Twee grote redenen

Vandaag krijg je minder rente op een staatsbon op vijf of acht jaar dan op een staatsbon op één jaar. De reden daarvoor ligt bij de inflatie, die tot voor kort torenhoog was. De Europese Centrale Bank heeft die inflatie naar beneden gekregen door de beleidsrente te verhogen, zodat het voor gezinnen en bedrijven duurder is om geld te lenen of te investeren, ze dus minder besteden en het algemene prijspeil (de inflatie dus) daalt. En nu komt het: de inflatie is iets op korte termijn, dus als de Europese Centrale Bank de beleidsrente verhoogt, is dat altijd de rente op de korte termijn. Door de forse renteverhogingen is de rente op korte termijn nu dus hoger dan die op langere termijn.

Er is nog een tweede reden waarom de nieuwe staatsbons minder lucratief zijn dan hun voorganger. Op de nieuwe staatsbons moet je een roerende voorheffing van 30% betalen. Op de staatsbon op één jaar betaal je maar 15% belastingen, omdat de overheid bij de uitgifte begin september scherp wilde concurreren met de banken. De overheid wilde toen dat de banken hun spaarrentes zouden verhogen. Maar dat is vandaag geen drijfveer meer, omdat de banken hun spaarrentes intussen fors hebben verhoogd.

Lucratievere spaarboekjes

Vandaag zijn er in België maar liefst vijf spaarrekeningen die meer opbrengen dan de staatsbon op acht jaar. En er zijn elf spaarboekjes die meer opbrengen dan de staatsbon op vijf jaar. De Belgische spaarrekening die het meeste opbrengt, is Santander Consumer Bank Vision Plus van de Spaanse bank Santander. Je krijgt daar 2,65% nettorente per jaar. Eind juli gaf dat spaarboekje slechts een nettorente van 2,25%. En dan hebben we het nog niet gehad over het feit dat de nieuwe staatsbons een looptijd hebben van vijf en acht jaar. Je bent je geld dus vijf of acht jaar kwijt.

“De nieuwe staatsbons zijn inderdaad geen interessante belegging”, zegt Pascal Paepen, redacteur van de website Spaarvarkens.be. “Ze gaan geen succes zijn. Maar dat is ook niet echt de bedoeling. De staat weet dat. Ze heeft al genoeg geld opgehaald met de vorige staatsbon. Deze nieuwe staatsbons dienen vooral om opnieuw enkele tientallen miljoenen binnen te halen om de staatsschuld te financieren. Maar het moet zeker geen 22 miljard euro meer zijn, zoals de vorige keer.”

Eén groot voordeel

Toch zou het niet correct zijn om alleen maar negatieve dingen over de nieuwe staatsbons te zeggen. Wie erin investeert, heeft ook één groot voordeel. “De rente op die staatsbons ligt vast”, zegt Pascal Paepen. “Vandaag brengen veel spaarboekjes meer op dan de nieuwe staatsbons. Maar de basisrente van een spaarboekje kan morgen veranderen. Economen verwachten dat de Europese Centrale Bank de beleidsrente net voor of net na de zomer van volgend jaar een eerste keer gaat verlagen. Misschien brengen spaarboekjes over enkele jaren dus minder op dan de huidige staatsbon. Je weet het niet.”

Ook Geert Noels, oprichter van vermogensbeheerder Econopolis, zegt dat er betere alternatieven voor de staatsbons zijn. “Een andere beleggingsportefeuille kan een beter rendement geven”, zegt Noels. “Bovendien kun je bij een spaarboekje gewoon geld afhalen, terwijl dat bij de staatsbon veel moeilijker is. Je bent je geld daar voor vijf of acht jaar kwijt. Het zou trouwens geen goede zaak zijn als mensen opnieuw massaal hun spaargeld afhalen om in de staatsbons te beleggen. Want als de banken fors minder spaargeld hebben, hebben ze minder geld om leningen te geven. Minder spaargeld bij de banken leidt tot duurdere leningen, en leidt er ook toe dat banken minder kredieten zullen verlenen.”

Wie een alternatief zoekt voor het spaarboekje, kan zich volgens Pascal Paepen altijd tot de beurs wenden. “Veel analisten verwachten dat de koers van het aandeel van verzekeraar Ageas in de komende maanden goed zal stijgen”, zegt hij. “En je kunt ook aandelen van goed geleide vastgoedvennootschappen kopen, zoals Cofinimmo.”