Rechterhand van Zelensky: ‘Heel wat Oekraïense militairen vrezen dat Rusland het nog vuiler gaat spelen nu de wereld wegkijkt’

Terwijl het stilaan duidelijk is dat het Oekraïense tegenoffensief op een teleurstelling is uitgedraaid, vallen er aan het front nog altijd honderden doden per week, aan beide zijdes. Volgens The Economist schatten Amerikaanse officials in dat er tot nu toe minstens 70.000 Oekraïense militairen zijn gesneuveld. Het aantal gewonden aan Oekraïense kant loopt volgens de Amerikanen op tot ruim 120.000. Britse overheidsbronnen spreken dan weer van zeker 302.000 dode en gewonde soldaten aan Russische zijde. Het zijn gigantisch hoge aantallen en intussen is er geen sprankeltje hoop op een snel einde aan de bijna twee jaar voortwoekerende oorlog.

“En toch is er geen sprake van stagnatie aan de frontlijn”, duidt Mykhailo Podolyak vanuit Kiev als we hem videobellen. “Elke dag vinden er hevige gevechten plaats, al houdt dat niet in dat er veel verschuivingen zijn op het terrein. Maar ons leger is actief op meer dan zeventig plaatsen aan de contactlijn. De zwaarste gevechten gaan door in Koepjansk, Avdiivka en Bachmoet in het noordoosten, in het zuiden wordt gestreden in Voehledar en vlak bij Zaporizja tot aan de oevers van de Dnjepr in de provincie Cherson.”

Volgens de adviseur en rechterhand van president Zelensky bestoken beide legers elkaar duizenden keren per dag met zware artillerie als houwitsers, kanonnen en kleine raketten met een bereik van maximaal 50 kilometer. “En wat de Krim betreft, dat staat onder strategische controle van Oekraïne. De militaire basissen, de haven en de Zwarte Zeevloot liggen binnen het bereik van onze drones en raketten.”

In het noordoosten boeken de Russen wel terreinwinst.

“Dat klopt maar het is op kleine schaal. Intussen gaat het ten koste van hun zwaar gepantserde voertuigen. Momenteel gebruiken ze vooral lichtere voertuigen, wat hen kwetsbaarder maakt voor onze artillerieaanvallen.”

Dit weekend wordt de eerste sneeuw voorspeld in het oosten, op andere plaatsen valt er veel regen. Dat zal de patstelling ook niet verbeteren.

“Het slechte weer bemoeilijkt inderdaad de voortgang van de militaire voertuigen maar onze langeafstandsraketten, langeafstandsartillerie en onze drones zijn het belangrijkst. Daar hebben de weersomstandigheden veel minder invloed op, behalve dat het de zichtbaarheid kan belemmeren.”

Gaan de Russen deze winter opnieuw kritische infrastructuur bombarderen zodat de bevolking zonder elektriciteit, water en verwarming komt te zitten?

“De Russen sturen nog altijd veel langeafstandsraketten op ons af en ze zullen het deze winter absoluut niet nalaten dezelfde tactiek als vorig jaar toe te passen. Ze willen onze economie ondermijnen door kritische infrastructuur te bombarderen. Intussen proberen ze zoveel mogelijk burgerslachtoffers te maken. We weten dat Rusland achthonderd raketten heeft klaarliggen op de Krim om ons deze winter mee te bestoken.”

Intussen is de wereld bezig met de oorlog tussen Israël en Hamas. Hoe kijkt de Oekraïense bevolking hier naar?

“De Oekraïners zijn net als iedereen bezorgd over de oorlog in Gaza, vooral omdat ze beseffen dat Rusland in het kader van zijn mondiale aspiraties goede relaties onderhoudt met bijna alle belangrijke landen in het Midden-Oosten, ook met Israël en Iran. Intussen leidt de oorlog in Gaza de aandacht af van de oorlog in Oekraïne, wat de Russen natuurlijk niet slecht uitkomt. Heel wat Oekraïense militairen vrezen dat Rusland het nog vuiler gaat spelen nu de wereld wegkijkt. Ook beseft de bevolking dat er op den duur minder militaire hulp naar Oekraïne zou kunnen gaan als gevolg van de oorlog in Gaza.”

Veel landen die Israël aanvankelijk steunden, uiten nu kritiek op de aanhoudende bombardementen in Gaza. Hoe is dat in Oekraïne?

“De huidige problemen in Gaza zijn terug te voeren tot Hamas. Hamas gebruikt de Palestijnse burgers als menselijk schild, de beweging zit ondergronds terwijl de bevolking bovengronds wordt gebombardeerd. Hamas zal de problemen in Gaza nooit kunnen oplossen. Het is een terreurbeweging met affiliaties met Rusland, Iran en Noord-Korea. Zolang Hamas er is, zal er nooit aan de vrede gewerkt kunnen worden. Dat is ons standpunt.”

Merkt u dat de interesse van het Westen voor Oekraïne afneemt door de oorlog in Gaza?

“Wat aandacht betreft wel, maar op politiek vlak neemt de interesse gelukkig niet af. Het Westen beseft heel goed dat de grenzen met Rusland niet dichter naar Europa moeten verschuiven en dat het Oekraïense leger niet alleen voor eigen land vecht maar ook voor de vrijheid van Europa. De bezorgdheid voor een bevroren conflict is begrijpelijk maar net daarom hebben we de westerse wapens zo hard nodig.”

Iets anders, waarom nodigt president Zelensky Donald Trump uit om naar Oekraïne te komen?

“Er zijn verschillende invloedrijke ­politieke leiders die beweren dat ze de oorlog in Oekraïne in één dag onder controle kunnen krijgen en doen stoppen, zoals Trump. We hebben hem geïnviteerd zodat hij de situatie ter plaatse kan zien en we kunnen uitleggen dat een 24-uursoplossing onmogelijk is en dat er geen sprake kan zijn van onderhandelingen met ­Moskou.”

En Trumps stijgende populariteit naarmate de Amerikaanse verkiezingen dichterbij komen, heeft er niets mee te maken?

“Nee, we weten ook niet of Trump Oekraïne al dan niet steunt. We nodigen hem uit zodat hij eens kan praten met de familieleden van de vermoorde, ontvoerde en gemartelde burgers. Als een soort van realitycheck, zeg maar.”