Tot 10 jaar langer leven door gezonde voeding: ‘Gezonder gaan eten loont op elke leeftijd’

Wat hebben deze onderzoekers precies gedaan?

Sels: “De onderzoekers hebben bij grote groepen mensen gekeken naar de link tussen hun voedingsgewoonten en hun gezondheid. Op basis daarvan hebben ze berekend welke gezondheidswinst een gezonder dieet zou opleveren.

“Daaruit blijkt dat 40-jarige mannen en vrouwen die ongezond eten, en overschakelen op een voedingspatroon volgens de voedingsaanbevelingen, hun levensverwachting met 8,6 à 8,9 jaar zien toenemen. Schakelen ze over op een voedingspatroon dat in het bijzonder met langer leven is geassocieerd, dan winnen ze ongeveer tien jaar.”

Wat houden die ongezonde en supergezonde voedingspatronen concreet in?

“Het ongezonde voedingspatroon bevat erg weinig volle granen, groenten en fruit, noten, peulvruchten, vis en zuivel, maar wel veel bewerkt vlees, geraffineerde granen en gesuikerde dranken. Het met langer leven geassocieerde dieet is ongeveer het omgekeerde: veel groenten, noten, peulvruchten en zuivel, matige hoeveelheden volle granen, vis, fruit en wit vlees, en weinig rood en bewerkt vlees, geraffineerde granen en frisdranken.”

Voor wie ‘normaal’ eet, was de gezondheidswinst wel beperkter.

“Klopt. Voor mensen met een ‘mediaan’ voedingspatroon, waarbij de helft van de bevolking gezonder eet, en de andere helft ongezonder, was de verwachte winst ongeveer drie jaar. Dat is natuurlijk ook niet niks.

“Bovendien weten we uit ander onderzoek dat gezonde voeding niet alleen de levensverwachting doet toenemen, maar ook het aantal gezonde jaren. Door gezonder te eten, kan je het moment waarop je last krijgt van chronische ziektes zoals diabetes en hart- en vaatziekten uitstellen. Dat effect op de levenskwaliteit is misschien zelfs belangrijker dan louter de winst in jaren.”

Opmerkelijk: zelfs op latere leeftijd gezonder gaan eten werpt nog zijn vruchten af.

“De onderzoekers verwachten dat 70-jarigen die ongezond eten nog 4 à 5 jaar kunnen winnen door een optimaal dieet, of ongeveer anderhalf jaar wanneer ze al relatief gezond eten. Hoe vroeger je begint, en hoe ongezonder je eetgewoonten, hoe groter uiteraard de verwachte winst. Maar gezonder gaan eten loont op elke leeftijd.”

Kunnen we de bevindingen van dit Britse onderzoek zomaar doortrekken naar ons land?

“In het Verenigd Koninkrijk zijn ongezonde voeding, overgewicht en obesitas een nog iets groter probleem dan bij ons, waardoor de verwachte winst daar misschien iets groter is, maar het verschil in de omvang van het probleem is niet zo heel groot. Ook bij ons valt er nog enorme winst te boeken door een gezondere levensstijl, maar helaas zetten we veel te weinig in op preventie. Wie obesitas heeft, heeft bijvoorbeeld pas recht op terugbetaling van een diëtist als hij ook diabetes heeft. Mensen moeten dus eerst nog zieker worden voor de overheid tussenkomt, in plaats van dat te vermijden.”

We weten eigenlijk al lang wat een gezond dieet is. De vraag is vooral hoe we mensen ertoe kunnen aanzetten ook effectief zo te gaan eten, niet?

“Precies. Het komt altijd op hetzelfde neer: meer vezels, groenten en fruit en gezonde vetten. Maar slechts weinig mensen slagen erin omdat in onze dikmakende omgeving ongezonde voeding alomtegenwoordig is. De overheid heeft daarin haar verantwoordelijkheid en zou bijvoorbeeld de BTW op groenten en fruit kunnen verlagen. Maar als individu kan je ook je deel doen. Door bijvoorbeeld fruit en water binnen handbereik te zetten, in plaats van koeken of frisdrank, kan je ervoor zorgen dat in je eigen omgeving de gezonde keuze makkelijker wordt.”