Speel nooit meer je dierbare foto's en bestanden kwijt: zo maak je de perfecte back-up

Familiefoto's, filmpjes, documenten, contacten ... Het zijn vaak dingen die we niet kwijt willen geraken. En dus is een back-up van al die computerbestanden belangrijk. Maar wat is een goede back-up precies? IT-expert Michaël Aussems merkt dat daar wel wat misverstanden over bestaan. "Mensen kennen vaak niet goed het verschil tussen een back-up en een kopie. De grootste vergissing die gemaakt wordt, is dat ze een kopie maken naar een externe harde schijf, maar vervolgens alles verwijderen van hun computer", legt hij uit.

"Ze denken dan dat ze een back-up hebben gemaakt. Maar dat klopt niet. Je hebt dan gewoon een kopie gemaakt. Dat betekent dat al je data opnieuw, maar op een enkele plek staan. En dat is niet goed. Als er iets met je schijf gebeurt in plaats van met je computer ben je opnieuw alles kwijt."

Aussems raadt de 3-2-1 strategie aan. Dat wil zeggen dat je in totaal 3 kopieën van je data bewaart op minstens 2 verschillende toestellen of dragers, waarvan minstens 1 externe, zoals een aparte harde schijf. "Neem nu je familiefoto’s bijvoorbeeld. Het originele bestand kan je op je telefoon bewaren. Daarnaast kan je een kopie maken op je computer en een derde kopie stuur je naar de cloud. Als je dat hebt gedaan, dan ben je de koning van de back-up", lacht Aussems.

Het klinkt relatief eenvoudig en toch is het voor veel mensen een valkuil. "We kopiëren onze familiefoto's naar de laptop, maar later verwijderen we het oorspronkelijke bestand van onze telefoon of fotocamera. In ons hoofd denken we dat we nog een "back-up" hebben, maar dat is dus niet zo", merkt de expert op.

Waarom is het zo belangrijk om een goede back-up te maken en je bestanden op drie verschillende dragers te bewaren? "We willen niet denken aan het slechtste scenario, maar er kunnen zich altijd onvoorziene omstandigheden voordoen waardoor je in een klap alles kan verliezen. "Een virus op je laptop, een computercrash of een huisbrand. Of een natuurramp, denk maar aan de overstromingen in West-Vlaanderen onlangs. Je toestellen raken beschadigd door het water en soms zijn je bestanden dan hopeloos verloren. In zulke gevallen ga je blij zijn dat je alles goed bewaard hebt en dat je je foto’s of documenten probleemloos kan ophalen."

Er zijn vier mogelijkheden om je bestanden te bewaren als back-up: 

"Een harde schijf is best goedkoop", zegt Aussems. "Je kan er enorm veel data op kwijt voor een redelijke prijs. Je hangt het compacte HDD-toestel (Hard Disk Drive) met een USB-kabel aan je computer en je kopieert je bestanden."

Een nadeel is dat het wel even kan duren voor al je bestanden gekopieerd zijn. Maar dat hoeft geen probleem te zijn, volgens Aussems. "Kopieer je gegevens wanneer je je laptop een paar uur niet gebruikt, of doe het 's nachts."  

De prijs? "Voor minder dan 100 euro heb je zeker een goede harde schijf met meer dan genoeg opslagruimte. Voor gemiddeld 60 euro heb je al een harde schijf met een opslagcapaciteit van 1 terabyte (1024 gigabyte). Om je een idee te geven: een standaard computer heeft een opslagcapaciteit van 256 gigabyte. 1 terabyte is dus meer dan voldoende opslagruimte."

SSD staat voor "Solid State Drive". Deze externe harde schijf is duurder, maar ook sneller. "Je bestanden worden veel sneller overgezet. Een bestand kopiëren gaat meer dan tien keer sneller. Een SSD vind je ook in je laptop. Die zorgt ervoor dat je computer veel sneller opstart."

Meer geld uitgeven door een SSD te kopen, is niet voor iedereen nodig. "Voor videografen en fotografen of online medewerkers die veel video’s en foto’s moeten inladen op korte tijd kan dat wel goed van pas komen. In die beroepssectoren spelen snelheid en extra opslagruimte wel een rol."

"Maar als je op zoek bent naar een harde schijf enkel en alleen om een back-up te maken van je gezinsfoto's en je persoonlijke bestanden, heeft het geen nut om deze hoge kosten te maken", aldus nog de IT-expert. 

De prijs? Voor een SSD betaal je 30 tot 50 procent meer dan voor een gewone HDD. 

Je kan je bestanden ook kopiëren op een USB-stick, maar Aussems vindt dit financieel gezien geen interessante oplossing voor een back-up. "Je bestanden kopiëren naar een USB-stick zal je veel meer kosten dan de aankoop van een HDD. Het kan dus wel, maar het is prijs-kwaliteit niet de ideale oplossing."

Waarvoor is een USB-stick wel handig? "Het is compact, je hebt geen kabel nodig en het is zeker een goede oplossing als je snel een bestand wil overzetten. Maar als je al je familiefoto’s van de afgelopen jaren wil kopiëren, dan is een USB-stick niet zo geschikt. Je betaalt veel meer voor dezelfde opslagcapaciteit. Ik durf zelfs te zeggen dat je voor een goede en snelle USB-stick met veel opslaggeheugen evenveel zal betalen als voor een SSD."

Je kan bestanden ook opslaan in "de cloud". Dat is een net­werk van com­pu­ters waar je via het in­ter­net toegang tot krijgt. "Er zijn verschillende diensten die handig zijn om back-ups te maken, denk maar aan iCloud, Google Drive en Dropbox." Je bestanden worden dus ergens ter wereld op een server bijgehouden. Een kopie maken in de cloud is onmisbaar voor een goede back-up. Ik wens het niemand toe, maar als je huis afbrandt, dan is je enige troost op dat moment dat al je gegevens veilig in de cloud zitten."

Prijs-kwaliteit is het ook een goede oplossing en je kan op elk moment extra opslagruimte bijkopen. "Als je merkt dat je te weinig opslagcapaciteit hebt, kan je maandelijks extra opslagruimte aanschaffen. Voor 2 euro per maand kan je vaak al heel veel extra foto’s en video's in de cloud bewaren. Je blijft natuurlijk wel iedere maand abonnementsgeld betalen."

Wanneer je een eerste keer een back-up maakt in je cloud, kan het uren of zelfs dagen duren voordat alles is overgezet, maar vanaf dan kan alles automatisch gebeuren. "Zodra die eerste grote kopie is gemaakt, kan een tool op de achtergrond jouw bestanden automatisch overzetten. De meeste smartphones maken ook automatisch een back-up van je gegevens als je dat zo instelt."

Toch wil Aussems benadrukken dat het niet voldoende is om je dierbare bestanden enkel in de cloud te bewaren. "In 2021 is er bijvoorbeeld een groot datacenter met daarop gegevens van veel bedrijven afgebrand. Ook al beschouwen wij de cloud doorgaans wel als een veilige en goede plek voor al je data, ook met je account kan er iets misgaan. Een hacker kan bijvoorbeeld al je data deleten."

Is de cloud een veilige plek? Bedrijven zoals Google en Apple kunnen het zich niet permitteren om gehackt te worden. Maar aangezien de back-up gelinkt is aan jouw account, is het wel belangrijk om een goed wachtwoord te hebben. “Of liever een wachtzin. Een goed wachtwoord is extreem belangrijk, een slecht wachtwoord is levensgevaarlijk. Ik geef altijd het advies om voor wachtzinnen te kiezen in plaats van wachtwoorden. Een zin kan je ook makkelijker onthouden. En je hebt ook veel minder de neiging om gevaarlijke en eenvoudige variaties te maken zoals “werkjanuari”, “werkjuni” en “werkoktober” of "Julia1", "Julia2" en "Julia3". Hackers hebben trouwens ook programma’s om die wachtwoorden er meteen uit te halen”, besluit Aussems.