‘Het zal voor Sven Pichal moeilijk worden om in Vlaanderen opnieuw een leven op te bouwen. Maar bij mij is hij altijd welkom’

De stad is versierd met regenboogvlaggen wanneer twee mannen op 11 augustus het politiekantoor aan de Noorderlaan binnenstappen. Het is Pride-weekend in Antwerpen, het feest van de lgbtq+-gemeenschap, als de zaak rond radiomaker Sven Pichal aan het rollen gaat.

De twee komen aangifte doen over het gedrag van R.D.B., een 34-jarige acteur die de afgelopen jaren onder meer te zien was in musicals als Grease, Zo mooi, zo blond en Belle en het Beest. Een van de twee heeft ongewild expliciete beelden van kindermisbruik toegestuurd gekregen van de musicalacteur, en is daar erg van geschrokken.

Omdat het gaat om concrete informatie over ernstige feiten maakt de politie-inspecteur de klacht over aan het Antwerpse parket. Die avond wordt een onderzoeksrechter aangesteld die de 34-jarige verdachte in het weekend laat oppakken. Bij een huiszoeking worden ook de computer en gsm van de musicalacteur in beslag genomen.

Sven Pichal – die R.D.B. volgens onze informatie ook persoonlijk kent – heeft op dat moment nog geen idee wat hem boven het hoofd hangt. Dat weekend is het VRT-gezicht zelf aanwezig op de Pride. Hij loopt mee met Media United for Love United, een initiatief waarbij verschillende media, waaronder DPG Media en VRT, zich inzetten voor gelijke kansen voor de lgbtq+-gemeenschap.

Chatbox van VT4

R.D.B. wordt aangehouden door de onderzoeksrechter. Volgens wat uitlekt over de eerste ondervraging is hij ‘opgelucht’. De 34-jarige musicalacteur verklaart dat hij niet opgewonden raakt van beelden van seksueel misbruik van minderjari­gen, maar dat hij zichzelf als slachtoffer van jarenlang misbruik in de beelden herkent.

Een 22-jarige man heeft in 2002 via de chatbox van tv-zender VT4 contact gemaakt met de dan 13-jarige R.D.B. Hij overtuigt hem om af te spreken. “De man reed met hem naar zijn woning”, getuigde zijn vader destijds in deze krant. “Daar nam hij mijn zoon direct mee naar de slaapkamer.”

De twintiger wordt opgepakt en in maart 2003 veroordeeld tot twee jaar cel met uitstel. Het verhaal van R.D.B. lijkt een illustratie van wat criminologen de cycle of abuse noemen, oftewel een slachtoffer van misbruik dat op volwassen leeftijd dader wordt.

Op 18 augustus, een week na de aangifte aan de Noorderlaan, beslist de raadkamer om zijn aanhouding te verlengen. Het uitlezen van de computer van D.B. heeft op dat moment heel wat belastend materiaal opgeleverd. Speurders treffen op de harde schijf van D.B. beelden aan van extreem misbruik van minderjarigen. Om hoeveel beelden het gaat, vernemen we niet.

Huiszoeking

De volgende stap in het onderzoek is om uit te zoeken met wie de 34-jarige man de beelden allemaal gedeeld heeft. Het is in die fase dat de naam Sven Pichal in het onderzoek opduikt.

Volgens Het Laatste Nieuws worden de beelden gedeeld via het kanaal Bullchat, dat door homo’s gebruikt wordt om anoniem sekspartners te zoeken. Vanwege die anonimiteit – gebruikers moeten enkel een schuilnaam ingeven, en de site gaat er prat op geen data bij te houden – is de website ook uitgegroeid tot een broeihaard voor allerhande criminele praktijken, variërend van pedofilie tot drugshandel.

Uit het onderzoek blijkt dat spilfiguur R.D.B. met meerdere mannen chatte en beelden van kindermisbruik uitwisselde. Ook met Sven Pichal. De radioster wordt op donderdag 24 augustus thuis opgepakt. De speurders voeren die dag in het Antwerpse nog vier huiszoekingen uit in het dossier.

Pichal wordt na zijn ondervraging aangehouden door de onderzoeksrechter. Zondagavond verspreiden zijn advocaten een mededeling dat hij onmiddellijk ontslag neemt bij de VRT, professionele begeleiding zal zoeken en zich terugtrekt uit het publieke leven. Die avond lekt al uit dat de radiofiguur verdacht wordt van het bezit en de verspreiding van beelden van kindermisbruik.

Voor de familie en vrienden van Pichal is de arrestatie een donderslag bij heldere hemel. “Ik ben teleurgesteld en er overvalt mij een enorm gevoel van schaamte”, reageert zijn oudste broer aan De Morgen nadat hij samen met de rest van Vlaanderen heeft ontdekt hoe de vork aan de steel zat.

Ook voor zijn vrienden en collega’s is de aanhouding van Sven Pichal een schok. De meeste mensen die we contacteren willen niet in de krant op de zaak reageren. Zijn jeugdvriend Robbie Vervoort (44) wil dat wel. “Sven is de meest goedhartige persoon die ik ken”, zegt de restaurantuitbater uit Antwerpen. “We hebben samen op school gezeten, samen onze seksualiteit ontdekt. Dat schept een band die je niet kapot krijgt. Sven is iemand die ik ’s nachts zou kunnen bellen en die er voor mij zou staan. Ik wil hem nu ook steunen.”

Toen hij het nieuws via de media vernam, kon Vervoort moeilijk geloven wat er was gebeurd. “Ik heb nooit vermoed dat Sven zich aangetrokken voelt tot kinderen. Integendeel: ik dacht dat hij eerder op oudere mannen viel, in wie hij een vaderfiguur herkende.”

Veel vragen

Samen met Sven Pichal komt eind augustus nog een derde man in het vizier van de speurders: het gaat om B.D. (35), een Antwerpenaar die als productieassistent in de theaterwereld werkte. Hij was ook actief bij Music Hall, een producent van musicals, waar hij R.D.B. tegenkwam.

Er duiken nog twee andere namen op in het onderzoek. Beide mannen worden voorlopig enkel verdacht van het bezit van beelden van kindermisbruik. Ze worden na verhoor vrijgelaten. Omdat er bij Sven Pichal, R.D.B. en B.D. ook sprake is van verspreiding, worden zij wel opgesloten.

Zijn vriend Robbie Vervoort schrijft kort na de aanhouding een brief aan Sven Pichal, samen met een derde vriend. “We hebben alle drie samen in de klas gezeten, en zijn altijd contact blijven houden. Die vriend zat met dezelfde vragen als ik, maar voelde ook de nood om aan Sven te laten weten dat we achter hem staan. Maar we hadden wel onze vragen.”

Eind september belt Pichal zijn vriend Robbie op vanuit de gevangenis. “We hebben een lang gesprek gehad. Ik vond dat hij de moed erin hield. Hij heeft me verteld dat hij zijn problemen wil aanpakken, maar ook dat hij nog niet lang bezig was met die beelden.”

“Ik wil zeker niet minimaliseren wat hij gedaan heeft”, vervolgt Vervoort. “Maar ik vind wel dat hij zeer zwaar wordt aangepakt. Vergelijk het met Reuzegom: die gasten hebben geen seconde in de gevangenis doorgebracht, terwijl daar wel een jongen is gestorven.”

Pleegouder

De zaak-Pichal beheerst in september dagenlang het nieuws. Bij het brede publiek is Sven Pichal in de eerste plaats bekend als een van de sterkhouders van Radio 2, maar hij heeft ook zijn hele leven aan de kar getrokken voor holebirechten en pleegzorg.

Dat net hij in opspraak komt, raakt ook de mensen die de strijd met hem voerden. “Kindermisbruik verwoest levens”, schreef CEO van de Pro League en pleegouder Lorin Parys op X. “Als je ziek bent, laat je begeleiden. Maar word geen spreekbuis van lgbtqi. En word al zeker geen pleegouder.”

Maar ook hier: weinig mensen die daarover in de krant hun mening willen geven. “De zaak-Pichal staat volledig los van lgbtq+”, zegt Sander Cornelis, coördinator van Wel Jong (tot 2021 Wel Jong Niet Hetero, waar Pichal jarenlang het gezicht van was). “De zaken koppelen genereert enkel negatieve bijklank aan ons thema.”

Zijn advocaten Walter Damen en Davina Simons willen in de geschreven pers geen uitspraken meer doen over de zaak-Pichal. De afgelopen maanden hebben ze in de media gepleit voor meer vroegtijdige begeleiding van mensen die zich seksueel aangetrokken voelen tot kinderen.

Die is er in ons land niet of nauwelijks. De weinige plaatsen in gespecialiseerde centra zijn gericht op daders die veroordeeld zijn. Er bestaan lange wachttijden. In de gevangenis van Turnhout kreeg Pichal twintig uur psychologische hulp. Het is de bedoeling dat die de komende maanden zal worden voortgezet.

Elektronisch toezicht

Woensdag heeft Walter Damen hem opgehaald in de gevangenis, niet langs de grote poort, maar buiten het zicht van alle camera’s. Het is niet bekend waar Sven Pichal zijn voorhechtenis onder elektronisch toezicht zal uitzitten.

Een terugkeer naar huis ligt alvast moeilijk. Pichal en zijn partner zijn pleegouders. In 2015 namen ze in het weekend en in vakanties de zorg op voor twee elfjarige jongens. Een jaar later werd dat op vraag van de kinderen voltijds. Vandaag zijn de jongens negentien jaar. Het is niet bekend waar zij vandaag verblijven. Pleegzorg en de advocaat van Pichal wilden daarover geen vragen beantwoorden.

R.D.B., die door het gerecht beschouwd wordt als spilfiguur in de zaak, zit vandaag nog in de gevangenis. Begin december moet hij opnieuw voor de raadkamer verschijnen. Voor Pichal breekt er een nieuwe fase aan. “Het zal moeilijk worden om in Vlaanderen opnieuw een leven op te bouwen”, zegt Robbie Vervoort. “Maar bij mij is hij altijd welkom, en in mijn restaurant ook.”

Binnen twee maanden zal Pichal opnieuw voor de raadkamer verschijnen, waar zal bekeken worden hoe zijn traject loopt, maar ook hoe het strafonderzoek evolueert. Als dat onderzoek is afgerond, zal er een doorverwijzing naar de correctionele rechtbank volgen. “Dan kunnen we zien op welke manier iemand het meest correct bestraft kan worden”, zei Walter Damen bij VRT NWS. “En op welke wijze iemand kan herintegreren in de maatschappij.”