Gevangenenruil gaat toch door: nadat Hamas 17 gijzelaars heeft vrijgelaten, laat Israël 39 Palestijnse gevangenen vrij
Op het einde van de tweede dag van de gevechtspauze tussen Israël en Hamas is er alsnog een doorbraak gekomen rond de uitgestelde gevangenenruil. De gewapende vleugel van Hamas had geweigerd om nog gijzelaars over te dragen omdat Israël zich niet aan de afspraken zou hebben gehouden. Maar dat conflict raakte uiteindelijk opgelost. Volg de belangrijkste ontwikkelingen in het conflict tussen Israël en Hamas in deze blog.
Wat heeft dit conflict doen oplaaien? Zaterdagochtend 7 oktober voerde de extremistische Palestijnse organisatie Hamas een verrassingsaanval uit in het zuiden van Israël, waarbij Hamasstrijders burgers vermoordden en ontvoerden. Als reactie verklaarde Israël Hamas de oorlog.
Liveblog
Israël kondigt vrijlating van 39 Palestijnse gevangenen aan
Nadat Hamas 17 gijzelaars heeft vrijgelaten, kondigt Israël aan dat het - zoals afgesproken was - 39 Palestijnse gevangenen vrijlaat.
Wie zijn de vrijgelaten gijzelaars?
Verschillende media, waaronder Haaretz, hebben de identiteiten vrijgegeven van de 13 Israëlische gijzelaars die vanavond door Hamas werden vrijgelaten. Het gaat om 5 minderjarige meisjes, 2 minderjarige jongens en 6 volwassen vrouwen.
12 van hen werden gegijzeld vanuit dezelfde kibboets, één jonge vrouw werd gegijzeld tijdens een rave.
Vrijgelaten gijzelaars zijn al in Israël
De groep van gijzelaars die daarnet vanuit Gaza naar Egypte zijn gebracht door het Rode Kruis, zijn intussen al op Israëlisch grondgebied. Dat laat het Israëlische leger weten in een persbericht.
Ze hebben al een eerste medische controle ondergaan en worden nu naar Israëlische ziekenhuizen gebracht.
Nieuwe groep gijzelaars uit Gaza overgedragen aan Rode Kruis
Hamas heeft 13 Israëlische gijzelaars en 4 Thai overgedragen aan het internationale Rode Kruis. Dat laten zowel het Rode Kruis, de gewapende vleugel van Hamas en het Israëlische leger weten.
De groep werd vanuit Gaza naar de grenspost in Rafah gebracht, wat ook te zien is op onderstaande beelden:
De gijzelaars zouden geruild worden voor 39 Palestijnse gevangenen. De operatie had al eerder vandaag afgerond moeten zijn maar liep vertraging op omdat Israël zich volgens Hamas niet aan de afspraken hield. Na bemiddeling door Qatar en Egypte wilde Hamas toch meewerken aan de ruil.
Volgens de woordvoerder van de Qaterese minister van Buitenlandse Zaken gaat het bij de 13 vrijgelaten Israëlische gijzelaars om 8 kinderen en 5 vrouwen. Ook de vrijgelaten Palestijnse gevangenen zouden allemaal vrouwen en kinderen zijn.
Gisteren werden er 24 gijzelaars uit Gaza bevrijd, onder wie 13 Israëli's.
Tienduizenden Israëli's eisen vrijlating van gijzelaars
Deze avond komen tienduizenden Israëli's op straat in Tel Aviv. De organisatie telt zelfs honderdduizend deelnemers. Ze eisen de vrijlating van de gijzelaars die Hamas vasthoudt sinds de terreuraanval van 7 oktober.
Hamas feliciteert eerste minister De Croo
Hamas prijst eerste minister Alexander De Croo (Open VLD) en de Spaanse premier Pedro Sanchez voor de "duidelijke en moedige standpunten" die ze hebben ingenomen tijdens hun reis door het Midden-Oosten.
Aan de grensovergang van Rafah, tussen Gaza en Egypte, zei De Croo dat Israël het recht heeft om zijn burgers te verdedigen, en veroordeelde hij het geweld van Hamas als "barbaars". Hij riep Hamas ook op om alle gijzelaars vrij te laten. De Croo richtte zich ook tot Israël en zei dat de militaire interventie de mensenrechten moet respecteren en dat het doden van burgers meteen moet stoppen. Hij noemde de huidige gang van zaken "onacceptabel".
Die woorden leidden tot een diplomatiek incident met Israël. De Israëlische eerste minister Benjamin Netanyahu en de minister van Buitenlandse Zaken Eli Cohen veroordeelden "de valse beweringen van de premiers van Spanje en België, die steun geven aan terrorisme".
Tweede ronde van gevangenenruil kan nu toch doorgaan
Er zouden vanavond dan toch nog Palestijnse gevangenen geruild kunnen worden voor gijzelaars die Hamas gevangen houdt. Dat zeggen het Qatarese ministerie van Buitenlandse Zaken en een Palestijnse bron aan het persbureau Reuters. Volgens Qatar zou het gaan om 20 gijzelaars (waarvan 13 Israëli's) en 39 Palestijnse gevangenen.
Daarmee komt er een einde aan de impasse waar de tweede ronde van de gevangenenruil vandaag in was beland. Hamas had nog geen gijzelaars overgedragen aan Egypte omdat het Israël ervan beschuldigt niet genoeg hulpgoederen door te laten naar Gaza. Maar nu zou Egypte voor een oplossing gezorgd hebben, zegt Reuters nog.
Hamas heeft bevestigd dat de vrijlating vanavond nog zal gebeuren. Het heeft zijn "appreciatie" uitgedrukt tegenover Egypte en Qatar.
“Dit is de eerste serieuze toets van het staakt-het-vuren”
De gevangenenruil die vanmiddag had moeten doorgaan, heeft nog niet plaatsgevonden omdat Israël en Hamas het kennelijk oneens zijn over de voorwaarden die eraan verbonden worden.
Hamas houdt de gevangenenruil tegen omdat Israël te weinig vrachtwagens met hulpgoederen zou doorlaten naar het noorden van de Gazastrook, zegt NOS-verslaggever Sander van Hoorn in “Het journaal”. “Dat is opmerkelijk, want de Rode Halve Maan zegt dat daar daadwerkelijk vrachtwagens zijn toegekomen.”
Het resultaat van de onenigheid is dat de gijzelaars nog niet overgedragen zijn aan de Rode Halve Maan, die hen naar Egypte moet brengen. “Maar die eerste stap is dus nog niet eens gezet”, stelt Sander van Hoorn met ons vast.
“Dit is de eerste serieuze toets van het staakt-het-vuren”, zegt Van Hoorn. De gevechtspauze is gisteren ingegaan, maar het voortduren ervan is dus precair. “Israëlische media melden dat het land ermee dreigt het staakt-het-vuren op te zeggen om middernacht als de gijzelaars tegen dan nog niet zijn overgedragen. Tegelijk zijn er wel berichten dat er op de achtergrond nog onderhandeld wordt.”
"Qatar bemiddelt met Hamas en Israël over uitstel vrijlating"
Qatar bemiddelt om een oplossing te vinden voor het uitstel van de vrijlating van Israëlische gijzelaars uit Gaza. Dat heeft een functionaris van Hamas gezegd op een persbriefing. Qatar praat met Israël en Hamas "om het uitstel zo snel mogelijk op te lossen", klinkt het. Ook Egypte zou mee zoeken naar een oplossing.
De gewapende vleugel van Hamas heeft beslist tot uitstel om Israël zich niet aan de afspraken zou houden. Hamas zegt de bemiddelende landen daarvan op de hoogte te hebben gebracht. Volgens Hamas zijn er sinds gisteren 340 vrachtwagens met hulpgoederen Gaza binnengereden. 65 daarvan bereikten het noorden van Gaza, wat volgens Hamas minder dan de helft is van wat met Israël was overeengekomen.
Ook over de "selectiecriteria" voor de vrijlating van Palestijnse gevangenen in ruil voor de gijzelaars zou er onenigheid zijn. Een Hamas-vertegenwoordiger verklaarde aan de BBC dat Israël de lijst met gevangenen die zouden worden vrijgelaten, aanzienlijk heeft gewijzigd, ondanks een eerder akkoord.
"Geplande vrijlating van gijzelaars wordt uitgesteld", zegt gewapende vleugel Hamas
De gewapende vleugel van Hamas zegt dat de vrijlating van een tweede groep Israëlische gijzelaars wordt uitgesteld. "We hebben beslist om die uit te stellen tot Israël hulpgoederen toelaat om het noorden van Gaza binnen mogen", schrijven de Al-Qassam-brigades op berichtendienst Telegram.
De overdracht leek gepland tegen 15 uur Belgische tijd, maar Israëlische media hadden het al over een "technische" vertraging.
Verwacht werd dat een groep Israëlische gijzelaars net zoals gisteren in Gaza aan medewerkers van het internationale Rode Kruis zou worden overgedragen, waarna ze de grens met Egypte zouden oversteken. Van daaruit zouden ze vervolgens na een medische controle met een helikopter naar Israël worden gebracht. Volgens media zou het gegaan zijn om 13 of 14 mensen. In ruil zouden 39 of 42 Palestijnen vrijgelaten worden uit Israëlische gevangenissen.