Experts geschokt: “Tempo waarin burgers omkomen in Gazastrook kent weinig precedenten deze eeuw”

In tegenstelling tot wat Israël beweert, gaat het volgens de experts nog een pak sneller dan tijdens de meest dodelijke militaire campagnes van de Verenigde Staten en hun bondgenoten in Irak, Syrië en Afghanistan. Die operaties werden toen al bijzonder zwaar bekritiseerd door mensenrechtenorganisaties.

Bijna 70 procent van de burgerslachtoffers in Gaza blijken bovendien vrouwen en kinderen te zijn. “Normaal zou je het tegenovergestelde verwachten”, zegt Rick Brennan van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). “In eerdere conflicten tussen Israël en Hamas waren bijna 60 procent van de doden in Gaza mannen.”

Gezondheidsautoriteiten in Gaza schatten het aantal omgekomen vrouwen en kinderen de afgelopen twee maanden op 10.000 en volgens internationale experts is dat vrij betrouwbaar. Ter vergelijking: in het eerste volledige jaar van de oorlog in Irak (2003) doodden de Amerikanen en hun bondgenoten in totaal zo'n 7.000 burgers. En in de volledige 20 jaar oorlog in Afghanistan waren dat er ongeveer 12.400.

Toch hoeft het grote aantal burgerdoden niet te verbazen. Israël bombardeert niet alleen op grote schaal - het zegt zelf al meer dan 15.000 doelen beschoten te hebben - het gebruikt ook buitengewoon zware wapens in dichtbevolkt gebied. Daarbij gaat het onder meer om bommen van bijna 1.000 kilogram waarmee volledige appartementsgebouwen met de grond gelijk gemaakt kunnen worden.

Volgens een hooggeplaatst Amerikaans functionaris wogen 90 procent van alle bommen die Israël de eerste twee weken na 7 oktober op Gaza afvuurde 500 tot 1.000 kilogram, terwijl ze ook duizenden kleinere bommen ter beschikking hadden. Dat is opmerkelijk. Amerikaanse militaire functionarissen vonden in de strijd tegen Islamitische Staat doorgaans al dat reguliere Amerikaanse luchtbommen van 250 kilogram veel te zwaar waren voor de meeste doelen in stedelijke gebieden, zoals Mosoel in Irak en Raqqa in Syrië.

“Het overtreft alles wat ik al in mijn carrière heb gezien”, zegt ook Marc Garlasco, militair adviseur van PAX (de grootste vredesorganisatie van Nederland) en voormalig inlichtingenanalist bij het Amerikaanse Pentagon. “Om in onze geschiedenis iets gelijkaardigs te vinden voor zo veel grote bommen in zo’n klein gebied moeten we misschien wel teruggaan naar Vietnam of de Tweede Wereldoorlog.”

Volgens Israël is de dodentol bij burgers in de Gazastrook een “jammer maar onvermijdelijk onderdeel” van het conflict. Het slagveld is klein en dichtbevolkt en verschilt daarin van de meeste andere. Een woordvoerder van het Israëlische leger wijst ook met een beschuldigende vinger naar terreurgroep Hamas, die zich schuilhoudt tussen - en soms zelfs onder - de inwoners van Gaza en hen als levend schild gebruikt.