Als erfgenaam heb je drie opties: een erfenis zuiver aanvaarden, verwerpen of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving. Steeds meer mensen kiezen tegenwoordig voor de tweede optie. Vorig jaar ging het over 51.817 Belgen, liefst veertig procent meer dan in 2018 toen slechts 35.992 mensen een erfenis weigerden. Ook in de eerste negen maanden van 2023 stond de teller al op 38.632 verwerpingen.

Die stijging is opvallend, maar hoeft niet te verbazen, zegt notaris Carol Bohyn aan De Zondag. “Tot enkele jaren geleden moesten erfgerechtigden naar de rechtbank om een erfenis te verwerpen. Nu kan dat gratis bij de notaris als de erfenis negatief is, wat de drempel verlaagt.” Hij ziet daarnaast nog een tweede reden: “Bij minder traditionele familiesamenstellingen gebeurt het vaak dat men de financiële situatie van de overledene niet goed kan inschatten. Die onzekerheid zorgt ervoor dat men sneller de erfenis verwerpt.”

Wie een erfenis wil verwerpen, moet wel oppassen wat hij/zij doet. “Aanvaarden gaat veel gemakkelijker dan verwerpen. Uit goedheid een kleine factuur van de overledene vereffenen? Dat kan gelijk staan aan stilzwijgend de erfenis aanvaarden, mét eventueel bijhorende schulden”, aldus Bohyn. Wil je het nalatenschap weigeren, dan moet dat uitdrukkelijk op papier gebeuren, in de vorm van een notariële akte.

Erfenissen die niet meer waard zijn dan 6.093,20 euro kan je dankzij een fonds van de notarissen gratis verwerpen. “Dat is na aftrek van alle schulden, maar niet na aftrek van de kosten van de afwikkeling van de erfenis”, verduidelijkt Bohyn. “Voor een erfenis van 1.000 euro willen mensen vaak de moeite niet doen.”