Gelekte documenten: organisatie van klimaatconferentie was van plan om rol als gastland te gebruiken voor oliedeals

Het Centre for Climate Reporting (CCR) is een onafhankelijke organisatie voor onderzoeksjournalistiek over klimaatonderwerpen. Een anonieme klokkenluider heeft ruim 150 pagina's aan interne documenten vrijgegeven van de organisatie van de klimaatconferentie in Dubai (COP28). 

Uit de documenten blijkt dat COP-voorzitter Sultan al-Jaber van de VAE, die tevens voorzitter is van het staatsoliebedrijf Adnoc, wou gaan lobbyen voor olie- en gascontracten binnen het kader van voorbereidende gesprekken voor COP28. "Hij probeerde de voorbereidende meetings als hefboom te gebruiken om contracten voor Adnoc in de wacht te slepen," schrijft het CCR.

Zo stond er een gesprek op de agenda met China. Adnoc zou samen met de Chinezen "internationale opportuniteiten willen bekijken voor vloeibaar gas (lng) in Mozambique, Canada en Australië."

In andere documenten staat bijvoorbeeld dat het nuttig kan zijn om een Colombiaanse minister te vertellen dat Adnoc "klaarstaat" om Colombia te ondersteunen als het fossiele brandstoffen wil gebruiken.

In totaal zouden er met zeker 15 landen gesprekken op de rol hebben gestaan. Adnoc zou zich daarin aanprijzen als een goede partner om mee samen te werken voor fossiele-brandstofprojecten.

En er is meer. Uit andere documenten blijkt dat de VAE gesprekken voorbereidde om te lobbyen voor Masdar, het nationale energiebedrijf voor hernieuwbare energie. Zeker bij meetings met 20 landen zou dat het geval geweest zijn. 

In hoeverre de beïnvloeding van al-Jaber gelukt is of eventueel tot deals heeft geleid, is niet duidelijk. De BBC en het CCR hebben heel wat gesprekspartners opgebeld, maar de meesten weigerden commentaar.

Andere landen ontkenden dat er over commerciële deals is gesproken met al-Jaber, nog andere zeiden dat de gesprekken nooit plaatsvonden. Maar in minstens twee gevallen kregen de BBC en het CCR bevestigd dat er wel degelijk lobbygesprekken plaatsvonden. 

Het bureau van de Verenigde Naties dat instaat voor de organisatie van de klimaatconferentie (COP28) zei in een reactie dat van "een gastland altijd verwacht wordt een volledig neutrale positie in te nemen", zonder dus zichzelf te bevoordelen. 

Een woordvoerder van COP28 heeft intussen gezegd dat de documenten "niet juist zijn en niet gebruikt zijn tijdens vergaderingen" en zegt "heel ontgoocheld te zijn dat de BBC het materiaal niet beter heeft gecheckt".  

De VAE zelf ontkende tegenover de BBC niet dat sommige voorbereidende vergaderingen gebruikt werden voor zakengesprekken, maar voegde eraan toe dat "privégesprekken privé zijn".

Ze weigerden om verdere commentaar te geven over wat er tijdens de meetings was gezegd. Maar de focus zou hebben gelegen op "betekenisvolle klimaatinspanningen". 

Het is niet de eerste keer dat de organisatie van COP28 in opspraak komt. Eerder kwam de Britse krant The Guardian al met onthullingen over de dubieuze rol van COP28-voorzitter Sultan al-Jaber.

Al-Jaber zou zijn rol als COP-voorzitter en voorzitter van het staatsoliebedrijf Adnoc onvoldoende gescheiden kunnen houden. 

Dit nieuwe verhaal brengt de reputatie van al-Jaber verder schade toe en geeft opnieuw een knauw aan de geloofwaardigheid van olie- en gasexporteur VAE als gastland van een klimaatconferentie.

COP28 is een belangrijk forum om, zoals wetenschappers al lang vragen, zo snel mogelijk af te stappen van fossiele brandstoffen om de klimaatopwarming een halt toe te roepen. Al-Jaber zou dus, net in zijn rol voor de VN, het tegendeel hebben gedaan. 

Professor Michael Jacobs van de universiteit van Sheffield zegt dat de jongste onthullingen over al-Jaber "je naar adem doen happen omdat zijn gedrag zo hypocriet is". Ook de milieuorganisatie Greenpeace reageerde al: "Als de beschuldigingen kloppen, dan is dit totaal onaanvaardbaar en een echt schandaal", klinkt het.