Verenigd Koninkrijk en Griekenland maken (opnieuw) ruzie over Elgin Marbles: ontmoeting tussen premiers gaat niet door

De Griekse premier Kyriakos Mitsotakis zou normaal gezien vandaag met de Britse premier Rishi Sunak praten over thema's zoals migratie, het Israëlisch-Palestijnse conflict, de Russische invasie in Oekraïne, klimaatverandering en uiteraard de sculpturen.

Tegen journalisten zei Mitsotakis dat hij "erg ontgoocheld was door de plotse annulatie" van Sunak. Een ontmoeting met de vicepremier Oliver Dowden weigerde hij. 

"Griekenland en het Verenigd Koninkrijk hebben een zeer lange geschiedenis van vriendschap en samenwerking. De Griekse regering is buitengewoon verrast door dit besluit", aldus een woordvoerder nog.

De annulering van het overleg kwam er een ​​dag nadat Mitsotakis tegen de BBC had gezegd dat de beelden moesten worden teruggegeven aan Griekenland. Dat een deel van de friezen zich in Londen bevindt en de rest in Athene vergeleek hij met "het doormidden snijden van de Mona Lisa" (het beroemde werk van Leonardo da Vinci dat in het Louvre in Parijs hangt, red.).

"Net die uitspraak van Mitsotakis zou niet goed gevallen zijn bij Sunak", legt Bruno Tersago, correspondent in Griekenland, uit in "De ochtend" op Radio 1. "De Grieken zijn heel erg geraakt door wat Sunak heeft gedaan, dit is voorpaginanieuws in Griekenland. Ze vinden dat Sunak niet alleen hun premier, maar bij uitbreiding een heel land diplomatiek voor schut heeft gezet." 

"Ons standpunt is duidelijk", klinkt het bij een Britse conservatieve politicus die BBC News anoniem citeert. "De Elgin Marbles maken deel uit van de permanente collectie van het British Museum en horen hier thuis. Het is roekeloos voor welke Britse politicus dan ook om te suggereren dat hierover onderhandeld moet worden."

En dat is nu net wat Labour-leider Keir Starmer van de oppositie enkele dagen geleden gedaan heeft. "Hij zei tegen Mitsotakis dat hij Griekenland niets in de weg zou leggen mocht het land de beelden terugeisen", legt Tersago uit. 

"Het British Museum heeft altijd gezegd: we kunnen ze niet teruggeven omdat Griekenland er geen goeie plaats voor heeft", zegt Tersago. "Vroeger was het Akropolis-museum een heel klein gebouw, maar 14 jaar geleden is er een spiksplinternieuw, prachtig museum geopend aan de voet van Akropolis. Daar is er een verdieping volledig aan de Parthenon-friezen gewijd. Van de delen die in het British Museum staan zie je daar een kopie en zo is duidelijk te zien welke stukken ontbreken en welke origineel zijn."

Mitsotakis keert straks terug naar Griekenland, zonder de Britse premier of de vicepremier gesproken te hebben. Maar wat betekent dit nu voor de relaties tussen beide landen op lange termijn? "De diplomatieke plooien zullen wel worden gladgestreken, maar de terugkeer van de beelden, dat is een heel andere kwestie", benadrukt Tersago.

"Als het British Museum die stukken zou teruggeven, dan zullen er nadien hoogst waarschijnlijk ook andere landen stukken gaan terugeisen die in het verleden gestolen zijn. Want de Grieken zeggen dat de friezen echt gestolen zijn, terwijl de Britten altijd zeggen dat ze daar destijds "het ok van de Ottomaanse overheerser" voor hebben gekregen, maar dat staat toch ter discussie."