Verklapt Nederlandse vertaling van boek over Britse koningshuis naam van "racistische royal"? Boek tijdelijk uit rekken

"Endgame. Inside the royal family and the monarchy's fight for survival", oftewel "Eindstrijd. Chaos, onrust en wantrouwen: de Britse royals en hun gevecht om te overleven". Het boek van de Britse royaltywatcher Omid Scobie verscheen pas gisteren, maar er wordt al wekenlang druk gespeculeerd over de inhoud in de Britse pers. Het boek zou niet al te lief zijn voor de koninklijke familie, zo moest blijken uit enkele fragmenten die de tabloids naar eigen zeggen al wisten los te trekken.

Tegelijk met de Britse versie verscheen gisteren ook de Nederlandse vertaling. Maar die is onmiddellijk weer uit de rekken gehaald. Het boek onthulde namelijk de naam van de Britse royal die ten tijde van de zwangerschap van Meghan Markle een opmerking zou hebben gemaakt over de huidskleur van de baby. Over die "royal racist" wordt sindsdien met de regelmaat van de klok gespeculeerd.

In het Verenigd Koninkrijk was de vraag of de naam van die "royal racist" onthuld zou worden in het nieuwe boek van Omid Scobie. In 2020 schreef Scobie met "Finding freedom" al een eerste controversieel boek waarin hij het verhaal van Harry en Meghan in geuren en kleuren vertelde. En "Endgame" beloofde een reeks onthullingen over het reilen en zeilen bij de koninklijke familie.

Maar die specifieke onthulling is er niet bij. Scobie schrijft wel dat er twee mensen genoemd worden in de rel rond de "royal racist". Hij zegt ook hun identiteit te kennen, maar die niet prijs te geven uit juridische overwegingen. En inderdaad, er staan geen namen in de Engelstalige versie. Maar er zijn wél namen in de Nederlandse vertaling geslopen, zo stelden royalty-journalisten van de Nederlandse zender RTL vast.

Het gaat om (toen nog kroonprins, nu koning) Charles en de "prinses van Wales". Dat is Kate, de vrouw van kroonprins William. "Waar iedereen maar de hele tijd zat te wachten op die twee namen, lazen wij die tot onze grote verbazing in dat boek", zegt RTL-royaltywatcher Jeroen Snel in RTL Boulevard. "We zagen dat The Mirror die twee namen vroeg aan Omid Scobie. Hij gaf geen antwoord, maar hier staan ze gewoon in."

Het boek werd na die ontdekking meteen uit de rekken gehaald. Xander Uitgevers, de uitgeverij in Nederland, verspreidde een korte mededeling. "Xander Uitgevers ziet zich genoodzaakt het boek Eindstrijd van Omid Scobie tijdelijk uit de handel te nemen. Er is een fout ontstaan in de Nederlandse editie. Er wordt in de vertaling aan een rectificatie gewerkt."

Intussen laat Xander Uitgevers weten dat een "gerectificeerde versie" van de Nederlandse vertaling volgende week weer in de winkels zal liggen. Dat gebeurt op 8 december, zegt een woordvoerder.

RTL nam contact op met Omid Scobie toen ze de naam van Charles zagen staan. Volgens RTL schrok de auteur toen hij hoorde dat er in de Nederlandse versie wel namen stonden. Nadien zijn klaarblijkelijk de nodige stappen ondernomen om het boek uit de handel te halen. Later kon RTL Scobie weer spreken. "Het boek is in meerdere talen verkrijgbaar. Jammer genoeg spreek ik geen Nederlands, dus heb ik die versie niet zelf kunnen zien. Maar als er vertaalfouten in zitten, ben ik er zeker van dat de uitgever dat wel zal opvangen", zei hij in een korte videoboodschap.

Hoe die namen dan in de Nederlandse vertaling beland zijn, is een raadsel. Obie's uitspraken bij RTL lijken te suggereren dat er nooit een eerdere versie van het boek bestaan heeft waarin namen genoemd worden. "Ik heb de Engelse versie geschreven. Er is nooit een versie geweest van mijn handen waarin namen zijn genoemd", klinkt het.

"De Amerikaanse uitgever laat alle persen in Nederland stilleggen. Er lagen al boeken in de winkelrekken, die moesten er weer worden uitgehaald. Dat doe je niet zomaar", bedenkt royaltywatcher Jeroen Snel zich. "Deze versie had niet de winkels mogen halen in Nederland."

Ook de Nederlandse royaltyjournalist Rick Evers kreeg een exemplaar van de Nederlandse vertaling toegestuurd. Op Twitter vertelt hij wat hij las.

"Niemand weet blijkbaar hoe die naam in de Nederlandse vertaling is beland. Wat een vreemd verhaal is dat", zegt Harry De Paepe, auteur en expert Verenigd Koninkrijk. "Zou het kunnen dat die naam in eerdere versies van het boek stond en dat die eruit gehaald is in een nieuwere versie? En dat men dat dan in de Nederlandse vertaling vergeten is? De publicatie van het boek is ook uitgesteld. Het zou een logische verklaring kunnen zijn, maar wie zal het zeggen?"

Het boek staat nu in ieder geval volop in de schijnwerpers. Volgens De Paepe kunnen we zelfs een promostunt niet uitsluiten. "Scobie staat bekend als iemand die weet hoe hij goed promo moet maken. Dat is net het gekke. Alles kan op dit moment, hier hangt zoveel mist rond dat dat óók een mogelijkheid is."

Voor de uitgeverij is het alleszins geen lachertje om boeken uit de rekken te moeten halen. "Bovendien zegt Scobie dat hij de naam nooit geschreven heeft en dat de uitgever het wel zal oplossen. Hij legt het probleem bij die uitgever, wat niet echt netjes is", vindt De Paepe.

Na zijn studies journalistiek ging Omid Scobie aan de slag bij het Britse celebrity-magazine Heat. Elf maanden later verkaste Scobie naar het Europese kantoor van het populaire Amerikaanse entertainmentblad Us Weekly. Zijn voornaamste opdracht bestond erin de Britse royals te volgen, een thema waarin hij naar eigen zeggen niet de minste interesse had. Maar hij beet zich erin vast.

"De royals zijn big business in de VS. En Us Weekly was als tweede populairste weekblad in VS ook voor de royals zelf interessant", zei hij daar later over. "Ik zette alles op alles om er zeker van te zijn dat ik dicht bij elke persoon in hun leven stond, en iemand werd bij wie mensen in het paleis zich op zijn minst veilig genoeg voelden om aan te spreken als er een verhaal moest worden rechtgezet."

Scobie werd royaltywatcher voor het druk bekeken ontbijtprogramma "Good morning America" en ABC News. En dat gebeurde nog meer vanaf 2016, toen de Amerikaanse actrice Meghan Markle ten tonele verscheen als vriendin en later echtgenote van Harry. Scobie was geïntrigeerd en werkte zich op als kenner van het veelbesproken koppel. Toen Harry en Meghan in 2020 hun vertrek uit de koninklijke familie aankondigden, was hij er als de kippen bij.

Later dat jaar verscheen zijn eerste boek "Finding freedom: Harry and Meghan and the making of a modern royal family". Binnen de 5 dagen werden meer dan 31.000 exemplaren verkocht in het Verenigd Koninkrijk alleen al. In augustus 2021 kwam een versie met een toegevoegde epiloog uit, waarin Scobie het onder meer over het interview van Harry en Meghan bij Oprah Winfrey had. Sinds 2021 werkt hij als royaltyredacteur voor Harper's Bazaar.

"Omid Scobie is een vriend van vrienden van Harry en Meghan, dat zegt al iets", zegt Harry De Paepe. "Hij sprak nooit rechtstreeks met hen, maar via via. Hij heeft er eerder wel mee gewerkt voor zijn eerste boek. In het Verenigd Koninkrijk beweert men dat dit een "Sussex-boek" is, pro Harry en Meghan dus, en dat de onthullingen over de koninklijke familie uit die hoek komen, als een aanval."