Maak kennis met Tim van Steendam, ghostwriter van premier Alexander De Croo: "Soms zaten we om 7 uur samen aan ontbijt"

Begin deze week is "Waarom het beste nog moet komen" verschenen, een boek waarin premier Alexander De Croo (Open VLD) zijn ideeën en inzichten deelt over de toekomst.

Wie zich afvroeg waar hij de tijd vond om een boek te schrijven, vindt het antwoord zwart op wit in het dankwoord op het einde. "Ik dank graag van harte Tim van Steendam, die dit boek heeft opgetekend," staat er te lezen.

Dat is een unicum, want doorgaans wordt de ghostwriter niet als dusdanig vernoemd in een boek, aldus van Steendam. Omdat de premier er geen doekjes om windt, kan van Steendam een inkijk geven in het schrijfproces.

De rolverdeling tussen de ghostwriter en de premier was van meet af aan zeer duidelijk: de premier levert alle ideeën, de ghostwriter schrijft ze neer en vervolgens heeft de premier het laatste woord.

"Mijn job is om op een zo goed mogelijke manier weer te geven wat de premier wil vertellen," aldus van Steendam. Concreet betekent dat: talloze gesprekken voeren.

Die gesprekken vonden voornamelijk plaats in de vroege ochtend, voor de eerste afspraak in de overvolle agenda van De Croo.

"Soms zaten we om 7 uur 's ochtends samen aan het ontbijt, met een croissant en een eitje. Op andere dagen ging ik mee naar zijn kabinet, waar ik ook kon overleggen met zijn medewerkers. Zij konden me voorzien van extra cijfermateriaal en anekdotes."

"Eén keer zijn we in Michelbeke gaan wandelen met zijn hond. Je merkt dat je dan meteen een ander gesprek voert, en die extra laag had ik nodig voor het boek."

Een ghostwriter moet vooral goed kunnen luisteren en empathisch zijn. Dat laatste is niet altijd even simpel, vertelt van Steendam. "Voor het voorwoord had ik een scène geschreven waarin De Croo 's nachts mijmerend door de gangen van het parlement dwaalt, langs de bustes en schilderijen van zijn voorgangers."

"Met die scène wilde ik zijn staatsmanschap in de verf zetten, maar ik kreeg al gauw te horen dat de premier zo helemaal niet in elkaar zit. Hij is geen mijmeraar, maar een doener. Dus toen moest ik mijn focus verleggen, en een andere, directere stijl gaan hanteren."  

Die betrokkenheid van de premier en zijn team voelde van Steendam continu. "Elk woord wordt omgedraaid en langs verschillende kanten bekeken. Dat is ook nodig, zeker als premier."

"Ik ken als ghostwriter niet altijd de gevoeligheid van bepaalde woorden. Als er bijvoorbeeld een paar jaar geleden een conflict is geweest, en er is een bepaald woord gevallen, moet je dat woord niet gaan hergebruiken."

Schrijven voor de premier is extra bijzonder, maar gelukkig was van Steendam niet aan zijn proefstuk toe. Hij schreef eerder al boeken voor Tom Boonen, wielrenner Frank Vandenbroucke, Jean-Marie Pfaff en Natalia. Een bijzondere job, waarvoor je best je ego aan de kant schuift.

Als ghostwriter moet je je plaats kennen, vertelt van Steendam. Sommige mensen houden je medewerking aan hun boek liever voor altijd geheim, anderen zijn er opener over. "Ik voel een grote erkentelijkheid van premier De Croo. Net omdat die appreciatie en openheid er wel zijn, kan ik dit allemaal vertellen. Anders had ik hier niet gezeten."