Venezolaans president Maduro aast op olierijk gebied in buurland Guyana
Het Zuid-Amerikaanse land Venezuela wil zijn grenzen uitbreiden en het naburige Essequibo inlijven. Maar dat stuk land ligt volledig op het grondgebied van buurland Guyana. Reden van de spanningen? Kortgeleden kondigde Guyana een nieuwe olievondst aan in Essequibo van meer dan tien miljard vaten. De Venezolaanse president Nicolas Maduro legt de vraag zondag voor in een referendum aan de bevolking.
Essequibo is niet zomaar een klein stuk van Guyana, het gaat om twee derde van het Zuid-Amerikaanse land. Het dispuut over de betwiste grens bestaat al veel langer. Voor Guyana is de huidige grens de juiste, omdat de Britse kolonisator ze in 1899 heeft vastgelegd voor een arbitragehof. Guyana heeft recent het hoogste hof van de Verenigde Naties ingeschakeld om deze grens te erkennen.
Venezolaanse kinderen leren op school dat Essequibo een deel van Venezuela is
Venezuela daarentegen houdt vol dat de rivier de Essequibo de oostelijke grens vormt, want zo is ze in 1777 vastgelegd tijdens de Spaanse kolonisatie. “Venezolaanse schoolkinderen lezen tot op vandaag in schoolboeken dat Essequibo een deel van Venezuela is”, vertelt Latijns-Amerika-expert Ernesto Rodriguez Amari in VRT NWS "Laat". “De meerderheid denkt er dus dat het een gestolen stuk land is.”
Olievondst drijft spanningen op
Een nieuwe olievondst in Essequibo heeft de zaak nu opnieuw in een stroomversnelling gebracht. “We weten al sinds 2013 dat Essequibo een olierijk gebied is. Maar kortgeleden kondigde Guyana aan een nieuwe olievondst te hebben gedaan, goed voor zeker 10 miljard vaten. Een vondst die de economie van Guyana, die het al goed doet, nog verder zou stimuleren.”
De economie van Venezuela zit daarentegen in het slop. “Het land kampt met een oorlogseconomie en een tekort aan levensnoodzakelijke middelen als voedsel en medicatie”, vertelt Rodriguez Amari. “Zo’n 8 miljoen inwoners zijn Venezuela al ontvlucht. Ze hebben de olie broodnodig.” Ook niet toevallig: in 2024 komen er wellicht nieuwe presidentiële verkiezingen aan. ”Spreken over het aanhechten van Essequibo past perfect binnen een herverkiezingsstrategie van president Maduro.”
BEKIJK: Zuid-Amerika-expert legt in Laat de situatie uit rond het "gestolen land" Essequibo:
Mogelijke impact van het referendum
Zondag vraagt de regering van Venezuela in een referendum aan haar bevolking of het olierijk gebied in buurland Guyana Venezolaans moet worden. Het referendum heeft geen bindende gevolgen. "Toch mogen we de uitslag niet onderschatten".
“Maduro probeert de bevolking achter zich te scharen om maatschappelijk draagvlak te creëren. Dat geeft hem legitimiteit, zowel nationaal als internationaal, om een eventuele mobilisatie van zijn leger te verantwoorden. Venezuela beschikt over een van de grootste legers in Latijns-Amerika. Bovendien heeft Maduro nauwe banden met Rusland. “En ook Rusland beschikt over soldaten in Venezuela.”
De Braziliaanse president Lula wil een escalatie vermijden, wellicht zal Maduro luisteren
Toch is de kans op een militaire escalatie eerder klein, zegt expert Rodriguez Amari. Brazilië, buurland van zowel Venezuela als Guyana, is in contact met beide landen om naar een vreedzame oplossing te zoeken. “De Braziliaanse president Lula wordt in Latijns-Amerika gezien als een zeer sterke figuur. Hij heeft goede banden met Maduro en zetelt momenteel in de veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Hij wil een escalatie vermijden, en Maduro zal wellicht naar hem luisteren.”
