Premier Alexander De Croo (Open VLD) die samen met de Franse president Emmanuel Macron en de Amerikaanse klimaatgezant John Kerry de verklaring aankondigt dat twintig landen tegen 2050 de beschikbare kernenergie willen verdrievoudigen. De premier die staat te blinken op de foto tussen de twintig staats- en regeringsleiders die zich daartoe engageren. En de premier die samen met Macron en de directeur-generaal van het Internationaal Atoomenergieagentschap Rafael Grossi de eerste Nuclear Energy Summit aankondigt in België. Het moge duidelijk zijn dat De Croo op de klimaattop in Dubai stevig mee voorop loopt in de strijd voor meer kernenergie.

Nochtans klopt het plaatje niet helemaal. België heeft het verdrag voor de verdrievoudiging van kernenergie helemaal niet mee ondertekend. En dat België onder leiding van De Croo echt vol de kaart trekt van kernenergie, is ook overdreven. Ja, de premier opperde dat de twee jongste kerncentrales weleens twintig jaar langer kunnen draaien in plaats van de tien jaar die hij samen met minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) onderhandelde. En hij ziet er wel heil in om Tihange 1 – dat in oktober 2025 dicht moet – toch nog te verlengen. Maar dat zijn beslissingen die de volgende regering zal moeten nemen. En louter de suggestie was al voldoende om de groene coalitiepartners de gordijnen in te jagen.

Karikaturen

“Het verraste me, het maakte me kwaad. Hij klonk niet als een eerste minister, maar als een Open VLD-kandidaat”, zei federaal klimaatminister Zakia Khattabi (Ecolo) bij RTL-TVI. “Hij moet stoppen met problemen te zaaien en hij mag zijn positie als premier niet misbruiken om de Open VLD-agenda aan te snijden.”

Het optreden van de premier in Dubai wordt op dezelfde lijn gezet. “Een doorzichtige campagnetruc”, is de lezing binnen Groen. “Aan de hand van karikaturen probeert De Croo zich in de discussie te wurmen. En het is ook nog eens een strategische fout, want hij loopt N-VA achterna. Het beeld blijft van een premier die zwalpt van het ene standpunt naar het andere. Alsof je mensen op zes maanden kunt doen vergeten wat de regering al drie jaar aan het doen is.”

Bij N-VA zijn ze dat al zeker niet vergeten. Daar hebben ze maar een tweet van twee jaar geleden op te diepen van huidig Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Gwendolyn Rutten (Open VLD), die de beslissing toejuichte van de regering-De Croo om de kernuitstap te bevestigen. “Sterk werk, premier”, luidde het toen.

Het is pas na de Russische invasie van Oekraïne dat Open VLD de bocht maakte naar meer kernenergie. En intussen trekt de partij stevig op dat pad door. Een kwestie van pragmatisch zijn, klinkt het bij de partij. “Hoe je het ook draait of keert, je zal kernenergie nodig hebben om de klimaatdoelstellingen te halen. Het pijnpunt is dat je met kernafval zit, maar ga maar na. In Duitsland hebben ze kernenergie vaarwel gezegd en het heeft hun uitstoot geen goed gedaan. In Frankrijk hebben ze kernenergie behouden en hun uitstoot ziet er veel beter uit. Het probleem van de groenen is dat ze tegen de realiteit in willen reageren.”

Verkiezingscampagne

Voor wie er nog aan zou twijfelen: kernenergie zal een stevig luik zijn van de verkiezingscampagne, die intussen duidelijk snelheid aan het maken is. Twee kerncentrales – de zogenaamde scheurtjescentrales Doel 3 en Tihange 2 – zijn intussen gesloten. Definitief lijkt het, hoewel verschillende partijen als N-VA en MR nog hopen dat terug te kunnen draaien. Drie andere centrales gaan dicht in de loop van 2025. Enkel de twee jongste zullen tien jaar langer blijven draaien.

En dan heb je nog de heilige graal van de SMR’s, kleinere reactoren die makkelijker aan en uit te zetten zijn en minder afval produceren. Maar het zal nog wel snel twintig jaar duren voor die er zijn. De federale regering heeft alvast 100 miljoen euro vrijgemaakt voor het onderzoek naar die SMR’s. Alle andere nucleaire ambities van De Croo zijn geen regeringsstandpunten.

LEES OOK. Slechts één partij ziet voorstel van De Croo over kerncentrales niet zitten: “Regeerakkoord is duidelijk”