Geen traktaties meer in Nederlandse scholen: hoe kan het anders?
Verschillende scholen in Nederland hebben beslist dat er niet meer mag getrakteerd worden wanneer een leerling jarig is. Voor sommige ouders is het gewoon te duur. Tineke Leffelaer van Feestvarken vzw hoopt dat de Vlaamse scholen volgen. Ze geeft tips hoe het anders kan.
Cupcakes bakken, fruitspiesjes maken, wafels kopen: een traktatie op school kan behoorlijk stresserend zijn voor ouders. Extra stresserend is het wanneer je die traktatie voor pakweg 23 kinderen helemaal niet kan betalen. Om de welvaartsverschillen tussen kinderen minder zichtbaar te maken, stoppen verschillende Nederlandse scholen ermee.
Ook Tineke Leffelaer is voorstander van zo’n afschaffing. Ze werkt voor Feestvarken, een vzw die onder meer verjaardagspakketten maakt voor kinderen in armoede. “We geven workshops op scholen en laten hen ook nadenken over hun traktatiebeleid”, zegt ze in “De wereld van Sofie” op Radio 1. “ Waarmee ik niet wil zeggen dat een verjaardag niet mag gevierd worden.”
“Kinderen blijven thuis op verjaardag”
Er zijn geen exacte cijfers over hoeveel ouders er met zo’n traktatie worstelen, maar Leffelaer heeft wel weet van kinderen die op hun verjaardag niet naar school gaan. “En dat zijn er best veel.”
Scholen zeggen wel vaak dat een traktatie niet hoeft, maar ouders voelen toch een druk om mee te doen “en dan gaan ze overcompenseren.” Ze kopen extra veel, zodat de armoede niet zou opvallen.
“Gezonde voeding is tegenwoordig ook heel belangrijk op school. Heel vaak wordt er gegrepen naar fruit als traktatie, en dat is niet altijd zo goedkoop.” En daarnaast zijn er natuurlijk ook nog de hobby’s waar ook ‘moet’ getrakteerd worden, en de verjaardagsfeestjes buiten de school.
Hoe kunnen scholen het anders doen?
“Als ik op scholen langsga, vraag ik altijd aan de kinderen wat ze leuk vinden aan jarig zijn. Wat blijkt? Kinderen willen gewoon eens in de aandacht staan, of samenzijn met vrienden en familie. Maar ik heb nog nooit van kinderen gehoord dat ze het leuk vinden om te trakteren.”
Leffelaer geeft scholen ook tips hoe ze het anders kunnen aanpakken. “Het gaat om een klein beetje aandacht, om een dag die net iets anders is dan alle andere dagen.”
Alternatieve manieren om een verjaardag te vieren in de klas
- De school zet een pot met letterkoekjes in de klas. De jarige mag de koekjes uitdelen.
- Knutsel aan het begin van het schooljaar verjaardagskaarten. De jarige mag er eentje uit de stapel trekken.
- Zet een ‘bonnetjespot’ met leuke opdrachten in de klas. De jarige trekt een papiertje uit de pot, en mag dan bijvoorbeeld met zijn lievelingskleur schrijven. Of krijgt 10 minuten vrije tijd.
- De jarige mag kiezen welk lied er gezongen wordt.
- Kleine kinderen kunnen kiezen welk verhaal er voorgelezen wordt.
In Vlaanderen zijn alvast enkele scholen gevolgd. Andere scholen worstelen er nog mee, ze zijn eraan gehecht. “Ze vinden het normaal dat er getrakteerd wordt, want het is een traditie.”
“Maar voor alle duidelijkheid: de traditie wil ik niet afschaffen. Vier die verjaardag, maar laat de verschillen tussen mensen vallen", besluit Tineke Leffelaer.
BELUISTER - Tineke Leffelaer (Feestvarken vzw) in "De wereld van Sofie"
