Voor rokers wordt het vanaf dit weekend moeilijker om aan sigaretten te geraken. Het is de bedoeling dat de klassieke sigarettenautomaten in cafés en andere horecazaken volledig verdwijnen. De nieuwe maatregel is de zoveelste stap in de strijd tegen tabak, nadat de voorbije jaren ook al de regels op tabaksreclame werden verstrengd.

“Het is de bedoeling dat sigaretten op café kopen definitief verleden tijd is”, zegt Paul Van den Meerssche, diensthoofd inspectie bij de FOD Volksgezondheid. “We hebben daarom aan de sector gevraagd om alle tabaksautomaten in horecazaken uit te schakelen en weg te doen.”

Het nieuw verbod maakt deel uit van het tabaksplan van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). De beslissing werd vorig jaar al genomen, maar de horeca kreeg tot dit weekend de tijd om maatregelen te nemen. Door de verkoop via automaten te verbieden, moeten tabaksproducten minder vlot beschikbaar worden en wordt het ook eenvoudiger om het verbod om tabak aan minderjarigen te verkopen te handhaven. “De toestellen staan immers vaak op plaatsen die ’s nachts worden bezocht, geregeld ook door jongeren. In principe bestaan er ‘age coins’ die moeten voorkomen dat min-achttienjarigen sigaretten uit een automaat kopen, maar minderjarigen blijken daar vlot aan te geraken”, zegt Paul Van den Meerssche.

LEES OOK. Regering bant sigarettenautomaten uit de horeca

Het voorbije jaar werden door de FOD Volksgezondheid 267 controles uitgevoerd bij tabaksautomaten. Bij 14 procent van de controles werden inbreuken vastgesteld. De controles na dit weekend zullen er vooral op toezien dat de sigarettenautomaten niet meer functioneel zijn. “We gaan eerst sensibiliserend optreden en horecazaken een waarschuwing geven als ze het verbod niet naleven”, zegt Van Den Meerssche. “Op termijn zullen we wel repressief optreden en riskeert men processen-verbaal en boetes bij inbreuken.”

“Eerst zullen we horecazaken een waarschuwing geven als ze het verbod niet naleven, maar op termijn riskeert men pv’s en boetes”

Paul Van den Meerssche

FOD Volksgezondheid

In supermarkten mogen de automaten wel blijven, omdat de producten daar bijna volledig uit het zicht van de consument zijn gehaald en er een leeftijdscontrole gebeurt aan de kassa. De automaten ook daar verbieden zou er net toe kunnen leiden dat de tabak weer zichtbaar aan de kassa wordt verkocht, is de redenering. Bovendien is er in een supermarkt meer sociale controle dan in een horecazaak.

Opmerkelijk: los van automaten is het voor cafés of horecazaken niet verboden om losse pakjes sigaretten te verkopen achter de toog. “Maar we merken dat horecazaken daar zelf niet voor staan te springen uit schrik voor diefstal. Door het verbieden van de automaten, gaan we er sowieso van uit dat er minder sigaretten verkocht zullen worden”, zegt Paul Van den Meerssche nog.