In Duitsland heeft een woordvoerder van de regering gezegd dat Duitse Turken niet zullen mogen stemmen als Erdogan een referendum houdt over de invoering van de doodstraf in Turkije. Eerder had Martin Schulz, de sociaaldemocratische uitdager van bondskanselier Angela Merkel, al zo’n oproep gedaan in een interview. Daarop kon Merkel natuurlijk niet achterblijven.

Ook bij ons waren de Vlaamse regeringspartijen CD&V, Open Vld en N-VA er snel bij om een ferm standpunt in te nemen. Dat valt alleen maar toe te juichen. Het bannen van vuurpelotons, elektrocuties, gifinjecties, ophangingen of wat voor vorm van terechtstelling dan ook is een hoeksteen van onze rechtstaat en een kernwaarde in de Europese Unie. Een buitenlandse overheid toestaan om daarover bij ons campagne te voeren en te laten stemmen, kan geen optie zijn.

De Turkse president Erdogan zei in volle campagne half april dat hij snel de doodstraf wil invoeren, “desnoods via een referendum”, als hij niet voldoende steun krijgt in het parlement. In zijn eerste toespraak na zijn overwinning herhaalde hij dat.

De stemmen van de anderhalf miljoen Turken in het buitenland kunnen voor hem dan opnieuw belangrijk worden. Die van de Belgische Turken ook: maar liefst 77 procent sprak zich op die paaszondag uit vóór een forse uitbreiding van de macht van de Turkse president.

De vraag is hoe we Erdogan een halt kunnen toeroepen. Toen Turkse politici her en der in Europa campagne voerden, bleek dat wij geen wettige middelen hebben om dat te verbieden, behalve dan een creatieve interpretatie van de ‘handhaving van de openbare orde’. De N-VA heeft een wetsvoorstel klaar dat een verbod van buitenlandse campagne-activiteiten mogelijk maakt en dat misschien kan worden uitgebreid tot referenda. Maar er was nog geen eensgezindheid over dat voorstel.

Volgens de Duitse woordvoerder moet de regering altijd zijn toestemming geven voor stemmingen, ook als die plaatsvinden in ambassades of consulaten die in principe tot het betreffende land behoren. Als dat klopt, kan dat bij ons dan niet?

Toevallig net gisteren zei premier Charles Michel dat de Europese Unie de onderhandelingen over de toetreding van Turkije moet stopzetten, al behoren die tot de deal over de opvang van vluchtelingen. Michel vindt dat Europa zich niet meer onder druk mag laten zetten. Ook Oostenrijk liet intussen weten dat het Turkse inwoners zal verbieden om over de doodstraf te stemmen.

De nieuwe, fermere opstelling tegen Turkije is een goede zaak. We hebben een deel van onze ziel moeten verkopen om de vluchtelingenstromen te stoppen. We moeten ze niet helemaal verpatsen om Erdogan niet tegen de haren in te strijken.

.