Luchtvervuiling in Gent daalt in 10 jaar tijd: helft minder koolstof, derde minder stikstof en fijn stof

Een rapport van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) toont dat de luchtvervuiling in Gent stelselmatig blijft afnemen. Het rapport geeft recente cijfers en vergelijkt ze ook met de metingen sinds 2005. Zowel de gemeten waarden in stikstofdioxide, fijn stof en koolstof blijven dalen. De luchtvervuiling in Gent zit wel nog boven de normen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), net zoals elders in Vlaanderen. De metingen gebeurden in het centrum van de stad, de rand en de kanaalzone. Het rapport gaat niet dieper in op de effecten van het circulatieplan dat sinds 2017 van kracht is. De luchtvervuiling door het verkeer neemt voor alle gemeten stoffen wel af de voorbije jaren. 

In Gent valt vooral de uitstoot van koolstof fors terug. De gemiddelde concentraties zijn op tien jaar tijd met de helft teruggevallen. Dat komt onder meer door de modernisering van het wagenpark en de strengere normen. Ook de invoering van de lage emissiezones (LEZ) in Gent en Antwerpen heeft een positieve impact op de uitstoot in Vlaanderen. De meetresultaten tonen wél een vertekening vorige winter. Door de energiecrisis zijn er (nog) meer gezinnen beginnen te verwarmen met houtkachels. Het zorgde voor een verhoging van uitstoot in koolstof. Die lag hoger dan 2021 en 2020. De populariteit van de houtkachels zorgt ook voor andere luchtverontreiniging (zie verder). 

De luchtvervuiling met stikstof neemt ook af in vergelijking met 2005. Gemiddeld daalde de jaarconcentratie met een derde. De waarden in Gent zijn echter nog altijd goed voor 10 procent van de Vlaamse uitstoot. Vooral de industrie is daar de grootvervuiler, met staalbedrijf ArcelorMittal als koploper. Het bedrijf investeert fors in een properder productieproces, dat zal pas binnen enkele jaren te zien zijn in de meetresultaten. De stikstofuitstoot in de industrie ligt nu op hetzelfde niveau als in 2005. Het zijn de energiesector en het verkeer die voor de daling zorgen. 

Bij het fijn stof is het verhaal complexer. Daar is de uitstoot door het verkeer en de huishoudens sinds 2015 niet meer teruggelopen. In het centrum van de stad zijn ze nu de belangrijkste bronnen van fijn stof. De populariteit van de houtkachel is daar deels mee voor verantwoordelijk. In de rand en zeker in de kanaalzone is de industrie de grootste producent van fijn stof. Al moet het gezegd dat de industrie vanaf 2015 fors minder fijn stof uitstootte. De impact is groot op de totale uitstoot, die ligt nu een derde lager dan tien jaar geleden. Opnieuw is ArcelorMittal de allergrootste vervuiler.  

De VMM vermoedt dat de koolstofuitstoot in heel Vlaanderen nog verder zal verminderen door de LEZ’s in Gent en Antwerpen. De emissiezones verstrengen ook waardoor de komende jaren ook de stikstofuitstoot door het verkeer verder zal dalen. Ook de inspanningen in de industrie, zeker die van staalfabriek ArcelorMittal, zullen de komende decennia impact hebben in het Gentse én de rest van Vlaanderen.