De aanleiding van het conflict is het afspringen van onderhandelingen over een nieuw cao voor de twee bedrijven. Dit in tegenstelling tot de raffinaderij van TotalEnergies in de haven, waar vakbonden en werkgevers het wel eens raakten. “TotalEnergies zegt al een tijd dat ze de arbeidsvoorwaarden voor de werknemers in de petrochemie en de chemie willen gelijktrekken”, zegt ABVV-secretaris Levi Sollie. “Maar wanneer we de cao voor de raffinaderij naast het voorstel voor de chemiefabrieken leggen, zien we dat dat niet het geval is. Zo liggen de voorgestelde bonussen voor de chemiemedewerkers een pak lager dan die voor het personeel in de raffinaderij.”

Naast de onvrede over de arbeidsvoorwaarden en lonen zijn de medewerkers ook niet te spreken over een plan om de portierstaken aan de fabrieken te gaan uitbesteden. Momenteel zit er nog eigen personeel aan de ingang, maar die jobs zouden naar een externe beveiligingsfirma gaan.

Gedwongen opvordering

Nadat de directie en de vakbonden vrijdag zonder akkoord waren uiteengegaan, brak op zaterdag een spontane staking uit. Bij de wissel van de vroege en late ploeg weigerde het personeel opnieuw aan de slag te gaan. Beide fabrieken zijn sevesobedrijven die met gevaarlijke stoffen werken, wat betekent dat er steeds personeel aanwezig moet zijn om de veiligheid te bewaren. Dat was afgelopen weekend niet het geval, waardoor de gouverneurs van Antwerpen en Oost-Vlaanderen de politie moesten inschakelen om personeel aan het werk te zetten.

Antwerps gouverneur Cathy Berx bevestigt bij ATV de uitzonderlijke maatregel. “Belangrijk is wel dat het opvorderen nooit mag gebeuren om de gewone economische activiteit verder te laten doorgaan, waardoor er ook winsten worden gegenereerd. Dat zou neerkomen op het breken van de staking.”

Toch geeft ABVV-secretaris Sollie aan dat de productie in beide fabrieken nog in bepaalde mate verderloopt. “De opvordering is niet bevorderlijk geweest voor de wil van mensen om weer te komen werken. Ze liep ook niet zoals het moet: sommige mensen kregen politie aan de deur, maar werden bij de fabriek weer weggestuurd omdat er al te veel medewerkers waren.”

Verzoeningsvergadering

Een sociaal bemiddelaar moet nu proberen om beide partijen opnieuw rond de tafel te krijgen. Woensdagochtend staat een verzoeningsvergadering gepland op het kabinet van minister Pierre-Yves Dermagne (PS).

TotalEnergies geeft aan opnieuw te willen onderhandelen, maar stelt ook dat daarvoor eerst een einde moet komen aan de staking. “Onze medewerkers kennen vanzelfsprekend de veiligheidsprocedures en zijn zich bewust van de risico’s wanneer de fabrieken niet normaal opereren. De context is voor iedereen duidelijk. Het is dan ook jammer dat dan nog steeds een wilde staking uitbreekt”, zegt een woordvoerder van het bedrijf.