Regering bereikt akkoord over krantenbedeling: steun tot 2026

Om kranten en magazines voor dag en dauw in de bus van abonnees te bezorgen, betaalt de overheid jaarlijks een subsidie van 175 miljoen euro. Tot nu toe kon bpost - voor de helft in handen van de overheid - altijd die concessie binnenrijven.

Toen de federale regering dit jaar op zoek ging naar een nieuwe verdeler en begunstigde van de 125 miljoen euro subsidies (de regering besliste eerder om de subsidie met 50 miljoen euro te verminderen, red.), kwam niet het staatsbedrijf, maar wel commerciële spelers PPP en Proximy als goedkopere winnaars uit de bus. Alsnog kiezen voor het duurdere bpost was geen optie: de ‘gewonnen’ concurrenten zouden dan ongetwijfeld naar de rechtbank trekken.

In plaats van 125 miljoen euro per jaar toe te kennen aan distributiefirma PPP komt er een overgangsregeling. De huidige concessie wordt een laatste keer verlengd met zes maanden. Dat zou gepaard gaan met een steun van ongeveer 75 miljoen. Voor 2024 is er 28,5 miljoen euro steun voor het belastingkrediet. Na 1 juli 2024 wordt de krantenconcessie volledig geschrapt.

In de plaats komt er wel fiscale steun vanaf 2025 van 50 miljoen euro per jaar, voor krantenuitgeverijen en vzw’s die ledenblaadjes uitgeven. Die geldt tot 2026. De volgende regering zal moeten beslissen hoe het daarna verder moet.

De fiscale steun bestaat uit een belastingkrediet voor de commerciële uitgevers en voor het middenveld. De uitgevers, zoals DPG Media - het moederbedrijf van deze krant - en Mediahuis - van onder meer ‘De Standaard’ en ‘Het Nieuwsblad’, zouden enkel fiscale steun krijgen voor de dunbevolkte gebieden. Dat zijn zones waar minder dan tweehonderd inwoners per vierkante kilometer zouden wonen. Tweehonderd gemeentes zouden onder die grens vallen: één vierde ligt in Vlaanderen, drie vierde in Wallonië.

Er is ook een oplossing voor tijdschriften van vzw’s, denk aan ‘Visie’ van de Christelijke Mutualiteit, het weekblad ‘Kerk&Leven’ en het magazine van Greenpeace of 11.11.11. Ze kunnen via vennootschapsbelasting een korting krijgen. Dat geldt voor levering op heel het Belgisch grondgebied, dus niet alleen in de dunbevolkte gebieden. De redenering? Zonder die steun zijn die boekjes ten dode opgeschreven.

Tot slot is er ook een tegemoetkoming voor dagbladhandelaars als compensatie voor het transport. Dat zou over 2 à 3 miljoen euro per jaar gaan.

De krantensubsidies worden dus geschrapt en er komt een nieuwe regeling van 50 miljoen euro per jaar bij. Dat is dus een besparing van zo’n 75 miljoen euro per jaar, aangezien de krantenconcessie normaal gezien 125 miljoen euro per jaar zou kosten.

Voor bpost blijft het onduidelijk wat de operationele en financiële impact zal zijn ná de overgangsregeling. “Dat zal afhangen van het commercieel aanbod dat wordt uitgewerkt, en waarvoor bpost in gesprek gaat de uitgevers. De onderneming werkt aan het beperken van die impact”, klinkt het.

Het bedrijf zegt dat het vorig jaar een omzet van ongeveer 265 miljoen euro realiseerde op de verdeling van kranten en tijdschriften, inclusief de vergoeding van de overheid en de inkomsten van de uitgevers. De winstmarge (ebit) lag onder de 7,5 procent.

“We zullen met alle interne en externe stakeholders overleggen om onze volgende stappen te bepalen en het toekomstige aanbod voor persdistributie uit te werken”, zegt topman Chris Peeters. “bpost heeft de mensen en de middelen om de distributie van kranten en tijdschriften op een kwalitatieve en duurzame manier uit te voeren. Het bedrijf blijft sterk geloven in een model waarin medewerkers goede arbeidsomstandigheden en een eerlijk loon krijgen.”

Concurrent PPP, dat voor de aanbesteding van het krantencontract als beste uit de bus kwam, kondigde eerder al aan dat het naar de Raad van State zal stappen als de aanbestedingsprocedure niet zou worden gerespecteerd. Topman Michel d’Alessandro bevindt zich dinsdag in Finland en heeft nog niet gereageerd op de nieuwe ontwikkelingen.

Door het akkoord over de verdeling van de kranten wordt discriminatie weggewerkt en krijgen de dagbladhandelaars de steun waar ze recht op hebben. Zo reageert Unizo dinsdagavond. De ondernemersorganisatie ziet daarbij haar eis van gelijk speelveld en het wegwerken van de concurrentievervalsing ingewilligd, maar is opmerkzaam over de hoogte van tegemoetkoming.

In de huidige regeling worden volgens Unizo de rechtstreekse abonnementen gesubsidieerd via de persconcessie aan een logistieke partner zoals bpost. “Hierdoor kunnen kranten en tijdschriften gratis thuisgeleverd worden. De abonnementen werden dus tegen grote kortingen in de markt gezet, op kosten van de overheid”, aldus Danny van Assche, gedelegeerd bestuurder van Unizo. Hij voegt eraan toe dat voor persverkopers niet alleen de verkoop- én aankoopprijs vastliggen. “Deze ondernemers moeten ook nog eens maandelijks betalen voor de leveringskosten aan hun winkel. Rechtstreekse abonnementen krijgen subsidie om de prijs te drukken, maar zelfstandige persverkopers moeten betalen voor hun leveringen.”