Wat moet er gebeuren als ik er niet ben? Of als ik niet meer in staat ben om beslissingen te nemen? Die vraagstukken spoken bij Vlamingen steeds vaker door het hoofd. De eerste negen maanden van dit jaar werden er 26,2 procent meer zorgvolmachten geregistreerd, dat is een contract waarmee je het financiële beheer vastlegt voor een naaste. Vooral in Vlaanderen is het populair. In de eerste negen maanden van 2023 waren dat er 68.123, in Wallonië ging het voor dezelfde periode om amper 5.472. (Lees verder onder infografiek)

De sterke stijging is volgen de notarissen vooral te wijten aan het feit dat we meer en meer met onze gezondheid bezig zijn. “Sowieso is er door corona al een boost gegeven aan zorgvolmachten maar we zien dat effect nu nog versterkt”, zegt notaris Carol Bohyn. “Mensen zijn meer bezig met hun gezondheid. En ze willen de controle behouden, zodat de juiste persoon voor hen kan beslissen als ze daar zelf niet meer toe in staat zijn.”

Vroeger ging de volmacht automatisch naar één bewindvoerder die eerst via de rechtbank aangesteld moest worden. Nu kan je kiezen om bijvoorbeeld de kinderen aan te stellen. “Mensen kunnen kiezen of één kind alle beslissingen kan nemen, of dat de verantwoordelijkheid bij alle kinderen ligt”, zegt Bohyn. “Ze kunnen ook vastleggen wat er met het huis moet gebeuren en in welke omstandigheden het verkocht mag worden. Zo’n zorgvolmacht is maatwerk. En dat is net waarom heel veel mensen daar ook voor kiezen.”

Partner veiligstellen

Vooral als we een dagje ouder worden, beginnen we het nut van een zorgvolmacht in te zien. “Maar er zijn ook jonge koppels die hun zorgvolmacht in orde brengen”, zegt Bohyn. “Vaak omdat ze in hun omgeving een situatie hebben gezien waar de partner niet automatisch het beslissingsrecht kreeg. Als iemand door een zwaar ongeval bijvoorbeeld in coma geraakt en er moeten beslissingen genomen worden, valt dat niet automatisch bij de echtgenoot. Ook dan moet er eerst een bewindvoerder aangesteld worden door de rechtbank. Ook voor jongere koppels kan een zorgvolmacht dus voor gemoedsrust zorgen.” (Lees verder onder infografiek)

Er werden dit jaar ook 9,3 procent meer testamenten geregistreerd. In Vlaanderen ging het om 38.936 testamenten, in Wallonië om 14.551. “Ook daar willen we vooral zelf beslissen wat er met ons vermogen gebeurt als we er niet meer zijn”, zegt Bohyn. “De wet verplicht ons om 50 procent naar de eventuele kinderen te laten vloeien. Voor veel mensen geeft dat de mogelijkheid om de andere 50 procent te verdelen hoe ze dat zelf willen. Wat wij het meest horen, is dat ze vooral de partner veilig willen stellen, hij of zij mag niets tekortkomen. En daarnaast zien we ook dat de gezinnen in onze samenleving complexer zijn geworden. Mensen willen de pluskinderen die ze mee hebben opgevoed mee opnemen in hun testament of ze willen een nieuwe partner opnemen. Het onderwerp is ook geen taboe meer, we zijn vaker bezig met het einde en we willen ook dat goed geregeld hebben.”