Hoe "wild" is wild vlees op ons bord? "Benaming gaat over categorie van dieren, niet over hun manier van leven"
Een verkoper van everzwijnensteaks, filets van fazant of hazenruggen mag die stukken vlees "wild" noemen op de verpakking, ook als die dieren nooit een dag in de vrije natuur hebben geleefd. De term "wild" bij de slager of in de supermarkt heeft niets te maken met waar of hoe het dier is opgegroeid. Wild is een specifieke categorie van dieren en het volstaat om daartoe te behoren.
Het consumententeam van Radio2 gaat op zoek naar een antwoord op al je vragen. Heb je een verhaal of vraag, laat het ons weten op consumenten@radio2.be.
Bij heel wat mensen staat er tijdens de feestdagen wild op het menu. In Pano op VRT 1 was te zien hoe gekweekte dieren soms illegaal in het wild worden uitgezet om er nadien op te jagen. Maar wanneer mogen we het stukje parelhoen of konijn op ons bord nu "wild" noemen? In tegenstelling tot wat het woord misschien doet vermoeden, maakt het niets uit of het zwijn of de patrijs in kwestie "in het wild" heeft geleefd of niet.
"Vanaf het moment dat het gaat om een wildsoort mag je dat als fabrikant of winkel zo op je verpakking zetten. Er wordt geen verschil gemaakt tussen in gevangenschap gekweekt wild of wild dat in de vrije natuur heeft geleefd", legt Anneleen Vandewynckel van Fenavian uit. Dat is de federatie van verwerking van vlees en andere eiwitten in ons land.
De wildsoorten in Vlaanderen zijn opgedeeld in vier categorieën:
- Grofwild: alle grote hoefdieren die in de Benelux voorkomen, zoals edelherten, damherten, reeën en wilde zwijnen.
- Kleinwild: onder andere hazen, fazanten, patrijzen en korhoenen.
- Waterwild: eenden en ganzen, maar ook waterhoenen of kieviten.
- Overig wild: wildsoorten die niet in de andere categorieën passen, zoals houtduiven, konijnen, vossen, verwilderde katten, boommarters en steenmarters.
Let wel: enkel de hoefdieren, de herkauwers, en de vogels mogen ter consumptie worden aangeboden worden. Een vos of verwilderde kat mag je dus niet verkopen als voedsel.
Beluister hier het gesprek met jachtvereniging 'Hubertus Vereniging Vlaanderen'
Hoe "wild" is wild vlees op ons bord?
Er wordt geen verschil gemaakt tussen in gevangenschap gekweekt wild of wild dat in de vrije natuur heeft geleefd. Is het fazantenvlees? Dan eet je wild
De Europese wetgeving maakt nochtans wel degelijk een onderscheid tussen "vrij wild" en "gekweekt wild". In de eerste categorie zitten alle niet-gedomesticeerde landzoogdieren en vogels. Uit de vrije natuur, met andere woorden. Gekweekt wild zijn diezelfde dieren die voor menselijke consumptie in gevangenschap gekweekt, gehouden en geslacht worden.
Toch zal je het onderscheid tussen beide categorieën zelden op de verpakking zien staan. "Dat is ook niet verplicht. Als je de term "vrij wild" gebruikt, moet die aan alle voorwaarden voldoen. Maar gewoon het woord "wild" mag je in beide gevallen gebruiken", laat Lien Meurisse, de woordvoerder van de FOD Economie, weten.
Waar komt mijn stuk vlees vandaan?
Als consument zal je doorgaans dus niet te weten komen of je een stuk vlees koopt van een dier dat in gevangenschap heeft geleefd, of van een dier dat in de vrije natuur is opgegroeid. Eén van de uitzonderingen zijn edelherten. "Bij edelherten die in gevangenschap worden gekweekt, moet er altijd een speciaal nummer op de verpakking staan. Dat noemen we het sanitel-nummer. Als je dat ziet staan, weet je dus dat het geen hert uit de vrije natuur is geweest, maar een gekweekt dier", aldus Vandewynckel.
Mensen denken soms dat een beestje dat rondgehuppeld heeft in het wild beter is, maar van een gekweekt dier weet je tenminste waar het allemaal heeft uitgehangen
Sanitel is een informaticasysteem dat dieren identificeert en registreert. Zo houdt het systeem bij welke weg een karkas heeft afgelegd voor het in de voedselketen belandt. Elk dier krijgt een uniek nummer dat overeenkomt met het oornummer en paspoort van het dier.
Meestal zal je dus niet weten of het dier van bij de geboorte in het wild heeft geleefd of is gekweekt en pas later uitgezet. Dat laatste is in Vlaanderen verboden, maar in Wallonië en heel veel andere landen minder of helemaal niet. Wat wél altijd verplicht is, is om de herkomst van het vlees te vermelden op de verpakking. "Zo zal je bij hert vaak Nieuw-Zeeland zien staan, omdat ze daar grote kwekerijen hebben."
Smaken verschillen
Ervaren koks en andere kenners zouden het onderscheid wel op een andere manier kunnen maken: door te proeven. "Dieren in het wild eten en bewegen natuurlijk anders dan gekweekte exemplaren. Door de voeding krijgt hun vlees een andere smaak en textuur. Het wordt vaak malser en intenser van smaak", vertelt Vandewyckel. "Mensen denken soms dat een beestje dat rondgehuppeld heeft in het wild beter is, maar op een kwekerij groeien dieren wel op in een meer gecontroleerde omgeving. Zo weet je van een dier in het wild nooit waar het heeft uitgehangen of wat het allemaal heeft gegeten, bij een gekweekt dier wel. Dat romantische beeld klopt dus niet."