COLUMN. Walter Damen over zijn liefde voor theater: “Ik blijf ernaar gaan tot ik lichamelijk niet meer kan”

Afgelopen week ben ik nog eens met mijn vader naar het theater geweest. Frans Maas, een geweldige acteur, had me in een berichtje gevraagd of ik niet naar zijn stuk wou komen kijken. ‘Achter de schermen’ heette het, een bewerking van Shakespeares ‘The Dresser’. Het toneelstuk werd opgevoerd in de Rode Zaal van het ­Fakkeltheater te Antwerpen.

Ik kom zelf uit een toneelfamilie - denk aan Hubert Damen, Katelijne Damen, wijlen Staf Damen, Karen Damen… - en ben zelf ook altijd verliefd geweest op het theater. Nog steeds, trouwens. Het heeft iets bijzonders: het podium, het grote openingsgordijn, de zaal netjes naar boven gebouwd, de oude in stof opgetrokken zetels en dan die heerlijke balkons waar je je altijd wat koninklijk voelt. Zeker in oudere theaters roept zo’n zaal magie op. Het lijkt, en in werkelijkheid is het ook zo, alsof je een heel andere wereld binnenstapt. Een wereld van verbeelding, de kracht van het woord, de opbouw van een verhaal, maar vooral van de uitbeelding van verschillende emoties. Elk object op het podium is trouwens zorgvuldig gekozen en netjes verdeeld over de ganse set. De kledij werd met zorg ontworpen, alle bewegingen zijn op elkaar afgestemd en de teksten grondig ingestudeerd. Mensen hebben vaak niet door hoeveel moeite het kost om zo’n toneelstuk te brengen.

Logisch eigenlijk, omdat het allemaal zo vlot gaat dat het vanzelfsprekend lijkt. Het is net dán dat een toneelstuk geslaagd is: als je alleen maar doorhebt dat er toneel wordt gespeeld omdat je in een zaal zit. Je wordt erin gezogen en je beleeft het. Die wonderlijke wereld mag nooit verdwijnen. Het is daar dat je de werkelijkheid nog eens kan ontvluchten. Het hoeft niet altijd een Netflix-serie te zijn. Nee, toneel of een goed boek, meer moet dat niet zijn.

Spijtig genoeg was ik wel bijna de jongste in de zaal. Geen kinderen, geen jeugd en ook geen jonge dertigers die vol bewondering naar de acteurs staarden. Het verontrustte mij, en ik stelde me de vraag of deze tragere wereld vol passie nog wel overeind kan blijven in onze immer sneller wordende maatschappij van vaak nietszeggende TikToks of Reels. Ik hoop in elk geval van wel. Toneelacteurs zijn immers niet de helden van het flitsende witte doek. Geen korte opnametakes of kleine stukken om van buiten te leren. Ook geen tweede kans. Hetgeen je opvoert, wordt onmiddellijk gezien door het publiek.

Authentieker kan het niet, en dat voor een vergoeding waarvoor de gemiddelde tv-acteur niet uit zijn zetel komt. Dat maakt het net zo echt én zo verbazingwekkend. Ik blijf naar het theater gaan tot ik lichamelijk niet meer kan en hoop dat er velen hetzelfde voornemen hebben voor het nieuwe jaar.

Want geef toe, af en toe eens rustig kunnen wegdromen en opgeslorpt worden in een fictieve, maar wel echte wereld is toch noodzakelijk om stand te kunnen houden in onze maatschappij.

LEES OOK.

COLUMN. Walter Damen pleit voor een greintje echtheid: “Het leven is geen lang uitgerekte zomer”

COLUMN. Walter Damen bezoekt zijn oude professor jezuïet: “Het is niet omdat een aantal individuen fouten maken, dat daardoor een heel instituut slecht wordt”

COLUMN. Walter Damen: “Door corona heeft een niet te onderschatten groep jongeren een serieuze mentale knauw gekregen”