Welke gevolgen heeft een overname van RTL Nederland door DPG Media?
Wat met de autonomie van nieuwsredacties? En wat met de positie van freelancers en adverteerders? Het zijn maar enkele vragen die rijzen nu DPG Media het mediabedrijf RTL Nederland (wellicht) overneemt. "Gevolgen voor de Belgische mediatitels verwacht ik niet meteen", zegt Hanne Vandenberghe, gastprof communicatiewetenschappen aan de UGent.
De interesse van DPG Media in RTL Nederland is na hun eerdere overname van RTL België geen verrassing, zegt gastprofessor communicatiewetenschappen Hanne Vandenberghe (UGent) in "De wereld vandaag" (Radio 1).
"DPG Media heeft al langer de drang om uit te breiden, ook naar onze noorderburen toe. Het bedrijf staat sterk, en binnen de Belgische markt hebben ze al zo veel in handen dat er niet veel meer bij te kopen valt."Â Â
Belgische mediabedrijven staan trouwens al decennialang sterk, ook in het buitenland. "Het is opmerkelijk dat we als zo'n klein land zo'n sterke mediabedrijven hebben. We bezitten sterke bedrijven in Denemarken, Luxemburg en Duitsland, dus het heeft niet echt te maken met het delen van een taal, zoals in Nederland."
"Onze mediabedrijven zijn economisch sterk en kunnen serieuze sommen geld investeren. Het kan ook niet anders: als je als mediabedrijf wil meedraaien, moet je over de landsgrenzen kijken."
Als je als mediabedrijf vandaag wil meedraaien, dan moet je over de landsgrenzen kijken
Belangrijk: de Nederlandse concurrentiewaakhond, de Autoriteit Consument en Markt (ACM) moet zich nog uitspreken. Die keurde een eerdere deal tussen de Nederlandse commerciële mediabedrijven RTL en Talpa af. Welke parameters worden in overweging genomen?
"Er wordt gekeken naar het totale bereik van het nieuwe mediabedrijf: hoe veel mensen ze bereiken en of er in hun titels te veel overlap komt. Hierover zal gesproken worden met andere bedrijven uit de sector. Er kan beslist worden dat DPG Media bij de overname van RTL enkele titels moet loslaten, of dat er een extra partner bij moet."
"Ik kan me voorstellen dat er een mogelijk knelpunt zit voor adverteerders. Het wordt moeilijker voor hen om concurrentiële prijzen af te spreken. Als er maar één mediabedrijf achter zit, dan worden de advertentieplekken minder divers."
Heeft een fusie gevolgen voor ons land?
En wat met de inhoud die het nóg grotere mediabedrijf zal maken: heeft een fusie gevolgen voor de Belgische kranten- en magazinetitels bij DPG Media? "Dat verwacht ik niet meteen, want DPG Media is al langer actief op de Nederlandse krantenmarkt."
"De samenwerking tussen de verschillende titels is minimaal. Ik heb het gevoel dat de landsgrens bewaakt blijft, en dat elke titel zijn eigen, autonome redactie heeft. Op dit moment ben ik voorzichtig positief."
BELUISTER - Professor communicatiewetenschappen Hanne Vandenberghe (UGent) analyseert een mogelijke fusie van DPG Media en RTL Nederland in "De wereld vandaag":
DPG Media wil televisiegroep RTL Nederland voor 1,1 miljard euro overnemen
Nederlandse journalistenbond bezorgd
De Nederlandse journalistenbond NVJ is wel bezorgd over de gevolgen van een te grote mediaconcentratie in het geval van een fusie. "Al jaren uiten wij onze zorgen over het hoog geconcentreerde medialandschap en deze overname zou leiden tot nog verdere mediaconcentratie", stelt Thomas Bruning van de NVJ.
"Het heeft onvermijdelijk grote impact op journalistiek niveau, omdat de nieuwstitels van RTL en DPG nu al een zeer groot gedeelte van het Nederlandse publiek bereiken. Het vergroot de machtspositie van een nu al dominante speler in het Nederlandse journalistieke medialandschap en heeft zowel op redactioneel niveau, voor onze leden, als voor het publiek grote gevolgen."
Dit vergroot de machtspositie van en nu al dominante speler, en heeft zowel voor de redacties als het publiek gevolgen
De NVJ gaat op korte termijn met de journalisten praten over de mogelijke consequenties van de overnameplannen. De beroepsverenigingen willen met RTL en DPG "over de voorwaarden en garanties. Wij staan op dit moment uiterst kritisch tegen deze verdere mediaconcentratie."
Daarnaast gaat de NVJ contact opnemen met de Autoriteit Consument & Markt en het Commissariaat voor de Media, die de overname moet beoordelen. De NVJ maakt zich ook zorgen over "de onderhandelingspositie van freelancers en toeleverende mediabedrijven".
Hiervoor geldt hetzelfde als voor adverteerders: als er minder spelers zijn om hun diensten of product bij aan te bieden, dan wordt het moeilijker om over goede voorwaarden te onderhandelen.
Welke gevolgen zal het hebben voor de nieuwsprogramma's op televisie bij RTL?
Ook hoofddocent communicatiewetenschap aan de Universiteit Amsterdam Mark Boukes noemt de geplande overname "een zorgelijke ontwikkeling", als het gaat over de toekomstige diversiteit van het nieuwsaanbod.
Kranten en televisiezenders zullen in handen komen van een steeds kleinere groep uitgevers. Boukes vraagt zich af of de uitgevers ook directe invloed zullen hebben op het televisienieuws. "Welke gevolgen gaat dit hebben voor de RTL-programma's? Misschien draagt een fusie bij aan meer inhoudelijke programma's tegenover minder showprogramma's zoals "The Masked Singer"."