Proces tegen mediamagnaat Jimmy Lai gaat van start in Hongkong
In Hongkong begint het proces tegen mediamagnaat en activist Jimmy Lai (76). Lai wordt beschuldigd van samenzwering met buitenlandse groepen om de nationale veiligheid in gevaar te brengen en van de publicatie van lasterlijk materiaal. Mensenrechtengroepen zien het proces als een politiek gemotiveerde actie van China.
Het proces van Jimmy Lai laat weinigen in Hongkong onberoerd. Toen de man om 7.30 uur aankwam aan het gerechtsgebouw, stond een honderdtal mensen hem op te wachten om hun steun te betuigen. De politie was alvast volop aanwezig, met politiehonden en een pantservoertuig.
Het proces komt enkele jaren na zijn arrestatie in december 2020. Toen stormden zo'n 200 politieagenten binnen in het hoofdkantoor van Apple Daily, de ondertussen opgedoekte krant van Jimmy Lai. Tijdens die grootschalige politieactie werd Lai opgepakt op verdenking van pogingen om de nationale veiligheid in gevaar te brengen. Sindsdien zit de mediamagnaat in de gevangenis.
Wie is Jimmy Lai?
Lai Chee-Ying of Jimmy Lai werd geboren in de Chinese provincie Guangdong, in een rijke familie die alles verloor na de machtsovername van de communisten. Als 12-jarige jongen verstopte hij zich in een vissersboot en kwam zo als illegale bootvluchteling aan in Hongkong. Daar begon hij als kindarbeider te werken in een textielfabriek waar hij al snel opklom tot fabrieksbaas. Op zijn 26ste stichtte hij zijn eigen textielbedrijf.
In 1995 stichtte hij de Apple Daily en bouwde hij een reputatie als mediamagnaat op. Lai koos daarbij overtuigd voor een pro-democratische koers die kritisch was voor het regime in Peking. Zo kwam hij al snel in het vizier van het Chinese vasteland.
Ook de volgende jaren profileerde hij zich steeds meer als pro-democratische stem. Tijdens de zogenaamde "paraplu-protesten" in 2014, tegen de toenemende invloed van Peking in Hongkong, liep hij samen met jonge studenten voorop in de betogingen en nam hij deel aan de bezetting van Hongkong. Hij was ook een van de belangrijkste geldschieters van de beweging.
BEKIJK - In december 2020 werd Jimmy Lai gearresteerd in het hoofdkantoor van Apple Daily:
"National Security Law"
De laatste jaren probeert de Chinese overheid het eiland steeds meer naar zich toe te trekken, en het lijkt daarin te slagen. De "paraplu-revolutie" van 2014, tegen de Chinese bemoeienis in Hongkongse verkiezingen, eindigde zonder toegevingen van de Chinese overheid. Ook in 2019 en 2020 braken protesten uit, deze keer tegen de mogelijkheid om dissidenten vanuit Hongkong uit te leveren naar China.
Mensenrechtengroepen zien het proces tegen Jimmy Lai als een test voor de Hongkongse juridische onafhankelijkheid van Peking. Lai werd namelijk gearresteerd op basis van de "National Security Law", die na de protesten van 2019 door China werd ingevoerd.
De wet bepaalt dat alle pogingen tot separatisme, subversief gedrag, terrorisme en samenwerking met buitenlandse krachten strafbaar zijn. Zo kan het beschadigen van het openbaar vervoer als terrorisme worden beschouwd en kunnen verdachten van een misdrijf gemakkelijker onder telefoontap worden geplaatst.
"Politiek gemotiveerde vervolging"
Het proces krijgt ook heel wat internationale aandacht. De Britse minister van Buitenlandse Zaken David Cameron riep al op om Jimmy Lai onmiddellijk vrij te laten. "Ik maak me ernstig zorgen over het feit dat iemand wordt vervolgd op grond van de nationale veiligheidswet", reageerde Cameron. "En ik maak me met name zorgen over de politiek gemotiveerde vervolging van de Britse staatsburger Jimmy Lai."
Ook het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken toonde zich kritisch tegenover de Chinese veiligheidswet in Hongkong. "Acties die de persvrijheid verstikken en de vrije informatiestroom beperken - evenals de wijzigingen van het kiesstelsel van Hongkong door Beijing en de lokale autoriteiten - hebben de democratische instellingen van Hongkong ondermijnd."
Naar schatting zal het proces verschillende maanden duren. Als de rechtbank Lai schuldig bevindt, kan hij een levenslange celstraf krijgen.
