Geen pedagogische studiedagen meer en 38-urenweek: 70 voorstellen voor modernisering onderwijs

Een jaar geleden vroeg Onderwijsminister Ben Weyts aan expert Dirk Van Damme de leiding te nemen van een Commissie van Wijzen. Vertrekkend van een wit blad, mocht dit gezelschap werken aan de ‘Leraar van Morgen’, een blauwdruk voor een modern school- en personeelsbeleid in het onderwijs. De Commissie beviel vandaag van een 70-tal aanbevelingen.

Een opvallend advies betreft de permanente professionele vorming van de leerkrachten. Die moet deel uitmaken van de opdracht. “Iedere leraar spreekt daarvoor elk schooljaar een persoonlijk plan af met zijn schoolleider. Dat kan bestaan uit opleidingen, maar ook uit zelfstandig leren.” In Vlaanderen kiezen leraren vandaag doorgaans voor ‘traditionele’ vorming, zoals een pedagogische studiedag, cursussen en lezen van vakliteratuur.

Een leraar die dit persoonlijk vormingsplan niet ernstig neemt, riskeert geen slecht rapport - er komt geen bureaucratisch systeem van punten of ‘afvinken’ zoals in sommige andere sectoren - maar de schoolleider kan wel sanctioneren door de anciënniteitsopbouw van een leraar te vertragen.

Leerkrachten moeten de nodige tijd krijgen voor die vorming. Ze wordt zelfs “een belangrijke tijdscomponent in hun opdracht”. Een opdracht die - zo luidt een andere aanbeveling - voortaan een werkweek van 38 uren moet omvatten. Maar de Raad vindt dat de tijd besteed aan vorming zo min mogelijk mag samenvallen met de tijd die aan de lesopdracht en ander direct contact met leerlingen wordt besteed. De zogenaamde ‘pedagogische studiedagen’, die vandaag enkele dagen per jaar het lesgeven volledig lamleggen, moeten dus zoveel mogelijk verdwijnen, zodat geen lesuren meer verloren gaan. “Organiseer dit anders”, luidt het devies.

Dit rapport, dat vandaag voorgesteld is, moet leiden tot een maatschappelijk en politiek debat. De hervormingen kunnen niet van vandaag op morgen, maar zullen één à twee legislaturen vragen, zeggen de opstellers. Onder meer omdat er fundamentele aanpassingen aan de huidige decreten en rechtspositie nodig zijn. “Met dit rapport wordt er een duidelijke voorzet gegeven. Het is aan het onderwijs en aan de politiek om de bal in doel te koppen”, zo schrijft de Commissie van Wijzen in een persbericht over haar werkzaamheden.